Janina Otto zd Bem

BEM zamężna Otto Janina (1901−1950), nauczycielka, harcmistrzyni, hufcowa Żeńskiego Hufca w Dąbrowie Górniczej (1923−1924), zastępczyni komendantki (1924−1927) i komendantka Chorągwi Zagłębia Dąbrowskiego Żeńskiej/Harcerek (1927−1935), zastępczyni komendantki Śląskiej Komendy Harcerek (1945-1949).                                                                                                                                                             Urodziła się  19 października 1901 r. w Dąbrowie Górniczej jako córka Pawła i Franciszki z domu Cieślik. Miała trzech braci: Józefa (1898−1940, urzędnika magistratu w Dąbrowie Górniczej, komendanta miejscowej Straży Obywatelskiej we IX 1939 r., więzionego w Dachau i Mauthausen-Gusen, gdzie zginął), Stanisława (1900−1945, więzionego w obozach koncentracyjnych Auschwitz-Birkenau, Gross Rosen i Buchenwald, gdzie zmarł)               i Aleksandra (oficera WP, więźnia oflagu) oraz siostrę Marię.                                                                   Ukończyła Gimnazjum Emilii Plater w Sosnowcu oraz kursy pedagogiczne. Od 20 VII 1921 do 31 V 1924 r. pracowała w Radzie Zjazdu Przemysłowców Górniczych w Dąbrowie Górniczej, następnie w Gimnazjum Żeńskim im. Emilii Plater (później im. Emilii Zawidzkiej) w Dąbrowie Górniczej, a od 1 IV 1926  do 1934 r. jako nauczycielka wychowania fizycznego i języka francuskiego w Żeńskiej Szkole Handlowej przy Stowarzyszeniu Kupców w Dąbrowie Górniczej. Przez wiele lat prowadziła Bibliotekę Polskiej Macierzy Szkolnej w Dąbrowie Górniczej.                                                                                                                                                                 W 1915 r. wstąpiła do 3 Drużyny Żeńskiej w Dąbrowie Górniczej. Założyła drużynę przy Szkole Handlowej. W latach 1923–1924 była organizatorką oraz pierwszą hufcową Hufca Żeńskiego w Dąbrowie Górniczej. Prowadziła kurs zastępowych w Nidzicy oraz organizowane z inicjatywy komendy chorągwi kursy dokształcające z zakresu nauki o Polsce, literatury, pedagogiki itp. Hufiec wyróżniał się aktywnością wśród innych. W latach 1924–1927 była zastępczynią komendantki Żeńskiej Chorągwi Zagłębia Dąbrowskiego.   W latach 1927−1935 była komendantką Żeńskiej Chorągwi Zagłębia Dąbrowskiego.                                                                             W czasie okupacji niemieckiej prowadziła w swoim domu tajne nauczanie młodzieży gimnazjalnej.                    Po zakończeniu wojny wróciła do pracy harcerskiej, pełniąc w latach 1945−1949 funkcję zastępczyni komendantki Śląskiej Chorągwi Harcerek.  

W 1949 r., po aresztowaniu męża Stefana, któremu zarzucono sabotaż, co nie znalazło potwierdzenia, zachorowała na białaczkę i zmarła 29 czerwca 1950 r. Została pochowana została w Katowicach na cmentarzu przy ul. Francuskiej z krzyżem harcerskim i sztandarem swojej drużyny. W pogrzebie nie uczestniczyły dawne harcerki, zastraszone przez ówczesne władze.                                                                    

29 IX 1934 r. w Dąbrowie Górniczej zawarła związek małżeński z Stefanem Otto (1893−1973, urzędnikiem, działaczem samorządowym, właścicielem cegielni, organizatorem obrony cywilnej w 1939 r., wobec odmowy podpisania volkslisty represjonowanym przez Niemców, w młodości działaczem „Sokoła”); miała dwie córki: Ewę Reginę (ur. 1935, prof. dr hab. med., zamężną   Otto-Buczkowską) oraz Marię Renatę (ur. 1936 , prof. socjologii, zamężną Otto-Màrkus, zam. w Australii).

Harcerski Słownik Biograficzny  tom IV str 20-21, Warszawa 2016 red. Wojtycza J, Muzeum Harcerstwa