Powiedz o tym miejscu
pl

Ukraińscy żołnierze 14. Dywizji Grenadierów SS dokonali masakry od 250 do 862 Polaków w Chodaczkowie Wielkim w dawnym województwie tarnopolskim

Data wydarzenia:
16.04.1944

Zbrodnia w Chodaczkowie Wielkim – dokonana 15/16 kwietnia 1944 roku (pojawia się też data 17 kwietnia 1944) akcja pacyfikacyjna polskiej ludności cywilnej we wsi Chodaczków Wielki, położonej w byłym powiecie tarnopolskim województwa tarnopolskiego, w wyniku której śmierć poniosło od 250 do 862 osób. Pacyfikacji dokonali policjanci 4 Pułku Policyjnego SS sformowanego z ukraińskich ochotników do dywizji SS-Galizien.

Chodaczków Wielki liczył w 1943 roku 2800 mieszkańców, w znacznej większości Polaków. Po wzroście nastrojów antypolskich wśród ludności ukraińskiej w 1943 roku, we wsi powołano samoobronę, która skutecznie odparła 3 ataki UPA na początku 1944 roku.

W kwietniu 1944 Chodaczków znalazł się w strefie przyfrontowej. Posiadanie przez mieszkańców miejscowości broni palnej oraz oskarżenia o wspieranie partyzantki sowieckiej mogły być przyczyną przeprowadzonej pacyfikacji.

15/16 kwietnia 1944 wieś została zajęta przez ukraińskich policjantów z 4. pułku policyjnego SS. Napastnicy przystąpili do systematycznego palenia i niszczenia zabudowań oraz mordowania mieszkańców wsi. Chwytanych palono w zamkniętych chatach i stodołach, do uciekających strzelano. Wrzucano granaty do pomieszczeń, w których ukrywali się ludzie. Znany jest przypadek ukraińskiej mieszkanki wsi, która przekonała esesmana, by nie wrzucał granatu do piwnicy, w której byli Polacy. Oddział pacyfikacyjny nie zniszczył wsi całkowicie; w pewnym momencie akcja została przerwana. Napastnicy zniszczyli większość budynków na ulicach: Dremewka, Długa, Mazurówka, Odetroka, Tarnopolska i Zacerkiew. Ocałały zagrody głównie przy ulicach: Ruska, Cygańska, Zagrody i Zakłąb. Ocalał także kościół i plebania. Według ukraińskiego IPN spalono 520-680 zabudowań.

Źródła podają różne liczby ofiar masakry: od około 250 (R.Kotarba), przez 275 lub 365 (ukraiński IPN), 250-854 (Grzegorz Hryciuk) po 862 (H.Komański i Sz.Siekierka) mieszkańców Chodaczkowa Wielkiego.

Ofiary pochowano w zbiorowej mogile. Po wojnie ocalałych Polaków z Chodaczkowa Wielkiego przesiedlono na tzw. Ziemie Odzyskane. Część z nich zamieszkała w Gajkowie, gdzie na cmentarzu rzymskokatolickim usypali symboliczną mogiłę ofiar zwieńczoną krzyżem. U stóp krzyża znajduje się urna z ziemią zabraną z mogiły w Chodaczkowie. Na miejsce wysiedlonych Polaków w latach 1944-1946 władze przesiedliły z Polski 210 rodzin ukraińskich.

 

Powiązane wydarzenia

OsobaData wydarzeniaJęzyk
1Stalin breaks off relations with Polish Government in exile after Poles demand answers over KatynStalin breaks off relations with Polish Government in exile after Poles demand answers over Katyn26.04.1943en, lv

Mapa

Źródła: wikipedia.org

    Tagi