ua

Franciszek Wężyk

Добавить новую картинку!
Дата народження:
00.10.1785
Дата смерті:
02.05.1862
Категорії:
Віршописець, Перекладач, Письменник, публіцист
Громадянство:
 поляк
Кладовище:
Kraków, Friedhof Rakowicki

Franciszek Wężyk, pseud. i krypt.: F. W.; F. W. S.; Ildefons Kobiałkiewicz; Mieszkaniec Krakowa, (ur. 7 października 1785 w Witulinie, zm. 2 maja 1862 w Krakowie) – polski dramatopisarz, powieściopisarz, poeta, tłumacz, krytyk literacki, publicysta, członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk, prezes Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, poseł na Sejm Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego, senator, wolnomularz.

Urodził się w Witulinie (Podlasie), jako syn Kazimierza podstolego wiślickiego, i Marianny z Bogusławskich. Pierwsze nauki pobierał w Białej Radziwiłłowskiej (1792-1795), kształcił się u pijarów w Łukowie (1795-1796), ponownie w Białej (1796-1798), kontynuując je na prywatnej pensji Karola Möllera w Warszawie (1798-1799). Wkrótce potem po raz trzeci kształcił się w Białej, kończąc w roku 1801 tamtejsze gimnazjum. Jesienią 1801 rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, uczestnicząc jednocześnie w wykładach nt. literatury, prowadzonych przez J. Przybylskiego. W roku 1806 umarła jego matka, a on sam wrócił do ojca w rodzinnym Witulinie. Po kilku miesiącach (styczeń 1807) powrócił do Warszawy, gdzie objął stanowisko asesora Sądu Apelacyjnego departamentu warszawskiego. Oficjalną nominację na to stanowisko otrzymał 29 czerwca 1807. Po ponad 2-letniej pracy (5 września 1809) uzyskał zwolnienie z pełnionej funkcji i przeniósł się do Krakowa, choć do roku 1813 przebywał głównie w Warszawie. W roku 1810 wybrany na posła powiatu bialskiego, na sejm warszawski. Z początkiem roku 1811 (6 stycznia) otrzymał tytuł członka przybranego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

W 1812 powołany do Rady Generalnej Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego. 14 maja 1831 mianowany senatorem-kasztelanem Królestwa Polskiego. W latach 1811-1813 był wielkim sekretarzem Wielkiego Wschodu Narodowego Polski.

W roku 1814 wyjechał do Krakowa, wkrótce potem osiadł w rodzinnym Witulinie, gdzie zajął się prowadzeniem gospodarstwa. Dwa lata później (1816) poślubił Felicję Mieroszewską. W roku 1830 zamieszkał w Siedliskach (woj. krakowskie), odziedziczonych wcześniej przez żonę.

W maju roku 1831 wyjechał do Warszawy, wezwany tam przez rząd powstańczy, w celu objęcia urzędu senatora-kasztelana. Po upadku powstania listopadowego przebywał głównie w Siedliskach, wyjeżdżając sporadycznie na leczenie do wód (3-krotnie odwiedzał w tym celu Drezno: 1834, 1837 i 1848). Począwszy od roku 1838 ponownie zamieszkał w Krakowie, gdzie został oficjalnie obywatelem Rzeczypospolitej Krakowskiej. Ponadto był właścicielem (od roku 1840) kieleckiej wsi Minoga.

Wężyk był członkiem (od 29 lutego 1848) Towarzystwa Naukowego Krakowskiego. Przez ponad 3 lata (w okresie od 25 października 1856 do 9 stycznia 1860) był prezesem Towarzystwa. W tym okresie bardzo mocno zaangażował się w budowę domu na potrzeby Towarzystwa (późniejszej siedziby Akademii Umiejętności).

Zmarł w Krakowie, w wieku 76 lat (2 maja 1862 roku). Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w grobowcu rodzinnym, w kwaterze Lb.

Twórczość

W swej twórczości łączył umiarkowany klasycyzm z tendencjami preromantyzmu (np. pochwała Szekspira w: O poezji dramatycznej..., 1811-1815), autor poematu opisowego Okolice Krakowa... (1809-1813) i tragedii Gliński... (1809-1810). Pisywał też powieści historyczne i ody.

