Powiedz o tym miejscu
pl

Założono Uniwersytet w Tartu w dzisiejszej Estonii

Nie ma jeszcze zdjęć z wydarzenia. Dodaj zdjęcie!
Data wydarzenia:
21.04.1632

Uniwersytet w Tartu (est. Tartu Ülikool, w przeszłości Academia Gustaviana, Uniwersytet Dorpacki, (Kaiserliche) Universität (zu) Dorpat) – uczelnia w Tartu w Estonii. Odegrała bardzo dużą rolę w kształceniu Polaków z zaboru rosyjskiego, po zlikwidowaniu przez Rosję uczelni w Rzeczypospolitej. W odróżnieniu od innych uczelni na ziemiach należących w tym czasie do Rosji, Uniwersytet Dorpacki prowadził liberalną politykę i unikał dyskryminacji Polaków. Na Uniwersytecie Dorpackim w 1828 roku powstała najstarsza polska korporacja akademicka Konwent Polonia.

Uniwersytet utworzony w 1632 przez króla Szwecji Gustawa Adolfa jako Universitas Gustaviana, powstał na fundamentach jezuickiego Gymnasium Dorpatense, utworzonego przez Stefana Batorego w 1583, istniejącego do 1601. Po krótkiej przerwie w czasie II wojny północnej uczelnia została reaktywowana w 1690 przez króla Szwecji Karola XI pod nazwą Universitas Gustaviana-Carolina. Później uniwersytet został przeniesiony do Parnawy. W 1802 na rozkaz cara Rosji Aleksandra I uczelnia powróciła do Dorpatu (współcześnie Tartu) jako Cesarea Universitas Dorpatiensis, gdzie działa do dziś. W latach 1898-1918 miała nazwę Uniwersytet Jurjewski (w związku z przemianowaniem Dorpatu na Jurjew). Językiem wykładowym uczelni był niemiecki, zaś od 1882 zaczęła się rusyfikacja przedmiotów, ostatecznie weszła ona w życie do 1898. Od 1919 do dziś językiem wykładowym jest estoński, choć w okresie okupacji sowieckiej, część przedmiotów wykładano po rosyjsku.

Uniwersytet Dorpacki zarówno pod rządami szwedzkimi, jak i przez większość okresu rządów carskich posiadał dużą autonomię w zakresie doboru kadr i kształcenia, a nawet utrzymywania policji uczelnianej, zastępującej w znacznym stopniu policję carską. Był też jedyną na terenie państwa rosyjskiego uczelnią kształcącą teologów (w tym pastorów) protestanckich. Od 1831, w związku z likwidacją przez władze carskie Uniwersytetu Wileńskiego i Uniwersytetu Warszawskiego, stał się głównym miejscem studiów Polaków z zaboru rosyjskiego, zarówno ze względu na przychylne Polakom stanowisko władz uczelni, jak i na opinię o wysokim poziomie kształcenia.

W czasach radzieckich Uniwersytet znany był przede wszystkim jako ośrodek radzieckiej myśli semiotycznej (tartuska szkoła semiotyki kultury).

 

