Eugenia Umińska

Eugenia Umińska, (ur. 4 października 1910 w Warszawie, zm. 20 listopada 1980) – polska skrzypaczka.

Córka Teodora i Stanisławy z Czeczottów. Naukę gry na skrzypcach rozpoczęła w wieku 4 lat. Jako dziesięciolatka została studentką Konserwatorium Warszawskiego w klasie Józefa Jarzębskiego. W 1926 zdała maturę w Gimnazjum im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej. Rok później uzyskała dyplom z odznaczeniem w Konserwatorium Warszawskim. Podejęła pracę w orkiestrze Polskiego Radia oraz jako I skrzypek w Kwartecie Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. W latach 1928–1932 studiowała za granicą jako stypendystka Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego u Ottokara Sevcika w Czechosłowacji, następnie jako stypendystka Polskiego Radia u George Enescu w Paryżu.

W latach 1932–1934 była koncertmistrzem Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie. Rozpoczyna się jej międzynarodowa kariera solistyczna.

W latach 1934–1939 brała udział w niemal 100 koncertach w ramach działalności ORMUZ-u (Organizacja Ruchu Muzycznego przy Towarzystwie Wydawnictw Muzyki Polskiej „ORMUZ”).

Do wybuchu II wojny światowej występowała z orkiestrami symfonicznymi we wszystkich niemal krajach Europy. Współpracowała z takimi muzykami jak: Karol Szymanowski, Grzegorz Fitelberg, Artur Rodziński, Walerian Bierdiajew, Clemens Krauss, Zygmunt Latoszewski, Zygmunt Dygat, Witold Małcużyński, Jerzy Lefeld, Ivor Newton, Maria Wiłkomirska, Janina Wysocka-Ochlewska, Szalewski, Jan Hoffman, Bolesław Woytowicz, Irena Dubiska, Kazimierz Wiłkomirski, Zofia Adamska.

Wojnę i okupację spędziła w Warszawie. Występowała przez trzy lata razem z Kazimierzem i Marią Wiłkomirskimi w Trio Wiłkomirskich w SiM-ie i w Kawiarni Woytowicza. W 1941 roku powstał Kwartet Umińskiej w składzie: E. Umińska, Henryk Trzonek, Kazimierz Wiłkomirski, Roman Padlewski. Po odmowie grania dla Niemców w listopadzie 1943 ukrywała się i opuściła na krótko Warszawę. W tym czasie zrobiła szereg transkrypcji na skrzypce, m. in. 5 Mazurków K. Szymanowskiego, które przepadły w Powstaniu Warszawskim. Po powrocie do Warszawy przeszła szkolenie sanitarnych służb pomocniczych Armii Krajowej. W jedenastym dniu Powstania została złapana, uciekła jednak z transportu koło Pruszkowa. Do końca wojny mieszkała u przyjaciół pod Ostrowcem Świętokrzyskim.

W maju 1945 sprowadziła się do Krakowa. Została profesorem i rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie (1964–1966). Uczyła także w Podstawowej Szkole Muzycznej i w Liceum Muzycznym w Krakowie. Jej uczniami byli między innymi: Ewa Szubra-Jargoń, Jadwiga Kaliszewska, Zdzisław Polonek, Kaja Danczowska, Teresa Głąbówna, Roman Reiner, Irena Bizoń ,Wiesław Kwaśny, Robert Kabara. Koncertowała w Polsce i zagranicą jako solistka oraz w zespołach kameralnych. Była edytorem ponad 100 pozycji literatury skrzypcowej oraz Narodowego Wydania „Dzieł Wszystkich” Karola Szymanowskiego w Polskim Wydawnictwie Muzycznym w Krakowie. Była członkiem Komitetu Redakcyjnego PWM, Towarzystwa im. Henryka Wieniawskiego, Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków. Uhonorowana wieloma nagrodami i odznaczeniami.

Była jurorem na międzynarodowych konkursach skrzypcowych:

• „Praskie Jaro” w Pradze – 1949, 1973;
• im. Margeritte Long i Jacques Tibaud – 1960, 1962, 1963;
• im. J.Sibeliusa w Helsinkach – 1965, 1970;
• im. Paganiniego w Genui – 1973;
• im. J. Sigetti'ego w Budepeszcie – 1973;
• im. Vianna da Motta w Lizbonie – 1973;
• im. Królowej Elżbiety w Brukseli – 1971, 1976;
• im. H. Wieniawskiego w Poznaniu – skrzypcowy: 1952,1957, 1962, 1967, 1972; lutniczy: 1962, 1967.

Umarła 20 listopada 1980. Jest pochowana na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.