4. dzień powstania warszawskiego

Z rozkazu Reichsführera SS Heinricha Himmlera dowodzenie siłami niemieckimi w Warszawie przejął SS-Obergruppenführer Erich von dem Bach-Zelewski. Natomiast dowództwo sił nacierających spoza Warszawy objął SS-Gruppenführer Heinz Reinefarth. Tego dnia do Warszawy przybyły także niemieckie jednostki wojskowe, które wykazały się szczególnym okrucieństwem w pacyfikowaniu powstania: Brygada SS „RONA” (Russkaja Oswoboditielnaja Narodnaja Armia) pod dowództwem SS-Brigadefūhrera Bronisława Kaminskiego oraz SS-Sturmbrigade dowodzona przez SS-Oberführera Oskara Dirlewangera.

Naczelnik Kwatery Głównej Szarych Szeregów hm. por. Stanisław Broniewski (ps. „Orsza”) powołał do życia Harcerską Pocztę Polową dla całego wyzwolonego miasta.

4 sierpnia po południu pod pałacem Blanka na placu Teatralnym zginął w walce jeden z najwybitniejszych polskich poetów, żołnierz batalionu „Parasol” – pchor. Krzysztof Kamil Baczyński.

Rozpoczyna się niemiecka akcja ulotkowa zachęcająca mieszkańców do opuszczenia miasta. Nieprzyjaciel utworzył przy ul. Grójeckiej na tzw. Zieleniaku obóz przejściowy dla polskiej ludności wypędzanej z Warszawy. W miejscu tym żołnierze brygady RONA mordowali i okradali spędzonych tam cywili. Rozpoczęła się rzeź Ochoty.

W zajętych przez okupanta kwartałach Mokotowa trwa mordowanie ludności cywilnej. Na ulicy Olesińskiej Niemcy wybijają granatami ok. 200 mieszkańców spędzonych uprzednio do piwnic.

W nocy nad Warszawą pojawiają się samoloty RAF-u: 2 Liberatory i Halifax. Załogi z 1586 Polskiej Eskadry do Zadań Specjalnych dokonały zrzutów nad cmentarzem żydowskim i Powązkami, łamiąc tym samym rozkaz dowódcy alianckich Sił Powietrznych, gen. J. Slessora, który zezwolił na loty do Polski jedynie w rejony Małopolski i Lubelszczyzny. W operacji wzięło udział ogółem 14 załóg, w tym 7 polskich, z których 4 poleciały nad Warszawę. Niesubordynacja polskich lotników spowodowała wydanie przez Slessora całkowitego zakazu lotów do Polski. Zakaz ten został zniesiony już 7 sierpnia.