Zakopane, Nowy Cmentarz

Nowy Cmentarz w Zakopanem Na Palenicy – cmentarz pod Gubałówką poświęcony został przez ks. Kazimierza Kaszlewskiego w 1908; natomiast decyzja o jego lokalizacji zapadła w lutym 1904 na zebraniu rady gminy.

W 1906 wywłaszczono 19 właścicieli parceli. Ponieważ cmentarz okazał się za mały, już w 1925 powiększono go o parcelę kupioną od Józefa Gąsienicy Bystrzana, a następnie był ciągle powiększany aż do 1986. Dzięki staraniom księdza Jana Tobolaka w 1924 zbudowano na terenie cmentarza murowaną kaplicę.

Prawdopodobnie pierwszym pochowanym na cmentarzu był kupiec – Józef Fabian Słowik (31 grudnia 1907). W swojej ponadstuletniej historii cmentarz niejednokrotnie gromadził wielotysięczne tłumy. Stało się tak 17 sierpnia 1910 roku na pogrzebie Klimka Bachledy (obecni byli m.in. Henryk Sienkiewicz, hr. Władysław Zamoyski). W maju 1926 roku całe Zakopane żegnało Bartłomieja Obrochta. W roku 1929 były to pogrzeby taternickie. Najpierw pochowano taternika Mieczysława Świerza, a po kilku miesiącach Lidy i Marzeny Skotnicówien. W roku 1932 pożegnano Stanisława Krzeptowskiego.

W czasie okupacji cmentarz stał się miejscem licznych egzekucji przeprowadzanych przez hitlerowców.

Na cmentarzu znajduje się kwatera żołnierzy poległych podczas I wojny światowej, to austriacki Cmentarz wojenny nr 378 - Zakopane, jest to część kwatery XIII. Pochowano na nim kilkunastu poległych żołnierzy z I, II i III brygad Legionów Polskich pochodzących z Podhala. Chowano na nim także zmarłych w okresie powojennym Legionistów. Przeniesiono na ten cmentarz prochy gen. Andrzeja Galicy, Mariana Januszajtisa, Mieczysława Boruty-Spiechowicza a Kazimierz Sosnkowski ma mogiłę symboliczną.

24 października 1981 roku na grobie Olgi Małkowskiej odsłonięto pomnik upamiętniający twórców polskiego harcerstwa.