Tomasz Mańkowski

Tomasz Mańkowski, pierwotnie Tomasz Eibenschütz (ur. 17 sierpnia 1926 w Krakowie, zm. 27 lipca 2012 w Krakowie) – polski architekt i pedagog.

Kierownik Katedry Architektury Mieszkaniowej i Dyrektor Instytutu Projektowania Architektonicznego Politechniki Krakowskiej. Profesor Uniwersytetu Architektonicznego w Wenecji, Uniwersytetu w Tsukubie i Uniwersytetu w Las Palmas. Ojciec Ewy Mańkowskiej.

Urodził się w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, jako syn adwokata Stanisława Eibenschütza (1898–1959) i Eweliny z domu Anisfeld (1900–1989). Podczas okupacji niemieckiej rodzina przyjęła nazwisko Mańkowski.

Ukończył Liceum im. Bartłomieja Nowodworskiego. W latach 1945–1946 drużynowy Szarej Siódemki. Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, uczeń Juliusza Żórawskiego i Louisa Kahna. Od 1949 asystent na Politechnice Krakowskiej. W 1959 obronił rozprawę doktorską na temat Zagadnienie budowy domów jednorodzinnych odpadów drzewnych, którą napisał pod kierunkiem prof. Adama Mściwujewskiego.

W 1962 Rada Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej powierzyła mu obowiązki zorganizowania Katedry Architektury Mieszkaniowej, którą następnie kierował w latach 1963–1999. Równocześnie otrzymał zlecenie na zaprojektowanie w Krakowie Miasteczka Studenckiego dla 12 tysięcy mieszkańców. W tym celu w Katedrze powołał do życia wielobranżową pracownię, która w czasie swej działalności (1962–2000) zaprojektowała również około dwustu innych obiektów. Był współtwórcą Wydziału Architektury i Sztuk Pięknych Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego.

Promotor rozpraw doktorskich: Zdzisława Arzta (1963), Tadeusza Gawłowskiego (1963), Wojciecha Pietraszewskiego (1967), Jerzego Chronowskiego (1968), Zofii Nowakowskiej (1968), Przemysława Gawora (1968), Jana Meissnera (1968), Zbigniewa Wolaka (1970), Jerzego Petelenza (1970), Włodzimierza Glenia (1973), Jerzego Ullmana (1974), Dariusza Kozłowskiego (1976), Slobodana Vukaljovica (1978), Faraidoona Saida (1982), Zbigniewa Golonki (1983), Marii Misiągiewicz (1984), Salema Ahmeda (1986), Anny Frysztak (1987), Krzysztofa Ingardena (1988), Aleksandra Noworola (1988), Czesława Bieleckiego (1997), Piotra Wróbla (1998).

W latach 1950–1962 był szefem wojskowego biura projektów w Krakowie, a w latach 1979–1999 dyrektorem Instytutu Projektowania Architektonicznego. Członek Komisji Architektury i Urbanistyki Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, od 1965 przewodniczący Sekcji Mieszkaniowej PAN. Autor programu mieszkaniowego dla Iraku, 1976-1979.

Stypendysta University of Pennsylvania w latach 1961–1962 oraz Fundacji Wandy Roehr na Uniwersytecie Harwardzkim, Fundacji im. Tadeusza Kościuszki w Nowym Jorku w latach 1976–1978. Profesor kompozycji na Uniwersytecie Architektonicznym w Wenecji (1982–1983), Visiting Professor w School of Art and Design Uniwersytetu Tsukuba w Japonii (1987–1988). Współpracował naukowo z uniwersytetami w Wenecji, Las Palmas, Sewilli, Mediolanie, Rzymie, Neapolu, Tokio, Münster. Koordynator międzynarodowego projektu Tempus Phare (1991–1998).