Powiedz o tym miejscu
pl

Powstanie styczniowe: przegrana przez powstańców bitwa pod Małogoszczem

Nie ma jeszcze zdjęć z wydarzenia. Dodaj zdjęcie!
Data wydarzenia:
24.02.1863

Bitwa pod Małogoszczem – jedna z największych bitew powstania styczniowego, miała miejsce 24 lutego 1863 roku. Generał Marian Langiewicz, będący dowódcą województwa sandomierskiego, przeprowadził w Górach Świętokrzyskich udaną koncentrację sił mających iść na Warszawę. W klasztorze w Wąchocku zgromadził 1400 ludzi, formując z nich oddziały jazdy, piechoty i służb. Założył tam kancelarię sztabową, ambulans, drukarnię i fabryczkę broni.

Rosjanie rozpoczęli za nim pościg, uderzając w kilku miejscach jednocześnie. 11 lutego pobił Rosjan w bitwie pod Słupią, zdobywając 1000 karabinów i 8 dział. Jego siły stale rosły. W Małogoszczu Langiewicz połączył swoje siły z idącym z Mazowsza oddziałem Antoniego Jeziorańskiego. Miał już teraz 2600 żołnierzy.

Dowódcy rosyjscy postanowili 24 lutego zaatakować Langiewicza z kilku stron naraz. Ksawery Czengiery miał uderzyć na Polaków od północy, Włodzimierz Dobrowolski od południowego wschodu, a Gołubow od południa. Pierwszy około godziny 10 zaatakował siły Langiewicza Dobrowolski, który prowadził oddział w sile 3 kompanii piechoty, szwadronu dragonów i 6 dział o dalekim zasięgu. Langiewicz skierował przeciw siłom Dobrowolskiego batalion Grudzińskiego i jednocześnie skierował batalion Czachowskiego, by ten oskrzydlił Rosjan. Jednak w tym momencie około godziny 11 uderzyła na Małogoszcz grupa Gołubowa i po zażartej, dwugodzinnej walce, zdobyła miasto. W tej sytuacji Langiewicz nakazał odwrót, który osłaniał kontratakami jazdy. Gdy w końcu przybyła grupa Czangierego, jej atak wywołał panikę w polskich wojskach, opanowaną jednak przez Langiewicza. Wojska polskie zdołały wycofać się do Bolmina, poniosły jednak ciężkie straty - 300 zabitych, 500 rannych, cały tabor i 2 działa. Do tak dużych strat wśród sił Langiewicza doszło w znacznej mierze z powodu ognia 6-u ciężkich dział rosyjskich. Tylko przytomność umysłu Langiewicza i kontrataki kawalerii zapobiegły masakrze polskiej grupy.

Dzieje powstańca rannego w bitwie stały się tematem opowiadania Stefana Żeromskiego Wierna Rzeka (nazwa pochodzi od przepływającej nieopodal rzeki Łosośna, która oczyściła rany powstańca).

Legenda małogoska

Ludzie z Małogoszcza powiadają, że, co roku 24 lutego, o zmierzchu, gdy w dolinie Wiernej Rzeki nisko snują się opary, można zobaczyć wyłaniające się z nich sylwetki rannych powstańców, idących od strony Bolmina.

Upamiętnienie

Walki powstańców pod Małogoszczem zostały po 1990 r. upamiętnione na jednej z tablic na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie napisem "MAŁOGOSZCZ 24 II 1863"

 

Powiązane wydarzenia

OsobaData wydarzeniaJęzyk
1Zbrodnia w Hucie PieniackiejZbrodnia w Hucie Pieniackiej28.02.1944en, pl, ru
2
Powstanie styczniowe: porażka powstańców w bitwie pod Opatowem.21.02.1864pl
3
Powstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Sędziejowicami26.08.1863en, pl
4
Powstanie styczniowe: klęska powstańców w bitwie pod Fajsławicami24.08.1863pl
5Powstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod ŻyrzynemPowstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Żyrzynem08.08.1863en, lv, pl, ru
6
Powstanie styczniowe: klęska powstańców w bitwie pod Kietlanką13.05.1863pl
7
Powstanie styczniowe: oddział Antoniego Jeziorańskiego został rozbity w bitwie pod Hutą Krzeszowską11.05.1863pl
8Powstanie styczniowe: potyczka powstańców z wojskiem rosyjskim pod Krzykawką w której zginął Francesco NulloPowstanie styczniowe: potyczka powstańców z wojskiem rosyjskim pod Krzykawką w której zginął Francesco Nullo05.05.1863pl
9
Powstanie styczniowe: bitwa pod Stokiem04.05.1863pl
10Powstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod GrochowiskamiPowstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Grochowiskami18.03.1863en, pl, ru
11Powstanie styczniowe: klęska powstańców w bitwie pod Słupczą.Powstanie styczniowe: klęska powstańców w bitwie pod Słupczą.08.02.1863pl
12Powstanie styczniowe: rozpoczęła się wygrana przez wojska rosyjskie bitwa pod SiemiatyczamiPowstanie styczniowe: rozpoczęła się wygrana przez wojska rosyjskie bitwa pod Siemiatyczami06.02.1863en, pl, ru
13Ludwik Mierosławski został dyktatorem powstania styczniowego.Ludwik Mierosławski został dyktatorem powstania styczniowego.26.01.1863pl
14Wybuch Powstania styczniowego w Królestwie PolskimWybuch Powstania styczniowego w Królestwie Polskim22.01.1863en, lv, pl, ru
15
W nocy z 14 na 15 stycznia przeprowadzono w Warszawie brankę, która przyspieszyła wybuch powstania styczniowego14.01.1863pl

Mapa

Źródła: wikipedia.org

    Osoby

    Osoba Data ur. Data śm. Język
    1Włodzimierz DobrowolskiWłodzimierz Dobrowolski27.03.183430.08.1877pl, ru
    2Marian LangiewiczMarian Langiewicz05.08.182710.05.1887de, en, lt, pl, ru
    3
    Ksawery Czengiery11.06.181621.10.1880pl, ru
    4Józef ŚmiechowskiJózef Śmiechowski00.00.179818.06.1875pl
    Tagi