Zdzisław Wincenty Przyjałkowski

Zdzisław Wincenty Przyjałkowski (ur. 6 października 1892 w Magnuszewie, zm. 12 kwietnia 1971 w Sztokholmie) – legionista, generał brygady Wojska Polskiego.

Przed I wojną światową studiował na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej i działał w polskich organizacjach niepodległościowych. Od 1914 w Legionach Polskich, po kryzysie przysięgowym internowany.

Od listopada 1918 w Wojsku Polskim, brał udział w obronie Lwowa w 1918. W czasie wojny z bolszewikami na stanowisku dowódcy kompanii, batalionu, od lipca 1920 – dowódcy 21 Pułku Piechoty, a później – XVI Brygady Piechoty.

W latach 1921–1923 był słuchaczem II Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 1 października 1923, po ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu naukowego oficera Sztabu Generalnego, otrzymał przydział do Biura Ścisłej Rady Wojennej w Warszawie na stanowisko kierownika referatu w Wydziale Ogólnym. Następnie, w tym samym biurze, objął stanowisko szefa Wydziału Manewrów i Doświadczeń Oddziału IIIa, a w styczniu 1925 – szefa Wydziału Operacyjnego „Zachód”. 30 listopada 1926, po likwidacji BŚRW, został szefem Wydziału Operacyjnego „Zachód” w Oddziale III Sztabu Generalnego w Warszawie. 1 kwietnia 1927 został wyznaczony na stanowisko dowódcy 41 Pułku Piechoty w Suwałkach. 12 listopada 1928 zastąpił płk dypl. Wincentego Kowalskiego na stanowisku szefa Oddziału III Sztabu Głównego w Warszawie i został jednym z najbliższych współpracowników gen. dyw. Tadeusza Piskora. 1 czerwca 1931 został mianowany zastępcą dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza w Warszawie, a 1 marca 1934 – dowódcą piechoty dywizyjnej 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie. 3 sierpnia 1937 objął dowództwo 15 Dywizji Piechoty w Bydgoszczy i sprawował je do września 1939.

W kampanii wrześniowej dowodził 15 DP oraz przejściowo (od 5 do 11 IX) Grupą Operacyjną swojego imienia, w skład której wchodziła 15 i 26 DP. Uczestniczył w bitwie nad Bzurą. W czasie obrony Warszawy pozostawał w dyspozycji dowódcy Armii „Warszawa”. Po kapitulacji przebywał w niewoli niemieckiej w Oflagu VII A w Murnau. Po wojnie na emigracji w Szwecji.

Awanse

• Chorąży – 29 września 1914
• Podporucznik – 5 marca 1915
• Porucznik – 2 lipca 1915
• Kapitan – 1919
• Major – 1920, zweryfikowany 3 maja 1922 ze starszeństwem z 1 czerwca 1919
• Podpułkownik – 31 marca 1924 ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 36. lokatą w korpusie oficerów piechoty
• Pułkownik – 1 stycznia 1928
• Generał brygady – 19 marca 1939

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)
• Krzyż Niepodległości
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1929)
• Krzyż Walecznych – siedmiokrotnie (po raz pierwszy w 1921)
• Złoty Krzyż Zasługi (1937)
• Znak oficerski „Parasol”

Opinie

Gen. Tadeusz Kutrzeba: „Ze względu na krótki okres inspekcji w roku 1937, definitywnej opinii wydać nie mogę. Z jednego ćwiczenia prowadzonego przez płk. Przyjałkowskiego odniosłem potwierdzenie dawnego zdania, że jest to oficer rozumny i stanowczy, odpowiadający na obecnym stanowisku”.