Tadeusz Klemens Rutowski

Tadeusz Klemens Rutowski (ur. 2 grudnia 1852 w Tarnowie, zm. 30 marca 1918 w Krechowie koło Żółkwi) – polski dziennikarz, publicysta, poseł na Sejm Krajowy we Lwowie i do Rady Państwa, urzędnik Wydziału Krajowego, działacz samorządowy, prezydent Lwowa, ekonomista, mecenas kultury.

Pochodził z rodziny ziemiańsko-inteligenckiej, wychowywany na tradycjach romantycznych i powstańczych. Był synem Klemensa Rutowskiego i Karoliny z Treszkowskich. Studiował 8 lat w Wiedniu (na Politechnice Wiedeńskiej, następnie na Wydziale Prawa Uniwersytetu Wiedeńskiego, od 1872 na Wydziale Filozoficznym tej uczelni, otrzymując tytuł doktora filozofii. Był dziennikarzem "Ekonomisty Polskiego", "Gazety Narodowej", "Muzeum", "Nowej Reformy", "Przełomu", "Słowa Polskiego". W swoich artykułach wskazywał na konieczność uprzemysłowienia zaboru austriackiego, propagował pracę u podstaw. W Sejmie Krajowym reprezentował centrum demokratyczne, walcząc o realizację reform gospodarczych i postęp dla kraju. W parlamencie wiedeńskim (1888-1901) przeciwstawiał się ugodowej polityce zdominowanego przez konserwatystów Koła Polskiego. Od 1905 przez szereg lat pełnił funkcję wiceprezydenta Lwowa, troszcząc się o rozwój przestrzenny oraz infrastrukturę dynamicznie rosnącego miasta, zaś podczas okupacji rosyjskiej (od 3 września 1914 do 22 czerwca 1915), pełnił funkcję prezydenta Lwowa. Starał się w tej ciężkiej sytuacji zapewnić w miarę normalne warunki życia wszystkim obywatelom miasta. Wycofujący się ze Lwowa Rosjanie internowali ponad 40 obywateli Lwowa, w tym także Rutowskiego wraz z całym Prezydium Rady. Powrócił on triumfalnie do Lwowa po 17 miesiącach – w 1917 i sprawował zarząd komisaryczny miasta.

Na uwagę zasługuje jego mecenat nad sztuką – był kolekcjonerem, redaktorem naczelnym miesięcznika "Sztuka", inicjatorem założenia Miejskiej Galerii Obrazów we Lwowie. Jego działalność na tej niwie wpłynęła stymulująco na rozwój życia kulturalnego Lwowa i budzenie uczuć patriotycznych wśród ludności polskiej.

Grób Tadeusza Rutowskiego znajduje się na cmentarzu Łyczakowskim.

Syn Andrzej Rutowski został zamordowany w Katyniu.