Stanisław Wasylewski

Stanisław Wasylewski (ur. 18 grudnia 1885 w Stanisławowie, zm. 26 lipca 1953 w Opolu) – polski dziennikarz, eseista, krytyk literacki, tłumacz, autor opracowań pamiętników, starszy brat dziennikarza Bolesława Wasylewskiego.

Uczył się w gimnazjach w Stryju i Lwowie wraz z Kornelem Makuszyńskim, Juliuszem Kleinerem i Rudolfem Weiglem. W 1904 roku podjął studia historyczne i polonistyczne na Uniwersytecie Lwowskim. W latach 1905-1910 był kolejno: wolontariuszem, stypendystą i asystentem Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. We Lwowie mieszkał do roku 1927, redagując „Gazetę Poranną”, „Szczutka” i „Słowo Polskie”. W 1927 przeniósł się do Poznania, gdzie w Wydawnictwie Polskim R. Wegnera redagował serię Biblioteka Laureatów Nobla. Współpracował także z czasopismami poznańskimi m.in. Tęczą oraz z redakcjami rozgłośni radiowych Poznania i Warszawy. W 1932 roku obronił pracę doktorską z filozofii na Uniwersytecie Poznańskim. Był laureatem nagrody literackiej Poznania (1937) i Złotego Wawrzynu Akademickiego Polskiej Akademii Literatury. W 1938 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Okupację przeżył we Lwowie. Na polecenie wywiadu Armii Krajowej współpracował z proniemiecką „Gazetą Lwowską” pisząc felietony o polskich zabytkach w Małopolsce Wschodniej. W roku 1945 został za to potępiony przez Związek Zawodowy Literatów Polskich, jednak rok później został zrehabilitowany przez sąd. Po przymusowym wysiedleniu ze Lwowa w 1944 roku przez trzy lata mieszkał w Krakowie, po czym przeniósł się do Opola.

Twórczość

Jest autorem wielu książek dotyczących Lwowa. Pisał – z wdziękiem, erudycją i humorem – poczytne eseje i szkice historyczne poświęcone głównie polskiej kulturze obyczajowej i literackiej okresu oświecenia i romantyzmu, m.in.:

• Na dworze króla Stasia
• W srebrnym dworku z modrzewia
• Romans prababki
• Portrety pań wytwornych
• O miłości romantycznej
• Historie lwowskie
• U księżnej pani
• Zerwana kokarda
• Życie polskie w XIX wieku
• Na śląsku opolskim

oraz wspomnienia:

• Pod kopułą lwowskiego Ossolineum

i książki o Lwowie, m.in.:

• Bardzo przyjemne miasto
• Lwów