Piatichatki, Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu
- pochowane osoby:
- 3813Zobacz zapisy
- region administracyjny:
- Charków, Kijowski Rejon Charkowa
- kategoria miejsca:
- Cmentarz wojenny
- groby na cmentarzu:
- 0
Piatichatki (ukr. П'ятихатки, ros. Пятихатки) – dawniej osada w pobliżu Charkowa, w pobliżu której rozciągał się lasek o tej samej nazwie, obecnie VI kwartał strefy leśno-parkowej Charkowa. W 1940 roku pogrzebano tu ofiary zbrodni katyńskiej – 3739 oficerów Wojska Polskiego, jeńców wojennych z obozu w Starobielsku rozstrzelanych przez NKWD w siedzibie Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie, położonego w centrum miasta. W latach 1991–1992 zeznania na temat tej zbrodni złożył przed prokuratorami rosyjskiej Głównej Prokuratury Wojskowej jeden z jej wykonawców, Mitrofan Wasiljewicz Syromiatnikow, w 1940 roku strażnik we więzieniu NKWD w Charkowie, który zajmował się m.in. wywożeniem zwłok do Piatichatek.
W 1991 roku przeprowadzono w Piatichatkach pierwszą wstępną ekshumację, której celem były tylko wstępne oględziny miejsca. Znaleziono wtedy 2 masowe groby, w których znajdowały się łącznie zwłoki ok. 320 oficerów Wojska Polskiego. We wrześniu 1994 roku władze zezwoliły na drugą ekshumacje, podczas której grupa archeologów pod kierunkiem profesora Andrzeja Koli wykonała odwierty próbne i oznaczyła dużą ilość grobów. Trzecia ekshumacja odbyła się w 1995 roku. Grupa archeologów wykonała wtedy ponad osiem tysięcy odwiertów i odnalazła wszystkie groby. W większości mogił zwłoki poukładane były w od 5 do 12 warstw. W niektórych grobach ciała były wrzucone do jam bez żadnego ładu. Tak było w przypadku największego grobu, z którego wydobyto ok. 1050 ciał. Z najmniejszego grobu wydobyto ok. 160 zwłok.
W 1969 roku Jurij Andropow, przewodniczący KGB, kazał zatrzeć ślady mordu na Polakach, gdy dzieci znalazły w Piatichatkach groby kilku tysięcy rozstrzelanych oficerów i generałów Polski burżuazyjnej pogrzebanych tam przez NKWD.
Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie – cmentarz wojskowy w Charkowie, w rejonie kijowskim, na Piatichatkach, wzniesiony w latach 1999–2000 według projektu Zdzisława Pidka.
Cmentarz powstał z inicjatywy Federacji Rodzin Katyńskich; spoczywa na nim 4 302 oficerów Wojska Polskiego i polskich cywili zamordowanych w 1940 przez NKWD, a także około 2 000 radzieckich Ukraińców, Rosjan i Żydów zamordowanych przez NKWD w latach 1937–1938.
Polscy jeńcy wojenni spoczywający na cmentarzu zostali przewiezieni w 1940 roku do Charkowa z obozu w Starobielsku i rozstrzelani w piwnicach Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie.
W 2003 ukazała się "Księga Cmentarna" cmentarza w Charkowie, zwierająca listę pochowanych tam ofiar zbrodni katyńskiej wraz z krótkimi biografiami (łącznie 3812 nazwisk).
Źródło: wikimapia.org
03.04.1940 | Rozpoczęły się masowe egzekucje polskich jeńców wojennych z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku
Zbrodnia katyńska (ros. Катынский расстрел, ang. Katyn massacre) – zbrodnia komunistyczna polegająca na rozstrzelaniu wiosną 1940 roku co najmniej 21 768 obywateli Polski, w tym ponad 10 tys. oficerów wojska i policji, na mocy decyzji najwyższych władz Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich zawartej w tajnej uchwale Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku (tzw. decyzja katyńska). Egzekucji ofiar, uznanych za „wrogów władzy sowieckiej” i zabijanych strzałami w tył głowy z broni krótkiej, dokonała radziecka policja polityczna NKWD. W latach 1940–1990 władze ZSRR zaprzeczały swojej odpowiedzialności za zbrodnię katyńską, lecz 13 kwietnia 1990 roku oficjalnie przyznały, że była to „jedna z ciężkich zbrodni stalinizmu”. Wiele kwestii związanych ze zbrodnią katyńską nie zostało jak dotąd wyjaśnionych.
03.12.1992 | Powstała Federacja Rodzin Katyńskich
Federacja Rodzin Katyńskich – polska organizacja pozarządowa, skupiająca działaczy Rodzin Katyńskich z terenu całego kraju, stawiająca sobie za cel upamiętnienie ofiar zbrodni katyńskiej i pielęgnowanie pamięci o polskich ofiarach komunizmu w ZSRR. Powołana formalnie 3 grudnia 1992 z inicjatywy Bożeny Łojek (ponadto w Komitecie Organizacyjnym byli Jolanta Klimowicz-Osmańczykowa, Danuta Napiórkowska i Jędrzej Tucholski. Z inicjatywy Federacji powstały m.in. cmentarze wojenne w miejscach egzekucji polskich oficerów w Katyniu (Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu), Miednoje i Charkowie (Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie).
17.06.2000 | W Charkowie otwarto Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu
Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie – cmentarz wojskowy w Charkowie, w rejonie kijowskim, na Piatichatkach, wzniesiony w latach 1999–2000 według projektu Zdzisława Pidka.