Ważniejsze dzieła

  • Don Carlos. Tragedia w 5 aktach wierszem, powst. 1805, rękopis: Ossolineum sygn. 12298/I (z notką cenzury, dat. 14 kwietnia 1808, pozwalającą na wyst. sztuki w teatrze warszawskim; E. Szwankowski nie odnotował jednak premiery), niewydana; według tragedii V. Alfieriego i F. Schillera
  • Barbara Radziwiłłówna. Tragedia w 5 aktach oryginalnie wierszem napisana, powst. 1806(?), wyst. Warszawa 22 lutego 1811, wyd. Kraków 1822 (... Z dodaniem rozprawy drugiej o poezji dramatycznej. Zobacz poz. 9)
  • Msza święta. Iudica me Deus, napisana w roku 1808 dla ks. J. J. Cybulskiego, dyr. szkoły organistów, wyd. zobacz Wydania zbiorowe t. 3, rękopisy: Ossolineum sygn. 12309/II (2 redakcje), 12310/I (odpis); wiersz ten mylnie przypisywano A. Felińskiemu
  • Wiersz na śmierć Tadeusza Dembowskiego, ministra skarbu, zmarłego d. 12 kwietnia 1809 r., brak miejsca wydania (1809), wyd. następne zobacz Wydania zbiorowe t. 3, rękopis: Ossolineum sygn. 12311/III
  • Oda na powrót wojska polskiego do stolicy d. 18 grudnia 1809, (Warszawa 1809), wyd. następne w: Rys historyczny kampanii odbytej w r. 1809 w Księstwie Warszawskim, Poznań 1869 (5 pierwszych strof); zobacz Wydania zbiorowe t. 3; "Sto lat myśli polskiej" t. 2 (1907); rękopis: Ossolineum sygn. 12311/III
  • Rzym oswobodzony. Scena historyczna w 3 aktach wierszem, przez... Wystawiona pierwszy raz na teatrze warszawskim dnia 21 grudnia 1809 r. z okoliczności triumfalnego powrotu wojska narodowego do stolicy, Warszawa 1811, (muzyka: J. Elsner); inny tytuł: Powrót wojowników
  • Gliński. Tragedia w 5 aktach wierszem. Przez F. W., powst. w latach 1809-1810, wyst. Warszawa 9 marca 1810, fragm. "Gazeta Warszawska" 1809, całość wyd. Kraków 1821 (... z dodaniem rozprawy pierwszej o poezji dramatycznej. Zobacz poz. 9); wyd. 2 Kraków 1831; fragmenty przedr. "Sto lat myśli polskiej" t. 2 (1907); rękopisy: Ossolineum sygn. 12299/I (odpis z roku 1818, tekst odmienny od druk. w roku 1821); Biblioteka Czartoryskich sygn. 2458/2 (bruliony); Biblioteka Jagiellońska sygn. 6062 II; Biblioteka PAN Kraków sygn. 1305; Państwowe Centralne Archiwum Historyczne w Kijowie sygn. 49, 2 ,59; Biblioteka Narodowa (BOZ sygn. 988 – rok 1819); przekł. francuski (1823)
  • Okolice Krakowa. Poema, powst. w latach 1809-1813; fragm. "Pamiętnik Warszawski" 1809 t. 3, s. 202-212, 329-340; całość wyd. Kraków 1820; wyd. następne: wyd. 2 popr. i rozszerzone Kraków 1823; wyd. 3 Kraków 1833; Tarnów 1811 "Biblioteka Uniwersalna Arcydzieł Polskich i Obcych" nr 8 b; Złoczów (1896) "Biblioteka Powszechna" nr 192; fragmenty przedr., "Sto lat myśli polskiej" t. 2 (1907); przekł. angielski (1881)
  • O poezji dramatycznej, powst. 1811 z polecenia Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk, odrzucona przez Komisję (Deputację) wybraną z grona Towarzystwa w składzie: L. Osiński, J. U. Niemcewicz, K. Koźmian, J. F. A. Tarnowski; wyd. częściowo (po odrzuceniu ustępów o Szekspirze): cz. 1 przy poz. 7; cz. 2 przy poz. 2; cz. 3 (powst. w latach 1814-1815) przy poz. 19; tekst pierwotny w całości wyd. z rękopisu S. Tomkowicz: Przyczynek do historii początków romantyzmu w Polsce, "Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce" t. 1 (1878) i odb.; fragmenty przedr.: "Sto lat myśli polskiej" t. 2 (1907): "Polska krytyka literacka (1800-1918)...", t. 1, Warszawa 1959; rękopis: Ossolineum sygn. 12300/I (wraz z odpisem opinii Komisji Towarzystwa Przyjaciół Nauk)
  • Wiersz do wojska polskiego z okoliczności rozpoczętej wojny z Moskwą, brak miejsca wydania (1812), wyd. następne zobacz Wydania zbiorowe t. 3, rękopisy: Ossolineum sygn. 12311/III; Biblioteka PAN Kraków sygn. 2171 t. 11
  • Oda z okoliczności ogłoszenia Polski dnia 28 Czerwca 1812 w Warszawie, Warszawa (1812), wyd. następne zobacz Wydania zbiorowe t. 3
  • Głos... posła bialskiego, radcy konfederacji jeneralnej, na sesji skonfederowanego sejmu d. 28 czerwca 1812 r. miany, brak miejsca wydania (1812)
  • Do Kajetana Koźmiana... goszczącego w dzień imienin u Piotra Okszyca Orzechowskiego... d. 7 sierpnia 1812, brak miejsca wydania (1812), wyd. następne zobacz Wydania zbiorowe t. 3, rękopisy: Ossolineum sygn. 12309/III, 12310/I (odpis i druk z poprawkami autora)
