Marceli Chlamtacz

Marceli Chlamtacz (ur. 26 kwietnia 1865 w Szarpańcach, Małopolska Wschodnia, zm. 7 stycznia 1947 we Lwowie) – polski prawnik, specjalista prawa rzymskiego i cywilnego, profesor Uniwersytetu Lwowskiego.

Ukończył gimnazjum we Lwowie, następnie studiował prawo w Wiedniu (1891-1892) i Berlinie (1892-1894). W 1895 został doktorem praw na uniwersytecie berlińskim; we Lwowie podjął pracę jako kancelarzysta adwokacki. Pracował także na Uniwersytecie Lwowskim, początkowo w charakterze notariusza, od 1898 także wykładowcy. Był od 1898 docentem w II Katedrze Prawa Rzymskiego, w 1900 został profesorem nadzwyczajnym, w 1904 profesorem zwyczajnym. W latach 1904-1935 kierował II Katedrą Prawa Rzymskiego. W roku akademickim 1905/1906 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa. W 1937 został członkiem-korespondentem PAU, należał także do Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Był członkiem Polskiego Stronnictwa Demokratycznego. W latach 1918-1927 pełnił funkcję wiceprezydenta Lwowa. W czasie obrony Lwowa w listopadzie 1918 był członkiem polskiego Komitetu Obywatelskiego. W 1923 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta.

W okresie okupacji niemieckiej Lwowa (czerwiec 1941 - lipiec 1944) brał udział w tajnym nauczaniu na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza, gdzie wykładał i egzaminował z prawa rzymskiego. Po wojnie wraz z dwoma innymi polskimi profesorami prawa UJK Przemysławem Dąbkowskim i Juliuszem Makarewiczem nie wyjechał ze Lwowa. Nie podjął też pracy na radzieckim uniwersytecie. Zmarł we Lwowie 7 stycznia 1947 i pochowany został w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Łyczakowskim.

Zajmował się porównaniem zasad klasycznego prawa rzymskiego, prawa justyniańskiego i współczesnego prawa niemieckiego. Szczególnie interesowały go możliwości wykorzystania prawa rzymskiego w prawodawstwie współczesnym. Zajmował się m.in. prawem zobowiązań. Niektóre prace:

• Die rechtliche Natur der Uebereinigungsart durch Tradition im roemischen Recht (1897)
• Kara konwencjonalna (1898)
• Posiadanie w świetle teorii Wróblewskiego (1910)
• O nabyciu owoców w klasycznym prawie rzymskim z uwzględnieniem prawa cywilnego austriackiego i niemieckiego (1903)
• O extensyi prawa zastawu na owoce rzeczy w prawie rzymskiem i cywilnem w prawie austriackiem (1910)
• Kontrakty realne w prawie rzymskim, w teorii cywilistycznej i w projekcie polskiego kodeksu cywilnego (1930)
• Zagadnienie posiłkowej poręki w prawie rzymskim i w prawach nowożytnych (1932)
• O kontraktach nienazwanych w prawie rzymskim (1933)
• Sposób wynagrodzenia szkody w polskim kodeksie zobowiązań i w prawodawstwach nowożytnych (1936)