Powiedz o tym miejscu
pl

Dokonano oblotu amerykańskiego samolotu zwiadowczego Lockheed SR-71 Blackbird

Nie ma jeszcze zdjęć z wydarzenia. Dodaj zdjęcie!
Data wydarzenia:
22.12.1964

Lockheed SR-71 Blackbird – samolot dalekiego zwiadu strategicznego. Zaprojektowany na przełomie lat 50. i 60. XX wieku na zamówienie CIA, eksploatowany przez CIA, NASA oraz USAF. Dwusilnikowy odrzutowy średniopłat w układzie delta, osiągający prędkość Mach 3 oraz pułap 36500m , dzięki temu był nieosiągalny dla ówczesnych systemów obronnych. SR-71 był samolotem nieuzbrojonym, dwumiejscowym, w drugiej kabinie za pilotem znajdował się operator RSO, czyli operator elektronicznej aparatury zwiadowczej. Jej zasięg pozwalał na głęboką penetrację terenu przeciwnika bez konieczności przekraczania granic i naruszania obszaru powietrznego wroga.

Historia rozwoju konstrukcji

Pierwsze prace podjęto w połowie lat pięćdziesiątych w tajnym ośrodku konstrukcyjnym firmy Lockheed – ADP (Advanced Development Projects – Ośrodek Zaawansowanych Projektów Rozwojowych) w Burbank k. Los Angeles, zwanym Skunk Works, pod kierownictwem Clarence'a "Kelly'ego" L. Johnsona. Pierwszy lot prototypu Blackbirda o nazwie A-12 odbył się 24 kwietnia 1962 roku w tajnej bazie USAF Strefa 51 nad jeziorem Groom Lake w Newadzie. Zbudowano w sumie 15 egzemplarzy z czego 12 egzemplarzy było maszynami jednomiejscowymi a jeden był dwumiejscową wersją treningową A-12B. Dwa ostatnie A-12 przerobiono na dwumiejscowe maszyny M-21 przenoszące bezpilotowy pojazd rozpoznawczy D-21. 22 grudnia 1964 z bazy AF Plant 42 w Palmdale wystartował pierwszy egzemplarz samolotu SR-71A Blackbird. W styczniu 1966 roku, do USAF trafił pierwszy samolot szkoleniowy SR-71B, a jego ostateczna wersja SR-71A zaczęła zastępować samoloty A-12 rok później. 5 czerwca 1968 doszło do katastrofy A-12. Jeszcze w tym samym roku, ostatni egzemplarz A-12 został wycofany ze służby.

We wczesnej wersji myśliwskiej YF-12A zamontowano 3 rakietowe pociski zdalnie sterowane; pozostałe wersje samolotu pozostały nieuzbrojone. Wersja ta nie weszła do produkcji i uzbrojenia.

Zbudowano ogółem 32 egzemplarze SR-71. Ze względu na bardzo wysokie koszty utrzymania samolotu i niezbędnej do jego eksploatacji infrastruktury został wycofany z linii pod koniec lat osiemdziesiątych dwudziestego stulecia. Teraz ich rolę pełnią satelity rozpoznawcze. Trzy sztuki zostały przekazane NASA. Ostatni lot samolotu tego typu odbył się 9 października 1999.

Kilka egzemplarzy jest w muzeach: 1 w Nowym Jorku na pokładzie zacumowanego lotniskowca w Intrepid Sea-Air-Space Museum, 1 egzemplarz w muzeum lotnictwa USA w Waszyngtonie, 1 egzemplarz w March Field Air Museum w Californii i kolejny w Evergreen Aviation Museum w McMinnville w Oregonie, niedaleko Portland, jeden egzemplarz znajduje się w Wielkiej Brytanii, w USAF Hall w muzeum RAF w Duxford. Jeden znajduje sie w muzeum w Huntsville w Alabamie.

Blackbirdy w linii

Pierwsza wersja Blackbirda A-12 przez cały czas użytkowania przez CIA pozostała w tajemnicy i stacjonowała w bazie Groom Lake. Loty operacyjne pod koniec lat 60. odbywały się z bazy Kadena na Okinawie. Wersja myśliwska YF-12A rozpoczęła loty w bazie Groom Lake. Po oficjalnym ogłoszeniu przez Prezydenta Lyndona Johnsona istnienia programu Blackbird samoloty YF-12A przebazowano do Edwards AFB w Kalifornii. Ostatnia wersja Blackbirda SR-71 po wcieleniu do służby stacjonowała w bazie Beale AFB niedaleko Sacramento w Kalifornii. Czasowo odbywała również loty z bazy Griffiss koło Nowego Jorku, w Japonii z bazy Kadena na Okinawie. W Europie stacjonowały w bazie RAF Mildenhall w Wielkiej Brytanii. Po nalocie amerykańskiego lotnictwa na Trypolis w 1986 Blackbird startujący z Wielkiej Brytanii dokonał rekonesansu nad północną Libią. Gdy w drodze powrotnej mimo braku zgody Francji na przelot nad jej terytorium samolot wleciał w obszar powietrzny Francji, francuskie myśliwce Mirage nie były w stanie go przechwycić i zmusić do lądowania.

SR-71 w pobliżu Polski

W pierwszej połowie lat osiemdziesiątych, a zwłaszcza od momentu ujawnienia (m.in. przez płk. Kuklińskiego) władzom amerykańskim przez wywiad informacji o mającym nastąpić wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce, SR-71 Blackbird patrolował niebo i terytorium na południe i wschód od Bałtyku. Startował z lotnisk w Wielkiej Brytanii i Norwegii. Pojawiał się na ekranach polskich radarów na wschód od Bornholmu. Leciał łukiem w kierunku Darłowa, by tuż przed granicą polskiego morza terytorialnego wyrównać i poruszając się równolegle do wybrzeża dolecieć do Zatoki Fińskiej, gdzie robił nawrót. Wracał podobną trasą, znikając z ekranów radarów na trawersie Świnoujścia. Znany jest konkretny przypadek (naoczny świadek) lotu nad Bałtykiem na wysokości 28000 m z prędkością około 2600 km/h.