  • Na dzień doroczny urodzin Napoleona Wielkiego d. 15 sierpnia 1812 r. przez F. W., "Gazeta Warszawska" 1812 nr 66 i wyd. osobne brak miejsca wydania (1812), wyd. następne zobacz Wydania zbiorowe t. 3 (pt. Na dzień doroczny 12 sierpnia); rękopisy: Ossolineum sygn. 12309/III, 12310/I (odpis)
  • Kabalista. Opera komiczna w 2 aktach oryginalnie wierszem napisana, powst. w latach 1811-1813, wyst. Warszawa 29 stycznia 1813, (muzyka: J. Elsner); rękopis: Ossolineum sygn. 12302/II (brak zakończenia); opera wzorowana na Żółtej szlafmycy F. Zabłockiego
  • Do J. O. Księcia Józefa Poniatowskiego, naczelnego dowódcy wojsk polskich... Dn. 19 marca r. 1813 w Krakowie, Kraków 1813, wyd. następne zobacz Wydania zbiorowe t. 3 (tekst według odmiennej niż w pierwodruku wersji rękopiśmiennej); rękopisy: Ossolineum sygn. 12309/III (tu też druk z poprawkami autora), 12310/I (odpis)
  • Nowiniarz. Komedia w 5 aktach wierszem, powst. w latach 1811-1815, rękopis: Ossolineum sygn. 12301/II
  • Wanda. Tragedia w 5 aktach, powst. w latach 1811-1815, wyd. Kraków 1826; jej tekst posłużył za libretto do opery K. Hoffmana: Wanda, córka Krakusa (wyst. Kraków 1 kwietnia 1876)
  • Bolesław Śmiały. Tragedia w 5 aktach, powst. w latach 1814-1815, wyst. Warszawa 13 i 22 grudnia 1816 (pt. Bolesław Wtóry), wyd. Kraków 1822 (... Z dodaniem rozprawy trzeciej o poezji dramatycznej. Zobacz poz. 9), rękopisy: Ossolineum sygn. 5297/I; Biblioteka Narodowa (BOZ sygn. 985 – z roku 1816)
  • Daszko i Oksenia, czyli przyłączenie Rusi Czerwonej do Polski. Powieść historyczna z dziejów XIV wieku, powst. około roku 1815, rękopis: Ossolineum sygn. 12303/II (brulion i odpis)
  • Stanisław Łokietek, czyli Polska w XIII wieku. Powieść historyczna przez F. W. t. 1-3, Warszawa 1828, wyd. następne Tarnów 1893; t. 1-2 Warszawa 1898 "Biblioteka Dzieł Wyborowych" nr 22-23; fragmenty przedr. "Sto lat myśli polskiej" t. 2 (1907)
  • Mieszkaniec Krakowa do mieszkańca Warszawy, Kraków 1829, (broszura polityczna, wyd. bezimienne)
  • Komat. Powieść z dziejów Jadźwingów. Poemat wierszem, powst. 1829, wyd. zobacz Wydania zbiorowe t. 3, rękopisy: Ossolineum sygn. 12309/III, 12310/I (odpis), 12545/III (materiały)
  • Historia Polski dla użytku młodzieży, powst. w latach 1828-1830, rękopis: Ossolineum sygn. 12308/II (2 redakcje i 2 odpisy); inny tytuł: Dzieje Polski dla dzieci rozpoczęte w 1825 r., a dla wnuków skończone w 1850
  • Mowa na pogrzebie Woronicza arcybiskupa w: Kazania i mowy z powodu uroczystego pogrzebu śp. ... Jana Pawła Woronicza, Kraków 1830, przedr. pt. Przemowa... wyrzeczona w Krakowie dnia 8 stycznia 1830 r. przy wyprowadzeniu zwłok Woronicza z Pałacu Biskupów na Zamek w: J. P. Woronicz: Pisma t. 1, Kraków 1832
  • O życiu i zgonie Tekli z Wodzickich Małachowskiej, wojewodziny krakowskiej, Kraków 1830, (wyd. bezimienne)
  • Zygmunt z Szamotuł. Powieść z dziejów XIV wieku t. 1-3, Warszawa 1830, wyd. następne Gródek 1898; przekł. niemiecki (1834)
  • Przemowa na pogrzebowym obrzędzie Hen. Kamieńskiego jenerała. Przez F. W. S., brak miejsca wydania 1831
  • Powstanie Królestwa Polskiego w roku 1830 i 1831. Pamiętnik spisany w r. 1836, Kraków 1895, wyd. następne (tytułowe) Kraków 1905, fragmenty przedr. "Sto lat myśli polskiej" t. 2 (1907)
  • Do Fryderyka Hechell, med. dra i profesora w Uniwersytecie Jagiellońskim, z powodu pisma jego o pijaństwie, Kraków 1844, (podpisany krypt.: F. W., dat. 12 maja 1844)
  • Ostatnie chwile Kazimierza Wielkiego. Scena historyczna, wyd. zobacz Wydania zbiorowe t. 2, rękopis: Ossolineum sygn. 12304/III (4 redakcje i fragm. brulionowe)
  • Bezkrólewie I, czyli Jadwiga. Dramat w 5 aktach, rozpoczęty w roku 1845, fragm. odczytane w Towarzystwie Naukowym Krakowskiego w roku 1849; ogł.: "Przegląd Poznański" 1858, s. 65-70; "Rocznik Towarzystwa Naukowego Krakowskiego" poczet 3, t. 3 (1859), s. 28-46 i odb.: Poezja. Scen kilka z dramatu pod napisem Bezkrólewie I, brak miejsca i roku wydania, także w: Trzy mowy, zobacz poz. 43, całość zobacz Wydania zbiorowe t. 2; rękopisy: Ossolineum sygn. 12304-12305/III (4 redakcje i fragm.)
  • Bezkrólewie II. (Anna Jagiellonka). Dramat w 5 aktach (poprzedzony przedmową), fragm. "Przegląd Poznański" t. 16 (1853) s. 71-82, t. 17 (1853) s. 54-68 i odb.: Bezkrólewie. Dramat wierszem, brak miejsca i roku wydania; całość zobacz Wydania zbiorowe t. 2; fragmenty przedr. "Sto lat myśli polskiej" t. 2 (1907); rękopisy: Ossolineum sygn. 12305/III (4 redakcje i fragm.); Biblioteka PAN Kraków sygn. 2216 (przedmowa i początek aktu I)
