Zofia Turowicz

Zofia Turowicz (ur. 15 maja 1916 w Warszawie, zm. 28 lutego 2012 w Karaczi) – polska instruktor szybownictwa i skoków spadochronowych dla pakistańskiej młodzieży.

Jako studentka na Politechnice Warszawskiej, uczyła się szybownictwa w Aeroklubie Warszawskim. Była skoczkiem spadochronowym, zdobyła wiele nagród i uczestniczyła w narodowych konkursach. Gdy wybuchła II wojna światowa w 1939 roku, Zofia Turowicz, wraz z dwiema innymi polskimi pilotami została zaangażowana przez Polskie Dowództwo Lotnictwa jako "łączniczka".

Latały na samolotach RWD-8, przewożąc personel i rozkazy do jednostek lotniczych (lądując na polowych lądowiskach, bo lotniska były zniszczone przez niemieckie bomby). Gdy Armia Czerwona, 17 września zaatakowała Polskę, przyszedł rozkaz przekroczenia granicy rumuńskiej po zniszczeniu samolotów, aby nie zostawiać sprzętu nieprzyjacielowi.

Udało im się dostać do Bukaresztu, gdzie się zameldowały w Ambasadzie Polskiej. Następnie działała jako kurierka, przynosząc listy nazwisk polskich żołnierzy internowanych oraz fotografie i dane osobiste, dostarczając internowanym dokumenty i cywilne ubrania, tak żeby mogli uciec do Francji.

W obozie w Slatinie (Rumunia) odnalazła swojego narzeczonego, kapitana Władysława Turowicza i tam się pobrali. Po kilku tygodniach, otrzymali poufne informacje, że władze obozu postanowiły ich zaaresztować za to, że się przyczynili do ucieczki wielu polskich oficerów. Udało im się opuścić Rumunię pociągiem, i gdy dotarli do Francji, zameldowali się do Głównej Kwatery Lotnictwa Polskiego w Paryżu. Władysław Turowicz został przydzielony jako oficer techniczny do Lyonu. Zofia Turowicz otrzymała stopień podporucznika i wróciła do Paryża, gdzie została przydzielona do specjalnej pracy w Oddziale Przeciwlotniczym w Saint-Nazaire.

Kiedy Niemcy złamali Linie Maginota, stacja została ewakuowana do Anglii. Okręt, na którym miała przekroczyć kanał La Manche musiał odpłynąć z powodu nalotu niemieckiego i Zofia Turowicz dopłynęła do Plymouth na rybackiej łodzi.

W Anglii kontynuowała pracę w samym oddziale, w krótkim czasie mąż też dotarł do Anglii, gdzie dokonywał ocen po wypadkach samolotowych jako "Crash Inspector". Towarzyszyła mężowi w swoich wyprawach do miejscowych wypadków, często pomagając mu w nawigacji w czasie gęstej mgły. W 1944 otrzymała z Polski wiadomość o zastrzeleniu przez hitlerowców całej swojej rodziny w Warszawie. W obawie przed prześladowaniami komunistycznych władz nie wrócili po wojnie do Polski.

W marcu 1949, razem z córkami poleciała do Pakistanu (gdzie jej mąż Władysław Turowicz przebywał od początku 1948 wraz z 30 polskimi wyższymi oficerami lotnictwa i technikami, którzy przez 3 lata pomagali w budowie Pakistańskich Sił Powietrznych). Zofia Turowicz była instruktorem szybownictwa dla pakistańskiej młodzieży w Karaczi (1950–1952) i Rawalpindi (1953–1954). W roku 1957 zaczęła uczyć matematyki i chemii w Szkole Amerykańskiej w Karaczi.

Zofia Turowicz mieszkała w Karaczi. Posiadała obywatelstwo polskie i od 1961 pakistańskie, interesowała się wydarzeniami w Polsce i była z nią emocjonalnie związana.

Odznaczenia

9 czerwca 2005 Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Karaczi – Ireneusz Makles dokonał uroczystego wręczenia specjalnego medalu za wybitne zasługi i czyny w walce o niepodległość Polski podczas II wojny światowej dla Pani Zofii Turowicz. Medal Pro Memoria został przyznany Zofii Turowicz za wybitne zasługi i czyny w walce z nazizmem o niepodległość Polski przez Sekretarza Stanu, Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych – Jana Turskiego. W uroczystości wzięli udział: Marszałek Lotnictwa Pakistańskich Sił Powietrznych Rizuddin Shaikh i Wicemarszałek M. Akhtar (w stanie spoczynku), którzy byli szkoleni i pracowali pod kierownictwem generała W. Turowicza, a także czołowe osobistości Karaczi oraz przyjaciele Państwa Turowicz.

20 listopada 2006 Sekretarz Stanu MON, Marek Zająkała wręczył Zofii Turowicz w Konsulacie Generalnym RP w Karaczi, Złoty Medal Wojska Polskiego za wybitne zasługi i czyny w walce o niepodległość Polski podczas II wojny światowej. W trakcie mowy Minister Zająkała podkreślił szacunek jakim Ministerstwo Obrony Narodowej RP darzy jej osobę i wkład jaki ma i miała w rozsławianiu dobrego imienia Wojska Polskiego na świecie. Zofia Turowicz z wielkim wzruszeniem i radością przyjęła Medal z rąk Pana Ministra Marka Zająkały i wyraziła wdzięczność Ministerstwu Obrony Narodowej RP za tak wysokie odznaczenie i pamięć o jej zasługach w czasie II wojny światowej dla niepodległości Polski.