Kazimierz Bassalik

Kazimierz Marian Antoni Bassalik (ur. 12 czerwca 1879 w Brzeziu koło Pleszewa, zm. 27 czerwca 1960 w Warszawie) – polski botanik, mikrobiolog, profesor fizjologii roślin Uniwersytetu Warszawskiego, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.

Urodził się 12 czerwca 1879 r. w Brzeziu w powiecie pleszewskim. Był synem Juliana, nauczyciela i Wandy z Piotrowiczów. Po ukończeniu Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu, studiował na akademii leśnictwa w Tharandt pod Dreznem i na uniwersytetach w Berlinie i Bazylei. W tym ostatnim uzyskał doktorat i habilitację. Od 1912 r. pracował w Instytucie Botanicznym uniwersytetu w Bazylei jako asystent, a w latach 1914-1918 zastępca profesora.

Po powrocie do Polski w 1918 r. pracował w Państwowym Instytucie Naukowym Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach jako kierownik oddziału mikrobiologii. Od 1919 r. aż do śmierci był profesorem fizjologii roślin Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1921-1924 był dyrektorem Państwowego Naukowego Instytutu Rolniczego w Bydgoszczy. Z jego inicjatywy w lutym 1923 r. powstał bydgoski Oddział Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, którego był pierwszym prezesem. Był to pierwszy w II Rzeczypospolitej oddział PTP w mieście nieuniwersyteckim, skupiający 58 miejscowych członków.

Był działaczem i organizatorem, sekretarzem, a później prezesem Akademii Nauk Technicznych. Był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk: od 1952 r. członkiem tytularnym, a od 1957 r. członkiem rzeczywistym. Był także honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Botanicznego.

Kazimierz Bassalik jest jednym z twórców polskiej mikrobiologii. Owocem jego badań były liczne prace, artykuły i referaty, publikowane m.in. w „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, których był redaktorem. Odznaczono go dwukrotnie Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (w 1951), był także laureatem Nagrody Państwowej 1 stopnia (1952).

W latach okupacji hitlerowskiej uczestniczył w tajnym nauczaniu uniwersyteckim w Warszawie. Zmarł 27 czerwca 1960 r. w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Rodzina

Był dwukrotnie żonaty. Pierwsza żona Anna, lingwistka i działaczka społeczno-kulturalna, była córką wybitnego botanika i genetyka holenderskiego Hugo de Vriesa; druga żona Ludmiła z Janotów, II voto Chabielska (1924–1994), została profesorem genetyki w Instytucie Genetyki i Hodowli Zwierząt Polskiej Akademii Nauk.

Upamiętnienie

W 2003 r. decyzją Komitetu Mikrobiologii Polskiej Akademii Nauk ustanowiono nagrodę imienia Kazimierza Basalika przyznawaną za najlepsze prace z zakresu mikrobiologii wykonane w polskich laboratoriach.