  • Rysy z życia śp. księdza Karola Antoniewicza, ojca z Towarzystwa Jezuitów, Poznań 1853
  • Autobiografia, dat w odpisie: 21 czerwca 1855, rękopis: Ossolineum sygn. 12314/I (odpis); fragmenty ogł. S. Tomkowicz w: Żywot F. Wężyka, z użyciem głównie własnych zapisków poety; zobacz Wydania zbiorowe t. 2
  • Piast. Powieść dziejowa, powst. około roku 1856, wyd. zobacz Wydania zbiorowe t. 3; rękopisy: Ossolineum sygn. 12311/III, 12310/I (odpis); z dedykacją wierszem do Deotymy
  • Kajetan Koźmian i Franciszek Paszkowski, "Dodatek Miesięczny do Czasu 1856, s. 389-407 i odb. Kraków 1856
  • Mowa... przy objęciu prezesostwa Towarzystwa Naukowego Krakowskiego na posiedzeniu publicznym dnia 28 lutego 1857 w Krakowie, "Rocznik Towarzystwa Naukowego Krakowskiego" poczet 3, t. 1 (1857) i odb. Kraków 1857; zobacz także poz. 43
  • Mowa... na posiedzeniu publicznym dnia 6 marca 1858 miana oraz sprawozdanie z prac tegoż Towarzystwa w ciągu roku 1857, "Rocznik Towarzystwa Naukowego Krakowskiego" t. 2 (1858) i odb. Kraków 1858; zobacz także poz. 43
  • Mowa... na posiedzeniu publicznym dnia 26 lutego 1859 r. w Krakowie i sprawozdanie z czynności tegoż Towarzystwa z r. 1858, "Rocznik Towarzystwa Naukowego Krakowskiego" t. 3 (1859) i odb. Kraków 1859; zobacz także poz. 43
  • Wieś polska. (Poemat. Z dedykacją:) Do J. I. Kraszewskiego (dat. 14 czerwca 1859), wyd. zobacz Wydania zbiorowe t. 3; rękopis: Ossolineum sygn. 12311/II (fragm.)
  • O poezji dramatycznej rzecz krótka, powst. 1859, wyd. zobacz Wydania zbiorowe t. 2; rękopis: Ossolineum sygn. 12304/III (3 redakcje); art. poprzedza: Wstęp do J. Kremera
  • Trzy mowy na posiedzeniach publicznych c. k. Towarzystwa Naukowego w Krakowie w dniach 28 lutego 1857 r. – tudzież 6 marca 1858 i 26 lutego 1859. Z dodaniem dwóch ułamków z dramatu pod napisem: Bezkrólewie I, czyli Jadwiga, odczytanych na tychże posiedzeniach: drugim i trzecim, Kraków 1859, (książka złożona z oprawionych razem odbitek poz. 38-40 – oraz odb. z "Rocznika Towarzystwa Naukowego Krakowskiego" fragmentu poz. 32)
  • Dzieci wieku. Komedia w 3 aktach wierszem, powst. 1860, rękopis: Ossolineum sygn. 12307/III (3 redakcje i fragm.)
  • Ostatnia mowa... na posiedzeniu publicznym c. k. Towarzystwa Naukowego w Krakowie, wygłoszona dnia 25 lutego 1860 r. przy zdaniu zarządu tegoż Towarzystwa, po urzędowaniu trzechletnim, nowo obranemu prezesowi drowi i prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego Józefowi Majerowi, "Rocznik Towarzystwa Naukowego Krakowskiego" poczet 3, t. 4 (1860) i odb. Kraków 1860
  • I ja też, czyli Rzeczpospolita Babińska. Komedia historyczna w 3 aktach, "Gazeta Codzienna" 1860 nr 273-278, wyd. osobne Warszawa 1861; rękopis: Ossolineum sygn. 12306/III (dwie redakcje, odpis z 2. redakcji, fragm.), dedykowana A. Fredrze
  • Zdanie sprawy z budowy domu Towarzystwa Naukowego Krakowskiego i składek na tęż budowę zebranych od dnia 1 lutego 1860 r. do dnia tegoż 1861 przez... ogłoszone na posiedzeniu publicznym dnia 23 lutego 1861 przez... ogłoszone na posiedzeniu publicznym dnia 23 lutego 1861, "Rocznik Towarzystwa Naukowego Krakowskiego" t. 5 (1861) i odb. Kraków 1861
  • Nowy przedsiębiorca teatru. Prolog przez Ildefonsa Kobiałkiewicza, wyd. zobacz Wydania zbiorowe t. 3, rękopis: Ossolineum sygn. 12311/III
  • Poezje drobniejsze z pośmiertnych rękopisów, zobacz Wydania zbiorowe t. 3; tu m.in.: Do poezji (1808); Do Fryderyka Augusta, króla saskiego... z przyczyny zakazu grania tragedii Gliński w r. 1809; Syn marnotrawny i Głowa brązowa. Z okoliczności pustej prawie reprezentacji pierwszego dzieła 1812 r. w Warszawie; Do żądających krytyki na płody pisemne w r. 1827; Jan Kochanowski (1845); Smok Wawelski (1845); Ku czci wiekopomnej pamięci nieboszczki (1846); Do K. Koźmiana (liczne wiersze); Do Z. A. Helcla (2 wiersze z roku 1855); Do Zygmunta Krasińskiego (1856); Fragment poematu z r. 1831; Smutno mi, Panie (1860); rękopisy: Ossolineum sygn. 12309/III, 12310/I, 12311/III, 12545/III (zawierają też wiersze nieobjęte Wydaniami zbiorowymi; druk. w czasopismach i publikacjach ulotnych, zobacz poniżej; jak również dotąd niedrukowane)
  • Pamiętnik, ukończony 25 stycznia 1862, rękopis: Ossolineum sygn. 12313/II; fragmenty ogł. S. Tomkowicz jak wyżej poz. 35.

