Nikołaj Rukawisznikow

Nikołaj Nikołajewicz Rukawisznikow, ros. Николай Николаевич Рукавишников (ur. 18 września 1932, zm. 19 października 2002) – kosmonauta radziecki, Lotnik Kosmonauta ZSRR. Brał udział w trzech lotach kosmicznych.

Urodził się w Tomsku w Rosji. W 1957 ukończył Moskiewski Instytut Inżynieryjno-Fizyczny. Pracował następnie w biurze konstrukcyjnym OKB-1 Korolowa. Od 1963 był w oddziale kosmonautów.

W dniach 23–25 kwietnia 1971 r. był członkiem załogi statku kosmicznego Sojuz 10 razem z Władimirem Szatałowem oraz Aleksiejem Jelisiejewem. Zgodnie z planem lotu statek kosmiczny miał dostarczyć załogę na pokład pierwszej orbitalnej stacji kosmicznej Salut 1. Tam kosmonauci przez kilka tygodni mieli wykonywać badania i eksperymenty. Statek co prawda połączył się z Salutem, ale na skutek awarii musiał natychmiast odcumować od stacji i powrócić na Ziemię.

W dniach 2–8 grudnia 1974 roku był inżynierem pokładowym Sojuza 16 dowodzonego przez Anatolia Filipczenkę. Podczas lotu testowali zmodyfikowany statek Sojuz przewidziany do radziecko-amerykańskiego lotu ASTP. W lipcu 1975 roku był dublerem Walerija Kubasowa inżyniera pokładowego statku Sojuz 19, który na orbicie okołoziemskiej połączył się z amerykańskim statkiem Apollo.

W dniach 10–12 kwietnia 1979 r. był dowódcą statku Sojuz 33. Był to lot w ramach programu Interkosmos. Inżynierem pokładowym był obywatel Bułgarii Georgi Iwanow. Kosmonauci w ramach programu misji mieli połączyć się ze stacją orbitalną Salut 6, gdzie wraz z przebywającą tam stałą załogą przez kilka dni mieli wykonywać eksperymenty naukowe. Z uwagi na awarię silników Sojuza 33, nie doszło do połączenia się obu obiektów, a statek awaryjnie lądował po trajektorii balistycznej. Kosmonauci doznali ogromnych przeciążeń, ale szczęśliwie powrócili na Ziemię.

W sumie podczas trzech wypraw Nikołaj Rukawisznikow spędził w kosmosie 9 dni 21 godzin 10 minut i 35 sekund.

Od 1970 roku był członkiem partii KPZR. W latach 1985–1991 był przewodniczącym federacji kosmonautyki ZSRR, od 1991 – prezydentem federacji kosmonautyki Rosji. Zmarł 19 października 2002 w Moskwie na zawał serca.

Za loty kosmiczne został dwukrotnie uhonorowany tytułem Bohatera Związku Radzieckiego, w 1971 i 1974. Odznaczony był łącznie trzykrotnie Orderem Lenina i innymi odznaczeniami. Uhonorowany był również tytułami Bohatera Ludowej Republiki Bułgarii i Bohatera Mongolskiej Republiki Ludowej.