Marian Dąbrowski

Marian Dąbrowski (ur. 27 września 1878 w Mielcu, zm. 27 września 1958 w Miami na Florydzie) – dziennikarz, założyciel wydawnictwa ilustrowany Kurier Codzienny, przedsiębiorca, największy potentat prasowy okresu międzywojennego, poseł na Sejm II RP (Ustawodawczy oraz I, II i III kadencji).

W latach 1903–1907 studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, próbował pracować bez powodzenia jako nauczyciel, był najpierw profesorem gimnazjalnym, później sekretarzem redakcji "Ilustracji Polskiej". W latach 1908–1910 był redaktorem „Głosu Narodu". W 1910 założył własne pismo – „Ilustrowany Kurier Codzienny”. 18 grudnia 1910 ukazał się pierwszy numer nowej gazety, która osiągnęła nakład 180 tysięcy egzemplarzy. Dąbrowski w 1914 przejął „Nowiny”, a w 1918 przystąpił do budowy własnego koncernu prasowego poprzez rozbudowę istniejących i budowę nowych oddziałów terenowych. W sumie stworzył ich 11, m.in. w Łodzi, Lwowie, Katowicach, Zakopanem, Toruniu i Warszawie. W 1927 przejął „Nową Reformę” i przeprowadził swoje przedsiębiorstwo do Pałacu Prasy przy ulicy Wielopole 1. W 1932 wartość jego koncernu była szacowana na 1,5 miliona dolarów, zatrudniał 1400 pracowników, wydawał „Ilustrowany Kurier Codzienny” oraz 5 ilustrowanych tygodników w nakładzie 200 tysięcy egzemplarzy. Wśród tygodników był „Światowid” od 1924, „Wróble na dachu” od 1933, „Tajny Detektyw” ukazujący się w latach 1931–1934.

W latach 1921–1935 Dąbrowski był posłem na Sejm II RP, początkowo z ramienia PSL "Piast", potem z rekomendacji BBWR. Od 1926 zwolennik sanacji. Wiele lat był radnym miasta Krakowa. Fundował nagrody dla młodych malarzy i wspierał finansowo budowę nowego gmachu dla Muzeum Narodowego. W 1925 przed Pomnikiem Grunwaldzkim ufundował Pomnik Nieznanego Żołnierza. Był pomysłodawcą powstania Teatru Bagatela oraz podjęcia prac badawczych na Kopcu Krakusa.

21 lipca 1936 r. został odznaczony Wielkim Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Korony Italii przez ambasadora Włoch w Polsce, Pietra Arone di Valentino. Był to wyraz wdzięczności za stanowisko „Ilustrowanego Kuriera Codziennego” w trakcie wojny w Abisynii (Marian Dąbrowski zdecydowanie opowiadał się za zniesieniem sankcji ekonomicznych wobec Włoch).

Był wieloletnim członkiem Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, od 1927 zasiadał w jego władzach, w latach 1935–1939 będąc jego prezesem. Był także członkiem Towarzystwa Operowego i Towarzystwa Oratoryjnego. Propagował rozwój sportu: organizował od 1922 Bieg Okrężny o puchar IKC-a, wyścig kolarski na trasie Kraków–Katowice–Kraków, pomagał przy wyścigach motocyklowych i samochodowych. Za popularyzowanie walorów turystycznych Tatr nadano mu honorowe obywatelstwo Zakopanego.

Krótko przed wybuchem II wojny światowej wyjechał za granicę do Francji, wybuch wojny okazał się dla niego katastrofą zawodową i finansową. Szybko wyczerpały się zasoby oszczędności. Zapomniany, ubogi, bez jakichkolwiek środków do życia zmarł po 19 latach poniewierki w USA w dzień swoich 80 urodzin. Po latach urna z jego prochami powróciła do Krakowa, został pochowany na Cmentarzu Rakowickim.