Utwory Wężyka ogłaszano ponadto w czasopismach i książkach: "Biblioteka Warszawska" (tu: Wiersz do Liszta, w Krakowie dnia 30 marca 1843 r., 1843 t. 2, s. 384-385), "Czas. Dodatek Miesięczny" (1853 nr 87), "Gazeta Codzienna", "Gazeta Warszawska" (1806-1812, tu m.in.: Oda do Polaków, 1807 dodatek do nr 16), "Pamiętnik Warszawski" (tu: Strumyk i rzeka. Bajka, 1809 t. 1, s. 301-302; Synonimy polskie przez F. W., 1809 t. 2, s. 43-47, 205-207; Stateczność w cnocie. Oda, 1809 t. 3, s. 65-67; O poezji w ogólności, 1815 t. 3, s. 35-47, ogł. anonimowo; Uwagi nad Jana Śniadeckiego rozprawą O pismach klasycznych i romantycznych, 1819 t. 14, s. 458-477, ogł. anonimowo, autorstwo domniemane), "Rocznik Towarzystwa Naukowego Krakowskiego" (1857-1861), "Rozmaitości" (Lwów, 1843 nr 17), "Tygodnik Literacki" (1843 nr 16).

Jego pisma drukowano w wielu innych publikacjach: L. Siemieński: Wspomnienia o życiu i pismach F. Wężyka, "Rocznik Towarzystwa Naukowego Krakowskiego" t. 11 (1866) i wyd. następne – S. Tarnowski: O niewydanych poezjach F. Wężyka, "Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego AU" t. 3 (1875) – H. Zathey: Z papierów F. Wężyka, "Przegląd Polski" luty 1875 (tu: Do A. Mickiewicza po wydaniu Wallenroda w Petersburgu; Wiersz na zamknięcie pisarskiego zawodu) – K. Wojciechowski, "Pamiętnik Literacki" rocznik 1, 1902 (tu tekst pierwotny wiersza: Do A. Mickiewicza po wydaniu Wallenroda) – L. Bernacki, "Pamiętnik Literacki" rocznik 24 (1927) i odb. (tu: Do pisarzy warszawskich wołających o krytykę na dzieła nowej szkoły, 1825).

