Powiedz o tym miejscu
pl

48 więźniów, żołnierzy AK uciekło z obozu NKWD w Skrobowie na Lubelszczyźnie

Data wydarzenia:
27.03.1945

Skrobów - obóz NKWD dla AK – miejsce rozbrojenia przez NKWD, 27 Dywizji Piechoty Armii Krajowej, która wcześniej po ciężkich walkach wyzwoliła okolice Lubartowa od Niemców.

W listopadzie 1944 roku z inicjatywy Michała Roli-Żymierskiego w Skrobowie założono jeden z kilkudziesięciu obozów NKWD w Polsce dla ”wybranych” byłych żołnierzy AK z jednostek liniowych oraz ze szkół oficerskich 1 i 2 Armii Wojska Polskiego.

27 marca 1945 roku, 48 więźniów obozu udało się uciec. Większość z nich - w tym Jerzy Ślaski, autor książki o ucieczce - dotarła do oddziału "Orlika" - mjr. Mariana Bernaciaka jednego z "żołnierzy wyklętych" i walczyła w jego szeregach.

Po ucieczce aresztowano 14 osób pomagających w przygotowaniach do ucieczki:

  • ppłk Edward Pisula s. Jana ur. 1898 w Nowosielcach Gniewosz
  • por Adam Romański s. Adama ur. 1910 we Lwowie
  • por Stefan Żołtowski s. Kazimierza ur. 1916 w Warszawie
  • szer Zdzisław Bujak s. Tadeusza ur. 1921 we wsi Niemce
  • kapral Eugeniusz Gierej s. Ludwika ur. 1923 w woj. Lubelskim
  • por Alfred Wieczorek s. Adama ur. 1898 w woj. warszawskim
  • kapral Jerzy Oleszczuk s. Jana ur. 1924 w woj. lubelskim
  • bosmanmat Kazimierz Dobrzyński s. Władysława ur. 1908 w woj. warszawskim
  • kapral Stanisław Lemke s. Stanisława ur. 1913 w woj. „morskim”
  • ppor Józef Okuliński s. Władysława ur. 1900 w woj. warszawskim
  • kapral Wojciech Gutry s. Zenona ur. 1923 w woj. baranowiczewskim
  • szer Tadeusz Kmieć s. Jana ur. w 1925 w woj. kieleckim
  • kapral Michał Budzyna s. Bartłomieja ur. 1913
  • szer Marcel Borelski s. Kazimierza ur. 1913 w woj. tarnopolskim

W czerwcu osądzeni zostali przez Mieczysława Widaja. Padło wiele wyroków śmierci zamienionych później na dożywotnie więzienie. Wiadomo ze przeżyło jedynie dwóch ze skazanych: Wojciech Gutry i Eugieniusz Gierej, którzy zostali uwolnieni przez oddziały Mariana Bernaciaka „Orlika” podczas transportu na Sybir. Ppłk Pisula zamęczony został w więzieniu.

Ci, którzy pozostali w Skrobowie, zostali wywiezieni do łagrów w głąb ZSRR i na Syberię.

 

Mapa

Źródła: wikipedia.org

    Osoby

    Osoba Data ur. Data śm. Język
    1
    Jerzy Ślaski03.02.192621.02.2002pl
    2Michał Rola-ŻymierskiMichał Rola-Żymierski04.09.189015.10.1989en, pl, ru
    Tagi