Następcy SR-71

Rolę zwiadowczą SR-71 przejęły nowoczesne satelity rozpoznawcze, satelity wywiadowcze i drony. Maszyny te pozwalają bez ryzyka załogi przeprowadzać dalekie misje oraz są o wiele tańsze w eksploatacji. Prawdopodobnie Pentagon przeprowadzał tajne testy z załogowym samolotem mogącym w przyszłości zastąpić SR-71. Media, na podstawie nielicznych przecieków, nazwały ten samolot "SR-91 Aurora". Taka nazwa programu figurowała bowiem w budżecie Pentagonu jednak nie jest pewne czy kryptonim ten rzeczywiście dotyczył prac nad tajnym samolotem. Jednak dość kosztowną pozycję z budżetu skojarzono z relacjami o nocnych lotach niezwykłych samolotów i przeciekami na temat prac nad nowym superszybkim samolotem. Obecnie nadal nie wiadomo jak zaawansowane były te prace i czy "Aurora" została wdrożona do szerszej produkcji.

Ciekawostki

  • Był obserwowany radarowo na wysokości 28 km nad Bałtykiem przez obsługi polskich dywizjonów rakietowych OPK ze Środkowego Wybrzeża w latach 80. XX w. Z powodu jego przelotów stawiano w stan alarmu jednostki wojsk OPK.
  • Przelot z Kalifornii do Waszyngtonu zajmował mu 1 godzinę, 4 minuty i 20 sekund.
  • Do SR-71 należy rekord przelotu nad Atlantykiem, wynoszący niecałe 2 godziny (z dwukrotnym tankowaniem paliwa w locie).
  • Samolot zużywał 30 500 litrów paliwa w ciągu godziny.
  • Pod wpływem wzrostu temperatury wywołanego tarciem powietrza w trakcie lotu, kadłub samolotu wydłużał się maksymalnie o około 7,5…10 cm (3…4 cale).
  • Do zwalczania samolotów SR-71 został skonstruowany w ZSRR myśliwiec przechwytujący MiG-25 i jego późniejsza rozwojowa wersja MiG-31.

 

Powiązane wydarzenia

OsobaData wydarzeniaJęzyk
1ASV zinātniekiem pirmoreiz cilvēces vēsturē izdevies pacelt lidojumā nelielu helikopteru uz citas planētas- uz Marsa. Ingenuity ASV zinātniekiem pirmoreiz cilvēces vēsturē izdevies pacelt lidojumā nelielu helikopteru uz citas planētas- uz Marsa. Ingenuity 19.04.2021lv
2Uz Marsu tiek palaists NASA robots Perseverance kādreiz tur eksistējušas dzīvības pazīmju meklēšanaiUz Marsu tiek palaists NASA robots Perseverance kādreiz tur eksistējušas dzīvības pazīmju meklēšanai30.07.2020lv
35 osób, w tym szef francuskiego koncernu petrochemicznego Total Christophe de Margerie, zginęło w wyniku zderzenia jego prywatnego samolotu z ciężarówką-pługiem na podmoskiewskim lotnisku Wnukowo5 osób, w tym szef francuskiego koncernu petrochemicznego Total Christophe de Margerie, zginęło w wyniku zderzenia jego prywatnego samolotu z ciężarówką-pługiem na podmoskiewskim lotnisku Wnukowo21.10.2014en, lv, pl, ru
4Dokonano oblotu Boeinga 787Dokonano oblotu Boeinga 78715.12.2009pl
5127 osób zginęło, a 19 zostało rannych w katastrofie honduraskiego Boeinga 727 w Hondurasie127 osób zginęło, a 19 zostało rannych w katastrofie honduraskiego Boeinga 727 w Hondurasie21.10.1989en, pl, ru
6Dokonano oblotu samolotu transportowego An-124 RusłanDokonano oblotu samolotu transportowego An-124 Rusłan26.12.1986pl
7Katastrofa samolotu Convair CV-240Katastrofa samolotu Convair CV-24020.10.1977en, lv, pl, ru
8Dokonano oblotu samolotu myśliwskiego MiG-29Dokonano oblotu samolotu myśliwskiego MiG-2906.10.1977pl
9Dokonano oblotu myśliwca MiG-23Dokonano oblotu myśliwca MiG-2310.06.1967pl
10Dokonano oblotu amerykańskiego samolotu dalekiego zasięgu o zmiennej geometrii skrzydeł F-111Dokonano oblotu amerykańskiego samolotu dalekiego zasięgu o zmiennej geometrii skrzydeł F-11121.12.1964pl
11US President Dwight D. Eisenhower signed an executive order transferring Nazi rocket scientist Wernher von Braun to NASAUS President Dwight D. Eisenhower signed an executive order transferring Nazi rocket scientist Wernher von Braun to NASA21.10.1959en, lv
12Dokonano oblotu myśliwca MiG-21Dokonano oblotu myśliwca MiG-2116.06.1956pl
13Dokonano oblotu myśliwca MiG-15Dokonano oblotu myśliwca MiG-1530.12.1947pl
14Dokonano oblotu niemieckiego samolotu bombowego, myśliwskiego i rozpoznawczego Junkers Ju 388Dokonano oblotu niemieckiego samolotu bombowego, myśliwskiego i rozpoznawczego Junkers Ju 38822.12.1943pl

Źródła: wikipedia.org

    Tagi