Poszczególne utwory Wężyka przedrukowały liczne antologie i zbiory, m.in.: Księga wierszy polskich XIX w., zebrał J. Tuwim, oprac. J. W. Gomulicki, t. 1, Warszawa 1956; P. Hertz: Zbiór poetów polskich XIX w. księga 1, Warszawa 1959; J. Starnawski: Adam Mickiewicz w poezji polskiej i obcej. 1818-1855-1955, Wrocław 1961; S. Kawyn: Walka romantyków z klasykami, Wrocław (1963).

Pisma prozą nieogłoszone, mowy, nekrologi, recenzje i artykuły, zachowane w rękopisach Ossolineum sygn. 546/III, 12312/IV (tu m.in.: O przeznaczeniu i powinnościach kobiet), 12545/III (tu m.in.: O ruchach politycznych w Europie w r. 1848; Rady dla Towarzystwa Agronomicznego w Krakowie), 12546/III (tu m.in.: recenzja t. 4 Pism rozmaitych Jana Śniadeckiego; Nowe polityczne postacie).

Przekłady

  • Sofokles: Król Edyp. Tragedia... z greckiego, przekł. dokonany 1 lipca 1804, przejrzany 7 grudnia 1856 w Krakowie, wyd. zobacz Wydania zbiorowe t. 1 (z przedmową tłumacza i wierszem: Na zamknięcie pisarskiego zawodu), wyd. osobno Kraków 1882; rękopis: Ossolineum sygn. 12296/II
  • P. Vergilius Maro: Eneida, powst. 1804-1826; fragm. tekstu pierwotnego, "Pamiętnik Warszawski" 1809 t. 1, s. 7-19; całość tekstu poprawionego zobacz Wydania zbiorowe t. 1, wyd. osobno Kraków 1882; rękopis: Ossolineum sygn. 12297/II (ocenzurowany w roku 1827).

Przekłady drobniejszych utworów ukazywały się w: "Pamiętnik Warszawski" 1809 (tu: Mierność. Z angielskiego, t. 1, s. 159-160; Młynarz bez troski. Powieść z francuskiego F. G. J. S. Andrieux, t. 3, s. 67-68); Wydania zbiorowe t. 3 (tu m.in.: Ideały. Z Szyllera, 1809; Godność kobiety. Z Szyllera; Kmieć, syn i jego koń. Z Lafontaine'a; Dies irae).

Wydania zbiorowe

  • Pisma... Poezje z pośmiertnych rękopisów t. 1-3 (wyd. S. Tomkowicz), Kraków 1878, wyd. niepełne, oparte na wyborze samego Wężyka, do którego wydawcy "dołączyli tylko mało liczbę ulotnych poezji"; zawartość t. 1: Tłumaczenia klasyków; Od wydawców; Przekłady poz. 1-2 – t. 2: Utwory dramatyczne, z dodaniem urywkowych pamiętników autora; Ważniejsze dzieła poz. 31-33, 42; Żywot F. Wężyka z użyciem głównie własnych zapisków poety, skreślony przez S. Tomkowicza (tu fragmenty poz. 35, 50) – t. 3: Poezje liryczne, okolicznościowe i inne pomniejsze, z dodaniem bibliografii; Ważniejsze dzieła poz. 3-5, 10-11, 13-14, 16, 23, 36, 41, 48-49; drobniejsze przekłady; Bibliograficzny spis dzieł F. Wężyka.

