Wybory prezydenckie na Białorusi w 2020 roku

Wybory prezydenckie na Białorusi w 2020 roku – wybory prezydenckie, które odbyły się 9 sierpnia 2020, w wyniku których wyłoniony został prezydent Białorusi.

8 maja 2020 Centralna Komisja Wyborcza podała do wiadomości kalendarz wyborczy. Zgodnie z nim, do 15 maja włącznie istniała możliwość złożenia wniosków o rejestrację grup inicjatywnych. Zbiórka 100 tysięcy podpisów, wymaganych w celu zarejestrowania danej kandydatury, była organizowana od 21 maja do 19 czerwca włącznie.

Kandydaci

21 maja 2020 r. swoją pracę rozpoczęło 15 grup inicjatywnych, zarejestrowanych przez Centralną Komisję Wyborczą Białorusi. Do zarejestrowania kandydata w wyborach wymaganych było zebranie do 19 czerwca 2020 r. co najmniej 100 tys. podpisów pod kandydaturą.

14 lipca 2020 r. do startu w wyborach prezydenckich zarejestrowanych zostało pięcioro kandydatów.

Reakcje międzynarodowe

•  Azerbejdżan: Prezydent Azerbejdżanu İlham Əliyev pogratulował Łukaszence reelekcji podczas rozmowy telefonicznej.
•  Unia Europejska: Przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel napisał na Twitterze: „Przemoc wobec protestujących nie jest odpowiedzią. Wolność słowa, wolność zgromadzeń, podstawowe prawa człowieka muszą być przestrzegane”. Josep Borrell, wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, i Olivér Várhelyi, członek Komisji Europejskiej, stwierdzili we wspólnym oświadczeniu, że „noc wyborów naznaczona była nieproporcjonalną i niedopuszczalną przemocą ze strony państwa wobec pokojowych demonstrantów”.
  •  Hans van Baalen, przewodniczący Partii Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy, stwierdził, że „bez cienia zaskoczenia ostatni dyktator Europy pozostaje u władzy po wyborach prezydenckich na Białorusi”.
  •  Donald Tusk, przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej, napisał na Twitterze: „Białorusini, wczoraj dokonaliście wyboru: wybraliście demokrację, wolność i położenie kresu dyktaturze”.

•  Rosja: Prezydent Federacji Rosyjskiej Władimir Putin pogratulował zwycięstwa Łukaszence.
•  Polska: Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Tomasz Grodzki uznał, że „demokratyczna Białoruś jest w najgłębszym interesie Polski”. Ponadto marszałek izby wyższej Parlamentu RP stwierdził, że „Białorusini walczą o swoją przyszłość i miejsce w demokratycznej rodzinie wolnego świata”. Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki zaapelował o zwołanie nadzwyczajnego szczytu Unii Europejskiej w sprawie Białorusi. Ministerstwo Spraw Zagranicznych w oświadczeniu zaapelowało do władz Białorusi, aby „zaprzestały działań eskalujących sytuację i zaczęły respektować podstawowe prawa człowieka”.
  •  Warszawa: Pałac Kultury i Nauki został oświetlony w biało-czerwono-białe barwy, symbolizujące białoruski ruch demokratyczny.
  •  Gdańsk: na Bramie nr 2 Stoczni Gdańskiej znalazło się słowo „Solidarność” w języku białoruskim.
•  Litwa: Minister spraw zagranicznych Linas Linkevičius stwierdził, że „trudno nazwać te wybory przejrzystymi, demokratycznymi i wolnymi”.
•  Łotwa: Ministerstwo Spraw Zagranicznych(ang.) zwróciło uwagę, że wybory prezydenckie na Białorusi nie odbyły się zgodnie ze standardami Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Ministerstwo wezwało rząd Białorusi i organy ścigania do poszanowania praw obywatelskich Białorusinów.
•  Chiny: Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinping złożył gratulacje Łukaszence.
•  Kazachstan: Prezydent Kazachstanu Kasym-Żomart Tokajew wysłał telegram do Aleksandra Łukaszenki, w którym pogratulował mu zwycięstwa.
•  Kirgistan: Prezydent Kirgistanu Sooronbaj Dżeenbekow złożył Łukaszence gratulacje i życzył mu dobrego zdrowia oraz pomyślności.
•  Niemcy: Steffen Seibert(ang.), rzecznik rządu Republiki Federalnej Niemiec, stwierdził, że „oczywistym jest, że wybory prezydenckie na Białorusi nie spełniły minimalnych demokratycznych standardów”.
•  Szwecja: Ann Linde, minister spraw zagranicznych(ang.), uznała, że przebieg wyborów prezydenckich jest zgodny z ponurą tradycją niedemokratycznych wyborów na Białorusi.
•  Estonia: Urmas Reinsalu, minister spraw zagranicznych(ang.), poinformował, że jest „bardzo zaniepokojony wydarzeniami na Białorusi”. Wezwał władze Białorusi do „powstrzymania się od przemocy i rozpoczęcia pokojowego dialogu z Białorusinami”.
•  Ukraina: Minister spraw zagranicznych(ang.) Dmytro Kułeba we wspólnym oświadczeniu w sprawie wyborów na Białorusi wydanym wraz z ministrem spraw zagranicznych Polski Jackiem Czaputowiczem i ministrem spraw zagranicznych Litwy Linasem Linkevičiusem wyraził „głębokie zaniepokojenie” eskalacją sytuacji na Białorusi oraz wezwał władze do zwolnienia zatrzymanych i powstrzymania się od użycia siły.
•  Słowacja: Ivan Korčok wezwał prezydenta Łukaszenkę do poszanowania podstawowych zasad demokracji i wolności słowa.