Powiązane wydarzenia

OsobaData wydarzeniaJęzyk
1Tiek atklāts Latviešu folkloras krātuves digitālais arhīvs www.garamantas.lvTiek atklāts Latviešu folkloras krātuves digitālais arhīvs www.garamantas.lv02.12.2014lv
2W Tallinnie wybuchły zamieszki wywołane próbą usunięcia pomnika żołnierzy sowieckichW Tallinnie wybuchły zamieszki wywołane próbą usunięcia pomnika żołnierzy sowieckich27.04.2007lv, pl, ru
3Latvijas universitāšu pārdēvēšanaLatvijas universitāšu pārdēvēšana19.03.1990lv
4Zbrodnia w Hucie PieniackiejZbrodnia w Hucie Pieniackiej28.02.1944en, pl, ru
5Vilhelms Ķuze atklāj konditorejas fabrikas Staburadze ēku Artilērijas ielāVilhelms Ķuze atklāj konditorejas fabrikas Staburadze ēku Artilērijas ielā17.11.1934lv
6
Apstiprināti Noteikumi par Valsts Valodu18.02.1932lv
7Igaunijas Parlaments pieņem lēmumu par kompensācijām bijušo privātmuižu īpašniekiemIgaunijas Parlaments pieņem lēmumu par kompensācijām bijušo privātmuižu īpašniekiem05.03.1926lv
8 Rīgā atklāta Latvijas Universitāte uz Baltijas Tehniskās Augstskolas bāzes Rīgā atklāta Latvijas Universitāte uz Baltijas Tehniskās Augstskolas bāzes28.09.1919lv
9Maskavā sāk iznākt "Zinības un rakstniecības mēnešraksts "Austrums""Maskavā sāk iznākt "Zinības un rakstniecības mēnešraksts "Austrums""01.01.1885lv
10Tartu Universitātes Šaržēto Konvents uzņem savā vidū pirmo latviešu studentu korporāciju "Lettonia"Tartu Universitātes Šaržēto Konvents uzņem savā vidū pirmo latviešu studentu korporāciju "Lettonia"22.05.1882lv
11Notika pirmās latviski izdotās teātra lugas izrāde "Žūpu Bērtulis" latviešu valodāNotika pirmās latviski izdotās teātra lugas izrāde "Žūpu Bērtulis" latviešu valodā02.06.1868lv
12Piespiedu rusifikācija. Krievija izdod rīkojumu, kas aizliedz tagadējās Lietuvas, Baltkrievijas un Latgales teritorijā latīņu burtiem drukātu iespieddarbu izgatavošanu un lietošanuPiespiedu rusifikācija. Krievija izdod rīkojumu, kas aizliedz tagadējās Lietuvas, Baltkrievijas un Latgales teritorijā latīņu burtiem drukātu iespieddarbu izgatavošanu un lietošanu06.09.1865lv
13Vidzemē tiek aizliegts slēgt jaunus klaušu līgumus par zemes izmantošanuVidzemē tiek aizliegts slēgt jaunus klaušu līgumus par zemes izmantošanu23.04.1865lv
14Sāk iznākt "Pēterburgas Avīzes"Sāk iznākt "Pēterburgas Avīzes"14.07.1862lv
15Krievijas imperators Aleksandrs II apstiprina nolikumu par Rīgas Politehnisko augstskolu- LU, LLU, RSU un RTU priekšteciKrievijas imperators Aleksandrs II apstiprina nolikumu par Rīgas Politehnisko augstskolu- LU, LLU, RSU un RTU priekšteci28.05.1861lv
16Girton College, Cambridge was founded. It became England's first residential college for womenGirton College, Cambridge was founded. It became England's first residential college for women16.10.1859en, lv
17Założono Królewski Uniwersytet WarszawskiZałożono Królewski Uniwersytet Warszawski19.11.1816en, lv, pl
18Jelgavā svinīgi atklāta Academia PetrinaJelgavā svinīgi atklāta Academia Petrina29.06.1775lv, ru
19Tiek dibināts Smoļnija sieviešu institūts- pirmā izglītības iestāde sievietēm KrievijāTiek dibināts Smoļnija sieviešu institūts- pirmā izglītības iestāde sievietēm Krievijā05.05.1764lv, ru
20Czarina Elizabeth Petrovna rules to expel all Jews from Russia. More than 35,000 expelled starting from DecemberCzarina Elizabeth Petrovna rules to expel all Jews from Russia. More than 35,000 expelled starting from December13.12.1742en, lv, ru

Mapa

Źródła: wikipedia.org

    Osoby

    Osoba Data ur. Data śm. Język
    1Julius Ferdinand  MazonnJulius Ferdinand Mazonn22.04.181720.12.1885de, lv, ru, ua
    2Gustaw II AdolfGustaw II Adolf09.12.159406.11.1632de, en, fr, lv, pl, ru, ua
    3
    Georgs Mancelis24.06.159317.03.1654lv

    Miejsca

    Osoba Data ur. Data śm. Język
    1Universitas Tartuensis, Tartu UniversitāteUniversitas Tartuensis, Tartu Universitāte00.00.1632lv
    Tagi