Marian Gieysztor

Syn Jozefa /1865–1958/ i Marii z Wezyk-Rudzkich /1869-1935/. Najmlodszy z rodzenstwa:           Władysław G; Jadwiga G Pawłowicz; Karol G, Marian G.

Rodzina do r 1918 mieszkala w Petersburgu, gdzie po powrocie z zeslania na Syberie powrocili rodzice Jozefa Gieysztora /Emil i Jozefa z Oskierkow/. W czasie rewolucji pazdziernikowej zdecydowano wyjechac do Warszawy.

Po ukończeniu 7 klas w Gimnazjum Kazimierza Kulwiecia w Warszawie, od 1919 r. Marian krótko studiował na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.

W 1920 r. wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego i uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej.

Po złożeniu eksternistycznych egzaminów w Wilnie, w styczniu 1921 r. otrzymał tam świadectwo dojrzałości. W latach 1921-26 studiował na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1928 r. uzyskał stopień doktora filozofii w zakresie zoologii. Od 1926 r. asystent w Zakładzie Zoologii UW, a od 1928 r. - w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego. W 1931 r. został asystentem, a w 1935 r. wykładowcą w SGGW w Warszawie.

Jako ochotnik uczestniczył w walkach we wrześniu 1939 r. W konspiracji od kwietnia 1940. Żołnierz ZWZ - AK. Do 1943 r. kierował referatem spraw kultury i oświaty w Wydziale Informacji VI Oddziału BiP Komendy Głównej AK pod pseudonimami "Niemyski" i "Urbański". Jednocześnie był wykładowcą tajnego UW i SGGW.

Po utworzeniu wiosną 1941 r. Kierownictwa Walki Cywilnej został zastępcą jej szefa, Stefana Korbońskiego. W KWC używał pseudonimu "Krajewski". Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział VI BiP (Biuro Informacji i Propagandy) - Wydział Informacji Śródmieście Północ.

Wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną. Do stycznia 1945 r. przebywał w rejonie Skierniewic, potem udał się do Krakowa i jeszcze w tym samym roku powrócił do stolicy.

Od 1945 r. kierował reaktywowanym przez siebie Zakładem Zoologii Uniwersytetu Warszawskiego. Od  1947 r. kierował Katedrą Limnologii SGGW, a od 1952 r. - Zakładem (potem Katedrą) Hydrobiologii UW. Habilitowany na UW jeszcze w 1936 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym SGGW w 1948 r. w 1952 r. na UW, a w 1957 r. - profesorem zwyczajnym. Od 1946 członek-korespondent, a od 1948 r. członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Był także prezesem Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego, przewodniczącym warszawskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Zoologicznego i od 1959 r. członkiem Komitetu Ekologicznego PAN.

Autor licznych prac naukowych z zakresu hydrobiologii i teorii nauki. Jego dorobek naukowy jest przechowywany w Archiwum PAN.

Odznaczenia: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1956), Krzyż Armii Krajowej (pośmiertnie).

Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne (którego był założycielem) ustanowiło doroczną Nagrodę im Prof. Mariana Gieysztora za najlepszą pracę magisterską z dziedziny hydrobiologii. Nagroda jest bardzo ceniona. Liczą się tu nie tyle pieniądze z nią związane, co prestiż. Laureaci tej Nagrody nie mają problemów ze znalezieniem dobrej pracy, liczy się ona też przy awansie zawodowym, czy naukowym.

Ożeniony z Ireną Chmielewską h. Ślepowron, doktorem geografii, zwiazaną z Uniwersytetem Warszawskim. Ich córka, Maria Teresa ur. w 1926 r. wyszła za mąż za Jana Zaleskiego i mają córkę Basię.

Stefan Korboński pięknie pisze o Marianie w książce „Bohaterowie Państwa Podziemnego - jak ich znałem”

Wyd. Agencja Omnipress 1990 na str.73 -77.