Antoni Chmielowski

Antoni Chmielowski, pseud.: Chełmoński, Głowacki, Hulewicz, Wołk, Wroński (ur. 15 sierpnia 1914 w Wołczuchach, zm. 2 sierpnia 1969 w Opolu) – polski oficer zawodowy w Wojsku Polskim w okresie międzywojennym, cichociemny, kierownik Referatu Legislacji Oddziału II B (wywiad i kontrwywiad) Obszaru Lwowskiego Armii Krajowej, następnie szef wywiadu wojskowego tego obszaru, szef Oddziału II i następnie likwidator organizacji NIE we Lwowie, więzień w PRL-u i ZSRR.

Chmielowski w czasie kampanii wrześniowej w 1939 roku walczył w 11. Samodzielnym Dywizjonie Artylerii Przeciwlotniczej. Przedostał się na Węgry, gdzie został internowany. Zbiegł i w grudniu 1939 roku walczył we Francji (w 2. DSPiesz. / 5. pspiesz.). Po upadku Francji przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie służył w 1. dyonie artylerii przeciwlotniczej. Po przeszkoleniu w wywiadzie i zaprzysiężeniu 29 grudnia 1942 roku, jako porucznik cichociemny „Wołk” został w nocy z 13 na 14 marca 1943 zrzucony do Polski (operacja lotnicza „Window”). Został przydzielony do komórki „993/G” Oddziału II B (kontrwywiad) Komendy Głównej AK i skierowany do Lwowa. Od października do 20 grudnia 1943 roku był szefem Biura Legislacji, a następnie (od połowy 1944 roku) szefem wywiadu wojskowego w Oddziale II sztabu Komendy Obszaru Lwowskiego AK.

Po zakończeniu Akcji „Burza” we Lwowie i aresztowaniu płk. Henryka Pohoskiego został od 1 sierpnia 1944 roku szefem Oddziału II w organizacji NIE (jako kapitan „Hulewicz”), a następnie likwidatorem tej organizacji we Lwowie (do października 1945 roku). Jako jeden z ostatnich, w październiku 1945 roku wyjechał do Krakowa.

Został aresztowany przez funcjonariuszy MBP 20 grudnia 1945 roku, przewieziony do Warszawy i przetrzymywany w więzieniu przy ul. Rakowieckiej. W 1946 roku przekazany sowieckiemu MGB. W procesie w Kijowie został skazany na karę śmierci, zamienioną później na 20 albo 25 lat więzienia. Skierowany do łagru na Kołymę.

Wrócił do Polski 15 grudnia 1955 roku. Zmarł tragicznie 2 sierpnia 1969 roku w Opolu.

Odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Krzyż Walecznych – dwukrotnie.