Wacław Mężyński
- תאריך הלידה:
- 31.08.1874
- תאריך המוות:
- 10.05.1934
- שמות נוספים:
- Menżyński
- תגיות:
- , KGB, אציל, מדינה ומנהיג המפלגה קומוניסטית, מהפכני, סופר
- נתינות:
- מוט
- בית קברות:
- Kremlin Wall Necropolis
Wiaczesław (Wiesław) Rudolfowicz Mienżynski (Menżyński, ros. Вячеслав Рудольфович Менжинский, ur. 31 sierpnia 1874 w Petersburgu, zm. 10 maja1934 w Gorkach pod Moskwą) – wysoki funkcjonariusz sowieckiej policji politycznej i bezpieczeństwa, zastępca szefa CzeKa Feliksa Dzierżyńskiego, szef Zjednoczonego Państwowego Zarządu Politycznego OGPU w latach 1926–1934. Z pochodzenia Polak.
Urodzony 19 sierpnia 1874 roku w Petersburgu, ze strony ojca w rodzinie szlacheckiej polskiego pochodzenia, wyznania katolickiego[2][3][4][5], a ze strony matki (Maria Szakiejewa, córka inspektora Szkoły Kawaleryjskich Junkrów) – pochodzenia rosyjskiego. Jego ojciec Rudolf Menżyński (ur. 1838, zm. po 1914) był wykładowcą historii m.in. w elitarnym petersburskim Korpusie Paziów, miał, prócz Wiesława, jeszcze czwórkę dzieci: Aleksandra, Annę, Ludmiłę i Wierę (dwie ostatnie były również związane z ruchem rewolucyjnym.
Według historyka Pawła Wieczorkiewicza był Żydem, chociaż przez samych Rosjan traktowany był jako Polak, gdyż posługiwał się na co dzień językiem polskim, podobnie jak inni Żydzi z Kongresówki.
Wiaczesław ukończył prawo na Uniwersytecie Petersburskim. W ruchu rewolucyjnym od 1895 roku, Od 1902 członek SDPRR, po rewolucji 1905 roku udał się na emigrację (1907-1917). Znany był ze swych zdolności lingwistycznych (władał 12 językami, w tym chińskim i japońskim). Brał udział w rewolucji październikowej w Piotrogrodzie.
Po zwycięstwie bolszewików był najpierw zastępcą, a następnie krótko ludowym komisarzem finansów w 1918 roku (nie potrafił uporać się z zadaniami, a jego jedyną kwalifikacją była krótkotrwała praca w banku Crédit Lyonnais w czasie pobytu we Francji). Został konsulem w Berlinie, przeniesiony do WCzeKa (Czeka) w 1919 roku. Od 1923 był pierwszym zastępcą szefa OGPU Feliksa Dzierżyńskiego, a po jego śmierci w 1926 roku objął kierownictwo. Jego kandydaturę na to stanowisko wysunął, jeszcze za życia, sam Dzierżyński.
Potrafił czasem sprzeciwić się Stalinowi, m.in. w sprawie szachtyńskiej (18 maja – 15 sierpnia 1928).
Mienżyński często chorował (na zwyrodnienie kręgosłupa) i większość czasu spędzał w odosobnieniu, jednak kierownictwo tajnej policji sprawował aż do swej śmierci. Zmarł prawdopodobnie na atak serca, niemniej jego śmierć została przypisana oskarżonym w procesie 21.
Na późniejszych procesach twierdzono jednak, i wersję tę po latach podtrzymywał wieloletni funkcjonariusz policji politycznej i wywiadu zagranicznego Paweł Sudopłatow, że Mienżyńskiego otruł Gienrich Jagoda, jego ówczesny pierwszy zastępca w OGPU i następca.
מקורות: wikipedia.org
אין מקומות
שם ביחס | סוג קשר | תיאור | ||
---|---|---|---|---|
1 | ![]() | Нина Дидрикиль | עמית לעבודה | |
2 | ![]() | Adolf Joffe | עמית לעבודה | |
3 | ![]() | Felix Dserschinski | עמית לעבודה, בן זוג רעיון, קודם | |
4 | ![]() | Исаак Штейн | קרוב רחוק | |
5 | ![]() | Mihail Kedrov | עובדים | |
6 | ![]() | Генрих Ягода | יורש |
אין אירועים שנקבעו