Listy i materiały

  • Do nieznanego adresata 2 listy z około 1804 r., rękopis: Ossolineum sygn. 1280/I, s. 553-559
  • Do S. Staszica z roku 1811, ogł. A. Kraushar w: Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk t. 3, Kraków 1902
  • Do żony, Felicji z Mieroszewskich Wężykowej, 23 listy z lat 1815-1860; do K. Koźmiana 14 listów z lat 1845-1856 (druk. zobacz poz. 13); do Z. Kaczkowskiego z roku 1857; do S. Orgelbranda z roku 1858; do P. Zienkiewicza z roku 1859; rękopis: Ossolineum sygn. 12322/II
  • Do Michała Potulickiego z roku 1817, rękopis: Biblioteka Narodowa sygn. II 5990
  • Do F. Bentkowskiego z 7 stycznia 1821, z rękopisu biblioteki(?) nr sygn. 7512 ogł. J. Korpała w zbiorze: Miscellanea z l. 1800-1850, Wrocław 1963 "Archiwum Literatury" nr 7
  • Do Józefa Wodzickiego z roku 1823, rękopis: Ossolineum sygn. 11747/II
  • Do F. Łaszowskiego 4 listy z lat 1829-1831, z archiwum rodzinnego Z. Łaszowskiego ogł. K. Wojciechowski, "Pamiętnik Literacki" rocznik 1 (1902)
  • Korespondencja z F. S. Gawrońskim z roku 1837, rękopis: Biblioteka PAN Kraków sygn. 2164, t. 1, 4
  • Do M. Wiszniewskiego 9 listów z lat 1840-1844, z rękopisu Biblioteki Przeździeckich ogł. L. Bernacki, "Pamiętnik Literacki" rocznik 24 (1927) i odb.
  • Do K. Koźmiana z roku 1840, rękopis: Biblioteka PAN Kraków sygn. 2031, t. 3
  • Do Michała i Justyny Węgierskich w zbiorze z lat 1804-1842, rękopis: Biblioteka Jagiellońska sygn. 5624
  • Do Wiktora Kopfi 7 listów z lat: 1842-1843, 1859; rękopis: Biblioteka Jagiellońska sygn. 4891
  • Korespondencja K. Koźmiana z F. Wężykiem z lat 1845-1856, fragm. i wyciągi z 24 listów ogł. I. Skrochowski, "Przegląd Polski" t. 2 (1845), s. 82-110, 391-445; 105 listów ogł. S. Tomkowicz: Korespondencja literacka K. Koźmiana z F. Wężykiem. 1845-1856, "Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce" t. 14 (1914) i odb. (Kraków 1913); tu też korespondencja (5 listów) Wężyka z A. E. Koźmianem z lat 1856-1857; m.in. z rękopisów poz. 3, 30; Do A. K. Jakubowskiego z roku 1848, rękopis: Biblioteka Jagiellońska sygn. 7913 III, k. 165-166; Do A. Mickiewicza z roku 1848, z rękopisu Muzeum A. Mickiewicza w Paryżu ogł. J. Odrowąż-Pieniążek: Listy do A. Mickiewicza w Muzeum A. Mickiewicza w Paryżu, Wrocław 1968, "Archiwum Literatury" nr 12
  • Do M. J. Brodowicza z lat 1848-1850, rękopisy: Ossolineum sygn. 12044/III; Biblioteka Jagiellońska sygn. 4573
  • Do J. Muczkowskiego 2 listy z lat: 1848, 1855; rękopis: Biblioteka Jagiellońska sygn. 4175
  • Do J. B. Załuskiego z lat 1853-1862, rękopisy: Biblioteka PAN Kraków sygn. 5605 i bez sygnatur
  • Do nieznanych adresatów 2 listy z lat 1854-1855, rękopisy: Ossolineum sygn. 6524/II, 9871/II
  • Do K. Szajnochy 2 listy z lat 1855-1857, rękopisy: Ossolineum sygn. 5580/II, Biblioteka Jagiellońska sygn. 7821 IV
  • Do Wacława Szymanowskiego z roku 1855, rękopis: Biblioteka Jagiellońska sygn. 6712 III
  • Do I. J. Kraszewskiego 19 listów z lat 1857-1862, rękopis: Biblioteka Jagiellońska sygn. 6483 IV
  • Do J. Maiera 2 listy z lat: 1857, 1860; rękopis: Biblioteka PAN Kraków sygn. 2020
  • Do Walerego Wielogłowskiego z roku 1857; rękopis: Biblioteka PAN Kraków sygn. 1832
  • Do A. Bielowskiego z roku 1858, rękopis: Ossolineum sygn. 2432/II, t. 4
  • Do S. E. Koźmiana 4 listy z lat 1858-1859, rękopis: Biblioteka PAN Kraków sygn. 2210, t. 16
  • Do nieznanego adresata z roku 1858, rękopis: Biblioteka PAN Kraków sygn. 2217; Do H. Wodzickiego z roku 1859, rękopis: Ossolineum sygn. 11762/II
  • Do Antoniego Kłobukowskiego z roku 1860, rękopis: Biblioteka Jagiellońska sygn. 7921 III
  • List z roku 1860, rękopis: Biblioteka Jagiellońska sygn. 5001
  • Do A. E. Odyńca 5 listów z lat 1860-1861, "Kronika Rodzinna" 1883
