Maria Jarema

Maria Jarema (ur. 24 listopada 1908 w Starym Samborze, zm. 1 listopada 1958 w Krakowie) — polska malarka, rzeźbiarka i scenografka; przyjaciele nazywali ją Jaremianką. W latach 1929-1935 studiowała rzeźbę w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni Xawerego Dunikowskiego. Współzałożycielka awangardowej i radykalnie lewicowej Grupy Krakowskiej.

Przed wybuchem II wojny światowej zajmowała się głównie rzeźbą, którą po wojnie porzuciła dla malarstwa. Tworzyła obrazy abstrakcyjne. Od 1951 wykonywała monotypie. Wykorzystując tę technikę i łącząc ją niekiedy z farbami olejnymi i temperami wykonała jedne z najsławniejszych swoich cykli malarskich — Penetracje oraz Rytmy. Współpracowała z teatrami Cricot, Cricot 2 oraz teatrzykiem kukiełkowym Adama Polewki, który tworzył szopki polityczne w środowisku robotników.

Była siostrą malarza Józefa Jaremy i Władysława Jaremy, aktora i twórcy Teatru Lalki, Maski i Aktora Groteska oraz żoną Kornela Filipowicza.