Bruno Abakanowicz

Bruno Abdank-Abakanowicz (ur. 6 października 1852 w Wiłkomierzu, zm. 29 sierpnia 1900 w Parc St. Maur) – matematyk, wynalazca i elekrotechnik polski (w Encyclopaedia Britannica wymieniany jako "matematyk litewski").

Pochodził ze szlacheckiej rodziny o tatarskim rodowodzie.

Ukończył szkołę politechniczną w Rydze, następnie habilitował się w zakresie mechaniki w Akademii Technicznej we Lwowie, gdzie w latach 1876-1881 był docentem prywatnym i płatnym: geometrii położenia, statyki wykreślnej i mechaniki budowniczej.

W 1881 osiadł we Francji, gdzie zajął się elektrotechniką. Wynalazł m.in. integraf - odmiana integratora, przyrząd służący do obliczania wartości liczebnej całek metodą graficzną (opatentowany w 1880 i odtąd produkowany przez szwajcarską firmę Coradi); parabolograf; spirograf; dzwonek elektryczny przeznaczony do zastosowania na liniach kolejowych, oraz lampę elektryczną własnego systemu.

W 1889 był reprezentantem Stanów Zjednoczonych na wystawie powszechnej w Paryżu.

Opublikował: Zarys statyki wykreślnej, Lwów 1876; Integrator, krzywa całkowa i jej zastosowanie w mechanice budowniczej, oraz szereg artykułów w czasopismach. Swój integrator opisał również w sposób popularny w Ognisku, księdze zbiorowej ku czci Teodora Tomasza Jeża (Warszawa 1882).

Zamieszkał w willi pod Paryżem, miał posiadłość w Champigny oraz wysepkę Costaérès w Perros-Guirec Ploumanac'h w Bretanii z domem własnego pomysłu, kochał sztukę i wybranych artystów. Zmarł nagle w swojej paryskiej willi goszcząc wielkiego malarza Aleksandra Gierymskiego, któremu mecenasował.

Abakanowicz stanowi ponoć pierwowzór młodego Tatara imieniem Selim w noweli Sienkiewicza "Hania". Jest to prawdopodobne, bowiem znał doskonale pisarza, któremu dopomagał w trakcie pracy nad "Krzyżakami" i "Rodziną Połanieckich". Przez wiele lat przyjaźnił się z fizykiem Zygmuntem Wróblewskim.

Córka Brunona, Zofia, znalazła się pod opieką prawną Sienkiewicza.