Jerzy Boroń

Jerzy Boroń (ur. 4 kwietnia 1924 r. w Kołomyi – zm. 20 maja 1986 r. we Wrocławiu) – polski rzeźbiarz, członek tzw. "Grupy Wrocławskiej" skupionej wokół Eugeniusza Gepperta. Pedagog wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (PWSSP) we Wrocławiu w latach 1953–86.

Był jednym z czworga dzieci Stanisława Boronia, wieloletniego dyrektora Państwowego Gimnazjum Męskiego nr 5 im. Kazimierza Jagiellończyka w Kołomyi (zamordowanego w 1943 w obozie koncentracyjnym na Majdanku) i Jadwigi z Czajkowskich (polskiej Ormianki blisko spokrewnionej z Michałem Czajkowskim).

Uczeń Borysa Michałowskiego. Po ukończeniu studiów (1948–1953) ze specjalizacją w rzeźbie na PWSSP, został asystentem na Katedrze Rzeźby na Wydziale Ceramiki i Szkła PWSSP we Wrocławiu (1953–57), następnie w latach 1964–67 był kierownikiem Pracowni Rzeźby w Architekturze, a w latach 1975–86 Pracowni Rzeźby w Urbanistyce. W latach 1972–1975 dziekan Wydziału Malarstwa Grafiki i Rzeźby, a w latach 1974–77 prorektor PWSSP ds. Artystyczno – Badawczych.

Pod koniec lat 50. jego praca skupiała się na plastyce w architekturze i przemyśle, którą prowadził z grupą innych artystów, i w związku z którą organizował wystawy problemowe np.: Poszukiwania formy i koloru (1957 r.) i Funkcja formy i koloru (1961 r.). W 1964 roku zorganizował w Bolesławcu pierwszy plener ceramiczny, który z czasem stał się międzynarodową imprezą kulturalną pod nazwą Międzynarodowy Plener Ceramiczno–Rzeźbiarski. Jerzy Boroń tworzył także rzeźby w powiązaniu z przemysłem i architekturą, gdzie jego prace charakteryzowała skondensowana, syntetyczna forma z wyraźną ekspresją artystyczną. W swoich rzeźbach wykorzystywał kamień, ceramikę i stal.

Jego realizacje plenerowe to m.in. rzeźba ze stali przy Obelisku Milicjantów we Wrocławiu (1964 r.; zdemontowana w 1991 r., przeniesiona na skwer obok wrocławskiej ASP), pomnik Era kosmiczna (1969 r.; wykonany z aluminium, usytuowany w dawnej fosie miejskiej na terenie Oleśnicy), ceramiczna kompozycja Łabędzie (1978 r.) przed wrocławskim Centrum Diagnostyki Medycznej "DOLMED" oraz Obelisk ku Czci Pomordowanych Patriotów przy skrzyżowaniu ulic Reymonta i Kleczkowskiej we Wrocławiu (1985 r.; wspólnie z Wiesławem Chmielem).

Odznaczenia

• 1945 – Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk,
• 1951 – Medal Zwycięstwa i Wolności 1945,
• 1951 – Odznaka Grunwaldzka,
• 1971 – Złoty Krzyż Zasługi,
• 1971 – Budowniczy Wrocławia,
• 1971 – Zasłużony dla Dolnego Śląska,
• 1972 – Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
• 1976 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski