Daniel Mróz

Daniel Mróz (ur. 3 lutego 1917 w Krakowie, zm. 21 stycznia 1993 w Krakowie) – polski grafik, scenograf i rysownik, członek Grupy Krakowskiej.

Dzieciństwo

Urodził się w Krakowie, jako drugi syn dziennikarza krakowskiego Stanisława Mroza, pracującego w IKACu - Ilustrowanym Kurierze Codziennym, jedynym wysokonakładowym dzienniku w międzywojennej Polsce. W dzieciństwie zetknął się z pracą dziennikarską, często bywając z ojcem w redakcji wydawanego przez IKC tygodnika "Na Szerokim Świecie", w którym Stanisław Mróz był redaktorem. Barbara Winklowa tak wspomina ten okres: " ...tuż za naszą ścianą, mieszkał pan redaktor Mróz, wysoki i tęgi, ... [oraz jego] dwaj synowie — Daniel i Sokrates — których stawiano mi często jako przykład..."

Młodość i lata nauki

Maturę zdał jako eksternista nie wytrzymując rygorów gimnazjum. Dwa lata uczył się w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Krakowie. W czasie wojny stracił oboje rodziców, matka zmarła w 1940 wkrótce po aresztowaniu ojca przez Gestapo, ojciec zginął w lutym 1941 w Auschwitz-Birkenau.

W 1946 rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Jednym z jego wykładowców był Marian Eile i to on ściągnąl go potem do pracy w tygodniku "Przekrój". Dyplom (z wyróżnieniem) na Studium Scenografii otrzymał w 1952; na Wydziale Grafiki – w 1953.

Praca w "Przekroju" i inne prace artystyczne

Ilustracja Daniela Mroza do „Słonia” Sławomira Mrożka, 1957

Od lipca 1951-1978 był stałym ilustratorem tygodnika "Przekrój", w którym zamieszczał swoje rysunki, a także tworzył charakterystyczną szatę graficzną pisma, z którym współpracował do końca życia – projektując jego okładki. Ponadto zajmował się grafiką książki (okładki, ilustracje, projekty typograficzne), scenografią teatralną, plakatem. Współpracował z pismem "Zebra" (początkowo - "Czarno na białym"), "Ty i Ja" i "Młodym Technikiem". Zilustrował między innymi Cyberiadę i Bajki robotów Stanisława Lema. Wykonał też ilustracje do dzieł Franza Kafki, Sławomira Mrożka, Juliusza Verne'a. Tworzył głownie techniką rysunku piórkiem i tuszem oraz collage'u.

Prace Daniela Mroza posiadały własny, oryginalny styl. Cechowały je surrealizm i groteskowość. W początkowym okresie były one inspirowane przez collage Maxa Ernsta. Z czasem dominuje w nich absurdalność związana z pisarstwem Mrożka i Lema. Ilustracje Mroza wywarły wpływ na pokolenie czytelników tych popularnych autorów. Ich styl związał się nierozerwalnie z ilustrowaną prozą i dlatego niejednokrotnie były one powtarzane w zagranicznych wydaniach tych książek. Daniel Mróz był wymieniany we wszystkich ważnych światowych almanachach grafików. Wielu ilustratorów starało się naśladować styl Daniela Mroza.

Życie prywatne

Był żonaty z Aliną Nieniewską, koleżanką ze studiów na Akademii Sztuk Pięknych, absolwentką Wydziału Tkaniny Artystycznej. Córka Łucja Mróz-Raynoch, absolwentka ASP w Krakowie, też jest grafikiem oraz autorką filmów animowanych. Całe życie mieszkał w centrum starego Krakowa, stając się charakterystyczną postacią w pejzażu miasta.