Antoni Roman

Antoni Roman (ur. 10 września 1892 w Warszawie, zm. 28 kwietnia 1951 w Warszawie) – polski działacz państwowy, dyplomata, minister przemysłu i handlu w rządzie Felicjana Sławoja Składkowskiego, senator V kadencji w II RP, wolnomularz.

Był synem Juliana (inżyniera) i Felicji ze Stolzenwaldów. Uczęszczał do gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego w Warszawie, maturę zdał w gimnazjum rosyjskim na Pradze (1910). Rozpoczął studia na politechnice w Berlinie, ale naukę przerwał wybuch I wojny światowej. W 1915 osiadł w Petersburgu i pracował jako urzędnik oraz działał w Stowarzyszeniu Przemysłowców i Kupców Polskich w Rosji; w 1918 powrócił do Warszawy. Został referentem w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, w 1919 przeszedł do pracy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych; był sekretarzem konsularnym i wicekonsulem w Nowym Jorku, w 1922 brał udział w konferencji międzynarodowej w Genui. W latach 1922–1926 studiował na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego. Przez trzy miesiące 1923 pracował w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej, następnie powrócił do resortu spraw zagranicznych; pełnił funkcję attaché emigracyjnego w Komisariacie Generalnym RP w Wolnym Mieście Gdańsku. W 1927 opublikował broszurę Ustrój polityczny Wolnego Miasta Gdańska.

W 1927 ponownie został urzędnikiem MSZ w Warszawie, pracował w Gabinecie Ministra, był naczelnikiem Wydziału oraz radcą ekonomicznym. Uczestniczył w wielu rokowaniach dyplomatycznych. Dodatkowo prowadził zajęcia z ekonomii politycznej w Szkole Nauk Politycznych w Warszawie (kolejno asystent i profesor), w Instytucie Studiów Handlowych i Orientalistycznych, a także na lwowskim Uniwersytecie Jana Kazimierza (1932–1934, wykładał przedmiot „międzynarodowe układy gospodarcze”). W latach 1934–1936 był posłem nadzwyczajnym i ministrem pełnomocnym RP w Sztokholmie. Na początku maja 1936 został powołany na wniosek Józefa Becka na stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, ale nie zdążył objąć nowych obowiązków, gdyż 15 maja otrzymał tekę przemysłu i handlu w gabinecie Felicjana Sławoja Składkowskiego. Pełnił funkcję do 30 września 1939, zasiadając dodatkowo od 1938 w Senacie RP z nominacji prezydenta Ignacego Mościckiego. W wystąpieniach, m.in. na posiedzeniach Komisji Budżetowej Sejmu i Senatu, dawał wyraz swojej sympatii dla drobnej wytwórczości. W maju 1939 otwierał polski pawilon na Wystawie Światowej w Nowym Jorku.

Okres wojny spędził w Rumunii, towarzysząc ministrowi Józefowi Beckowi. Po wojnie powrócił do Polski i zgłosił się do pracy w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, był doradcą w tym resorcie, później w Ministerstwie Handlu Zagranicznego. W ostatnich latach życia chorował na cukrzycę. Zmarł w Warszawie i został pochowany na Powązkach. Był żonaty z Marią z Załęskich (ur. 1900, zm. 1977), siostrą dyplomaty Macieja Załęskiego; nie miał dzieci.

Ordery

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1933)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1929)
• Order Krzyża Orła III klasy (Estonia, 1933)
• Order Białej Gwiazdy I klasy (Estonia, 1937)
• Order Trzech Gwiazd (Łotwa, 1937)
• Legia Honorowa (Francja)