  • Do Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, rękopis: Oddział Archiwum PAN w Krakowie (Zespół Towarzystwa Naukowego Krakowskiego sygn. TNK 46; Wężykiana); tu także protokoły Komisji Budowniczej Towarzystwa i akty budowy gmachu
  • Od różnych osób 379 listów z lat 1815-1862; m.in.: od ojca, Kazimierza Wężyka z roku 1815; od żony, Felicji z Mieroszewskich Wężykowej 4 listy bez daty; od L. Osińskiego 2 listy z lat 1816-1817 (1 drukowany w poz. 31); od Józefa Mieroszewskiego 2 listy z lat 1820-1822; od F. Bentkowskiego z roku 1821 (drukowany w poz. 32); od A. Grabowskiego z roku 1821; od F. Łaszowskiego 5 listów z lat 1829-1830; od W. Pola 16 listów z lat 1843-1848 (1 drukowany w poz. 31; od A. E. Koźmiana 11 listów z lat 1853-1856 (1 drukowany w poz. 13); od J. Łuszczewskiej (Deotymy) 40 listów z lat 1854-1861; od A. Z. Helcla 8 listów z lat 1855-1859; od Z. Kaczkowskiego 3 listy z 1855-1856 (1 drukowany w poz. 31); od J. I. Kraszewskiego 10 listów z lat 1855-1861 (1 drukowany w poz. 31); od K. Szajnochy 5 listów z lat 1855-1857; od C. K. Norwida 2 listy z lat 1856-1857; od A. Cieszkowskiego z roku 1857; od F. Morawskiego z roku 1857; od L. Pietrusińskiego 15 listów z lat 1857-1859 (1 drukowany w poz. 31); od G. Puzyniny 25 listów z lat 1857-1860; od synów, Teofila, Wilhelma i córki, Tekli 9 listów z lat 1857-1862; od I. Chodźki 4 listy z lat 1858-1859; od A. Fredry 2 listy z lat 1857-1861 (1 drukowany w poz. 31); od G. A. Gebethnera z roku 1858; od S. Orgelbranda 4 listy w roku 1858; od K. W. Wójcickiego z roku 1858; od A. E. Odyńca z roku 1860; od P. Wilkońskiej z roku 1860; od J. K. Żupańskiego z roku 1860; rękopisy: Ossolineum sygn. 12316/III-12321/III; zobacz także poz. 13, 31-32, 34-35; z tego zbioru fragmenty cyt. Z. Zapała w: F. Wężyk. Monografia bibliograficzno-krytyczna, Kraków 1898
  • Od L. Osińskiego z 3 stycznia 1817; od W. Pola z 31 grudnia 1843; od Z. Kaczkowskiego z 21 lutego 1856; od L. Pietrusińskiego z 22 maja 1857; od I. J. Kraszewskiego z 24 lutego 1858; od A. Fredry z 9 lipca 1861; z rękopisów Ossolineum sygn. 12316/III-12319/III ogł. Z. Goliński, "Ze skarbca kultury" 1953 zeszyt 1, porównaj poz. 30
  • Od F. Bentkowskiego ze stycznia 1821, z rękopisu Ossolineum sygn. 12316/III ogł. J. Starnawski, "Ruch Literacki" 1965 nr 1, porównaj poz. 30
  • Od Władysława Wężyka z Kobiernic 6 października 1843, z rękopisu Ossolineum sygn. 11568/III ogł. H. Barycz: Jeszcze jedno spotkanie wrocławskie. Do biografii Władysława Wężyka, "Pamiętnik Literacki" rocznik 50 (1959), zeszyt 3/4, s. 599-600
  • Od Józefa Lompy 5 listów z lat 1857-1861, z rękopisu Ossolineum sygn. 12318/III ogł. J. Ender: Obrońcy ludu śląskiego cz. 1: Józef Lompa, Warszawa 1956, s. 138-143, porównaj poz. 30
  • Od K. Estreichera ze Lwowa 9 listów z lat 1858-1859, z rękopisu Ossolineum sygn. 12316/III ogł. J. Turska, "Ze skarbca kultury" 1952 zeszyt 1, porównaj poz. 30
  • Od Fryderyka Skobla 3 listy z roku 1859, z rękopisu Oddziału Archiwum PAN w Krakowie ogł. D. Rederowa, K. Stachowska: Ośrodek naukowy krakowski w świetle materiałów Towarzystwa Naukowego Krakowskiego 1841-1871. Wybór źródeł, "Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie" rocznik 2 (1956, wyd. 1959)
  • Różne papiery F. Wężyka; m.in. świadectwa z Uniwersytetu Krakowskiego (1802); nominacja na asesora (1807); rozporządzenie majątku między dzieci; pisma z okresu prezesury w Towarzystwie Naukowym Krakowskim; rękopis: Ossolineum sygn. 12546/III
  • Papiery dot. budowy domu Towarzystwa Naukowego Krakowskiego; rękopis: Ossolineum sygn. 12315/III.

Bardziej szczegółową bibliografię twórczości Wężyka podaje S. Tomkowicz: Bibliograficzny spis dzieł F. Wężyka w: Pisma t. 3, Kraków 1878, dodatek (zobacz Wydania zbiorowe).

 

Джерело: wikipedia.org

немає місць

    loading...

        Не вказано події

        Ключові слова