Tadeusz Andersz

Tadeusz Andersz (ur. 27 września 1918 w Haensbrook, zm. 29 października 2007 w Londynie) – polski dowódca wojskowy, generał brygady pilot Wojska Polskiego, major (ang. Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych.

Po ukończeniu gimnazjum w Poznaniu w 1937 rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, przerwaną przez wybuch II wojny światowej. Po ewakuacji do Rumunii został wraz z kolegami internowany w rumuńskim obozie w Slatinie, skąd uciekł do Francji, gdzie służył w polskim lotnictwie wojskowym.

Po klęsce Francji w 1940 znalazł się w Wielkiej Brytanii w dalszym ciągu w składzie polskiego lotnictwa myśliwskiego (nr służbowy P-0374). W okresie od lata 1941 do listopada 1943 pilot, a potem także dowódca eskadry 315 Dywizjonu Myśliwskiego "Dęblińskiego". Po okresie służby instruktorskiej, od marca 1944 znów w działaniach bojowych, tym razem w 61 Dywizjonie Myśliwskim 56 Grupy Myśliwskiej 8 Armii Powietrznej Stanów Zjednoczonych (za wiedzą i akceptacją polskich władz). Od sierpnia 1944 do kwietnia 1945 dowódca Dywizjonu 315, następnie w sztabie 12 Grupy Myśliwskiej.

W czasie służby zanotował 167 lotów bojowych, dwa zestrzelenia pewne i jedno prawdopodobne.

Po wojnie został kursantem Wyższej Szkoły Lotniczej Weston-super-Mare ukończonej w kwietniu 1946, po czym aż do rozformowania w 1947 był dowódcą 306 Dywizjonu Myśliwskiego "Toruńskiego". Następnie służył w Royal Air Force, m.in. był pilotem VIP-ów, a później kontrolerem ruchu lotniczego. Od 1973 na emeryturze. Po 1973 był wiceprezesem Stowarzyszenia Lotników Polskich i adiutantem kolejnych prezydentów RP na uchodźstwie. W maju 2005 awansowany na stopień generała brygady.

Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

W 2009 powstał film dokumentalny o Tadeuszu Andersze pt. Latający Holender. Tadeusz Andersz (scenariusz i reżyseria Grzegorz Gajewski).

Zestrzelenia

Na liście Bajana sklasyfikowany został na 140 pozycji z 2 zestrzeleniami pewnymi, 1 prawdopodobnym.

Chronologiczny wykaz zwycięskich walk powietrznych

zestrzelenia pewne

• Fw-190 - 4 kwietnia 1943 (pilotował Spitfire IX BS408 / PKQ)
• Me-109 - 9 lutego 1944 (pilotował P47 HOC)

zestrzelenia prawdopodobne

• Fw-190 - 21 lutego 1945 (pilotował Mustang III KH481)

Odznaczenia

W czasie wojny otrzymał:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (1945),
• Krzyż Walecznych - trzykrotnie (1942, 1943),
• brytyjski Distinguished Flying Cross,
• amerykański Distinguished Flying Cross,
• amerykański Air Medal – czterokrotnie.

Po wojnie został odznaczony:

• Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski - 11 listopada 1990,
• Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski - 13 maja 1985 "za wieloletnią działalność niepodległościową i społeczną"