Jan Jacyna

Jan Jacyna (ur. 15 grudnia 1864, zm. 10 grudnia 1930 w Warszawie) – polski inżynier, generał major Armii Imperium Rosyjskiego oraz generał dywizji Wojska Polskiego, a także pisarz.

Był synem Aleksandra i Natalii z Hejnarowiczów. W 1878 ukończył gimnazjum w Petersburgu, a następnie Wyższą Szkołę Inżynieryjną w Kronsztadzie i petersburską Wojskową Akademię Artylerii. Od 1885 był oficerem zawodowym artylerii w Armii Imperium Rosyjskiego. Przeszedł kolejne szczeble dowodzenia w czasie rosyjskich wojen imperialnych, a także pracował w szkolnictwie wojskowym. Od 1910 był wiceprezesem Towarzystwa Dobroczynności w Petersburgu oraz kuratorem kuchni studenckiej tamże. Generał major z 1911. Po rewolucji 1917 był aktywistą i wiceprezesem Związku Wojskowych Polaków oraz prezesem i skarbnikiem Naczelnego Polskiego Komitetu Wojskowego w Petersburgu.

W grudniu 1918 przyjęty został do Wojska Polskiego w stopniu generała majora i mianowany szefem Departamentu Szkolnictwa Wojskowego w Ministerstwie Spraw Wojskowych w Warszawie. Był także członkiem Rady Wojskowej oraz wchodził w skład pierwszego zarządu Ligi Żeglugi Polskiej (która m.in. przyczyniła się do powstania portu w Gdyni). 1 maja 1920 został zatwierdzony w stopniu generała podporucznika z dn. 1 kwietnia tego roku. W 1921 pełnił funkcję szefa Polskiej Wojskowej Misji Zakupów w Paryżu. W latach 1921-1922 był adiutantem generalnym Naczelnika Państwa. Z dn. 1 czerwca 1922 został formalnie przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu generała porucznika. Zatrzymany w służbie czynnej, przewodniczył Oficerskiemu Trybunałowi Orzekającemu, był również członkiem Komisji Ustawodawczej oraz Sądu Honorowego dla generałów. 26 października 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała dywizji.

Pod koniec życia zajął się pisarstwem. Był autorem kilku tomów pamiętników, w których przedstawił swoje przeżycia z różnych okresów XiX i XX w. Zmarł 10 grudnia 1930 w Warszawie. Został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Powązkowskim (pod murem przy ul. Tatarskiej).

Rodzina

Jan Jacyna był żonaty z Wiktorią Ossowiecką, siostrą Stefana, z którą miał syna, Aleksandra (ur. 1894).

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych
• Odznaka I Korpusu Polskiego gen. Dowbora-Muścickiego
• Komandor Legii Honorowej
• Oficer Legii Honorowej
• Wielki Oficer Orderu Korony Włoch - 30 stycznia 1923
• Krzyż Kawalerski Orderu Izabeli Katolickiej
• Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée”

Awanse

• Porucznik – 1885
• Podpułkownik – 1900
• Generał major – 1911
• Generał lejtnant – 1917
• Generał podporucznik – 1 maja 1920 zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920
• Generał porucznik – 1 czerwca 1922 z dniem przeniesienia w stan spoczynku
• Generał dywizji – 26 października 1923 zatwierdzony ze starszeństwem 1 czerwca 1919

Publikacje

Pamiętniki

• 30 lat w stolicy Rosji (1888-1918). Wspomnienia, Warszawa 1926
• W wolnej Polsce. Przeżycia (1918-1923), Warszawa 1927
• Przed przełomem (1923-1926). Przeżycia, Warszawa 1929
• Wiosna (1918-1926), Warszawa 1931

Inne

• Nauka artylerii, Warszawa 1922 (współautor)
• Zagłada Caratu, Warszawa 1930