Jerzy Serczyk

Jerzy Włodzimierz Serczyk (ur. 1 stycznia 1927 w Krakowie, zm. 31 marca 2006 w Toruniu) – polski historyk specjalizujący się w historii historiografii i historii nowożytnej.

W czasie II wojny światowej uczęszczał na tajne komplety oraz pracował w Okręgowym Towarzystwie Rolników i Związku Pszczelarzy w Krakowie. W 1945 roku został postawiony przed sądem wojskowym za udział w wydawaniu pism podziemnych AK i skazany na trzy lata więzienia. Uwolniony na mocy amnestii w 1946 roku zdał maturę w III Gimnazjum i Liceum im. Króla Jana Sobieskiego w Krakowie i podjął studia historyczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.

W 1947 roku zatrudnił się jako dietariusz w Bibliotece Głównej UMK. Studia pod opieką Ludwika Kolankowskiego ukończył w 1950 roku. Stopień doktora uzyskał w 1960 roku. Tematem rozprawy doktorskiej był Husytyzm na Pomorzu, Kujawach i w Wielkopolsce w II połowie XV wieku, a promotorem Bronisław Włodarski. W 1968 uzyskał nominację na docenta etatowego. Stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii uzyskał w 1990 roku na podstawie zbioru rozpraw z zakresu historii historiografii XVI-XVIII wieku. Tytuł profesora nauk humanistycznych uzyskał w 1996 roku.

W latach 1969-1970 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Humanistycznego UMK. OD 1969 do 1979 roku kierował Zakładem Metodologii Nauk Historycznych i Metodyki Nauczania Historii, a w latach 1982-1984 Zakładem Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej.

Zajmował się husytyzmem, historiografią oraz najnowszymi dziejami Niemiec. Był promotorem doktoratu honoris causa przyznanego Marion Dönhoff. Oprócz podręczników i prac naukowych opublikował dwie książki autobiograficzne Wspomnienie o Toruniu z czasów II Rzeczypospolitej oraz Minęło życie. Jest też autorem książki Dokoła "Przeminęło z wiatrem", opisującej tło powieści Przeminęło z wiatrem. Prowadził też działalność publicystyczną, m.in. publikując felietony w dzienniku Nowości w latach 1992-2005.

Pochowany na cmentarzu przy ul. Wybickiego w Toruniu.

Jego bratem był historyk Władysław Andrzej Serczyk.

Wybrane publikacje

• Teksty do ćwiczeń z łaciny średniowiecznej i nowożytnej (1967, wspólnie z Antonim Czachorowskim)
• Podstawy badań historycznych
• Nowożytna historiografia europejska: przegląd najważniejszych kierunków i autorów. Cz. 2, Wiek XIX - romantyzm, liberalizm, pozytywizm, nacjonalizm (1973)
• Towarzystwo Naukowe w Toruniu: krótki zarys dziejów (1974)
• Wspomnienie o Toruniu z czasów Drugiej Rzeczypospolitej 1920-1939 (1982)
• Czwarty rozbiór Polski: z dziejów stosunków radziecko-niemieckich w okresie międzywojennym (1990, wspólnie z Karolem Grünbergiem, ISBN 832020951X)
• Podzielone Niemcy: przegląd dziejów niemieckich od kapitulacji Trzeciej Rzeszy do zjednoczenia obu państw niemieckich (1993, ISBN 8385263861)
• 25 wieków historii: historycy i ich dzieła (1994, ISBN 8323105200)
• Albertyna: uniwersytet w Królewcu (1544-1945) (1994)
• Minęło życie, (ISBN 8371742576)
• Dokoła "Przeminęło z wiatrem": historia książki, filmu i kraju, w którym powstały (1996, ISBN 8386803150)