Stanisław Pachuta

Stanisław Pachuta (ur. 1 września 1923 w Kolanowie, obecnie Bochnia, zm. 23 marca 2003 w Warszawie) – polski geodeta, pułkownik Wojska Polskiego, profesor dr hab. inż. Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie.

Ukończył państwowe gimnazjum w Bochni oraz Publiczną Szkołę Handlową. W lipcu 1941 podjął pracę w biurze meldunkowym gminy Bochnia-Wieś. Od października 1942 działał w Armii Krajowej. W latach 1944–1946 uczył się w Państwowej Szkole Górniczo-Hutniczo-Mierniczej w Krakowie otrzymując 31 lipca dyplom technika mierniczego. W 1946 rozpoczął studia na Oddziale Mierniczym Wydziału Inżynierii Lądowej i Wodnej Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, pracując jednocześnie w biurze mierniczego przysięgłego i Wojewódzkim Urzędzie Ziemskim w Katowicach. Stopień inżyniera geodety i magistra nauk technicznych otrzymał 20 stycznia 1951.

2 października 1950 został powołany do odbycia służby wojskowej. Rozpoczął ją od Kursu Oficerów Rezerwy w Centrym Wyszkolenia Kwatermistrzowskiego w Poznaniu. Po jego zakończeniu został mianowany do stopnia porucznika, powołany do zawodowej służby i skierowany do pracy w IX Zarządzie Sztabu Generalnego WP jako starszy triangulator. 20 października 1951 został przeniesiony na stanowisko wykładowcy w Oficerskiej Szkole Topografów w Jeleniej Górze gdzie prowadził zajęcia z geodezji niższej, kartografii matematycznej, geodezji wyższej i optyki instrumentalnej. W październiku 1954 mianowany do stopnia kapitana. 2 maja 1957 został przeniesiony do Wojskowej Akademii Technicznej (WAT) w Warszawie. W Katedrze Geodezji i Topografii pracował jako asystent, adiunkt i docent. Kierował Zakładem Geodezji, a od lutego 1969 przejął kierownictwo Katedry. W 1960 został awansowany do stopnia majora, w 1964 podpułkownika, a w 1968 pułkownika. W 1966 uzyskał tytuł doktora nauk Technicznych na podstawie pracy "Badania dokładności pomiarów geodezyjnych w zakresie promieni podczerwonych". Od 1979 był szefem Instytutu Geodezji i Fotogrametrii WAT. 10 paźdzeirnika 1980 otrzymał stopień doktora habilitowanego, przedstawiając monografię "Zastosowanie techniki laserowej w geodezji" jako rozprawę habilitacyjną.

Tytuł profesora nadzwyczajnego nauk technicznych otrzymał uchwałą Rady Państwa 16 listopada 1982. 15 września 1983 zostało mu powierzone kierownictwo nad Instytutem Geodezji i Metrologii. 1 września 1989 przestał pełnić obowiązki szefa Instytutu pozostając na stanowisku profesora, a 2 października 1991 przeszedł w stan spoczynku. W 1991 podjął pracę na Wydziale Geodezji i Gospodarki Przestrzennej Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie.

Stanisław Pachuta był specjalistą i prekursorem technik laserowych w polskiej geodezji (34 patenty w tym 21 dotyczących wynalazków), autorem ponad 240 publikacji (w tym 22 w językach obcych) i 230 niepublikowanych opracowań naukowych. Recenzentem dorobku naukowego 16 kandydatów na profesorów, 16 rozpraw habilitacyjnych, 19 rozpraw doktorskich i 40 prac dyplomowych. Członek wielu organizacji, rad i instytutów, m.in: Akademii Inżynierskiej w Polsce (AIP), Komitetu Geodezji PAN, Komitetu Nauk Geofizycznych PAN, Komitetu Astronomii PAN, Komitetu Badań Kosmicznych i Satelitarnych PAN. Społecznik, członek i przewodniczący Stowarzyszenia Geodetów Polskich, członek rady głównej Naczelnej Organizacji Technicznej, członek i przewodniczący Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej.