Gustaw Paszkiewicz

Gustaw Paszkiewicz (ur. 20 marca 1893 w Wasiliszkach koło Lidy, zm. 27 lutego 1955 w Warszawie) – generał dywizji Wojska Polskiego.

Przebieg służby wojskowej

Po ukończeniu gimnazjum w Mińsku w 1913 wstąpił do rosyjskiej szkoły wojskowej (junkrów) w Wilnie. Od 1914 walczył w armii rosyjskiej. Od grudnia 1917 służył w I Korpusie, gdzie był dowódcą kompanii w 3 Pułku Strzelców. Od lutego 1918 w Wojsku Polskim. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej na stanowisku dowódcy batalionu 1 Pułku Strzelców Wielkopolskich. Od marca 1918 był dowódcą 55 pp. Uczestniczył w walkach o Lwów i pod Stryjem.

W latach 1923–1924 był słuchaczem Kursu Doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu kursu otrzymał tytuł oficera Sztabu Generalnego. Od października 1924 do maja 1926 komendant Szkoły Podchorążych i Oficerskiej Szkoły Piechoty w Warszawie. Podczas przewrotu majowego występował czynnie po stronie rządu. Od października 1926 dowódca piechoty dywizyjnej 24 Dywizji Piechoty w Jarosławiu. W międzyczasie (od 10 listopada 1932 do 10 sierpnia 1933) był słuchaczem VII kursu w Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie. 12 października 1935 mianowany dowódcą 12 Dywizji Piechoty w Tarnopolu. W latach 1937–1938 kierował akcją pacyfikacyjną ludności ukraińskiej.

W kampanii wrześniowej po rozbiciu 12 DP, wydostał się z okrążenia i 13 września dotarł do Włodzimierza Wołyńskiego, gdzie przebywał Wódz Naczelny. Według prof. Pawła Wieczorkiewicza nie wywiązał się ze swych obowiązków motywując to chorobą serca. Od 15 września 1939 zastępca dowódcy Armii "Karpaty". W czasie kampanii dwukrotnie ranny, przedostał się do Rumunii gdzie został internowany. W okresie od 1 grudnia 1939 do 23 czerwca 1940 pełnił funkcję zastępcy ministra spraw krajowych i dowódcy Związku Walki Zbrojnej Kazimierza Sosnkowskiego w rządzie Władysława Sikorskiego.

W 1940 przedostał się do Francji, a następnie do Wielkiej Brytanii. W PSZ kolejno dowódca 1 Brygady Strzelców (od października 1940 do maja 1942), 4 Dywizji Strzelców (od maja do października 1942), 2 Samodzielnej Brygady Pancernej (od października 1942 do czerwca 1943), zastępca dowódcy I Korpusu Polskiego (do marca 1945).

18 grudnia 1945 r. powrócił do kraju 1 15 stycznia 1946 r. wstąpił do ludowego Wojska Polskiego. 22 stycznia 1946 objął dowództwo 18 Dywizji Piechoty w Białymstoku. Od marca tego roku obowiązki dowódcy dywizji łączył z funkcją przewodniczącego Wojewódzkiego Komitetu Bezpieczeństwa w Białymstoku. Na tym ostatnim stanowisku kierował działaniami wojska i KBW oraz MO i Urzędu Bezpieczeństwa skierowanym przeciwko organizacjom niepodległościowym. W okresie od 18 października 1946 do 14 października 1948 był dowódcą Warszawskiego Okręgu Wojskowego. 31 stycznia 1949 r. został przeniesiony w stan spoczynku. Z dniem 1 września 1949 r. jednak został przywrócony do czynnej służby i następnie do 20 kwietnia 1951 r. był dyrektorem Biura Wojskowego w Ministerstwie Leśnictwa. W październiku 1950 spotkał się z generałem Augustem Emilem Fieldorfem i wystawił mu zaświadczenie o przebiegu służby wojskowej w czasie wojny. Był posłem do Sejmu Ustawodawczego; w 1947 w przemówieniu oskarżył gen. Władysława Andersa o udział w spisku na życie gen. Władysława Sikorskiego.

19 września 1952 ostatecznie przeszedł w stan spoczynku. Zmarł 27 lutego 1955 r., pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B 2 rz. 7 m. 12/13).

Awanse

• podporucznik – 1915
• porucznik – 1916
• kapitan – 1917
• podpułkownik – 1919
• pułkownik – 1924
• generał brygady – 1938
• generał dywizji – 1946

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Grunwaldu III klasy
• Krzyż Niepodległości
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Komandor Orderu Łaźni