Halina Auderska

Halina Maria Auderska (ur. 3 lipca 1904 w Odessie, zm. 21 lutego 2000 w Warszawie) – polska autorka sztuk scenicznych, słuchowisk radiowych i scenariuszy filmowych, prozaik, leksykograf. Posłanka na Sejm PRL VIII i IX kadencji.

Wnuczka zesłańca na syberyjskiego, była córką Romana, inżyniera, i Heleny z domu Janelli. Początkowo odbierała wykształcenie domowe, następnie uczyła się w noszącym imię Aleksandra Jabłonowskiego polskim gimnazjum w Odessie. Ukończyła filologię polską na UW oraz studium pedagogiczne. W latach 1926–1939 pracowała jako nauczycielka szkół średnich. Podczas II wojny światowej była sanitariuszką w Warszawie i żołnierzem ZWZ-AK. W okresie okupacji uczestniczyła również w tajnym nauczaniu. Uczestniczka powstania warszawskiego.

Debiutowała w 1924 jako autorka słuchowisk radiowych. W 1935 wydała powieść Poczwarki Wielkiej Parady. W latach 1946–1950 redaktor naczelny w wydawnictwie Trzaska, Evert i Michalski. W latach 1956–1959 w zespole redakcyjnym miesięcznika Dialog. W latach 1950–1969 zastępca redaktora naczelnego Słownika języka polskiego. W latach 1958–1979 współzałożycielka i długoletni prezes ITI. W 1964 podpisała list pisarzy polskich, protestujących przeciwko listowi 34, wyrażając protest przeciwko uprawianej na łamach prasy zachodniej oraz na falach dywersyjnej rozgłośni radiowej Wolnej Europy, zorganizowanej kampanii, oczerniającej Polskę Ludową.

W latach 1983–1986 była pierwszym prezesem Związku Literatów Polskich – organizacji powołanej przez władze komunistyczne w miejsce rozwiązanego przez nie wcześniej związku o tej samej nazwie (od 1986 prezesem honorowym).

W latach 1981–1983 była członkinią Prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. W 1983 wybrana w skład Prezydium Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Była członkinią Komitetu Wykonawczego RK PRON oraz członkinią Ogólnopolskiego Komitetu Pokoju. W latach 1980–1989 była bezpartyjną posłanką na Sejm.

Twórczość

• Książki
  • 1935: Poczwarki Wielkiej Parady
  • 1952: Zbiegowie
  • 1954: Rzeczpospolita zapłaci
  • 1959: Zaczarowana zatoka
  • 1964: Awantura w Jaworowie
  • 1971: Jabłko granatu
  • 1973: Ptasi gościniec
  • 1974: Babie lato
  • 1977: Szmaragdowe oczy
  • 1977: Kwartet wokalny
  • 1980: Miecz Syreny
  • 1983: Smok w herbie. Królowa Bona
  • 1985: Zabić strach

• Filmografia
  • 1980: Królowa Bona (scenariusz)
  • 1982: Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny (scenariusz, wspólnie z Januszem Majewskim i Stanisławem Kasprzysiakiem)

Nagrody

• 1955 – Medal 10-lecia Polski Ludowej
• 1955 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• 1971 – nagroda miasta Warszawy
• 1974 – I nagroda w konkursie literackim na XXX-lecie PRL za powieść Babie lato
• 1975 – nagroda Prezesa Rady Ministrów
• 1977 – nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za całokształt twórczości
• 1986 – nagroda im. Pietrzaka

Oprócz tego odznaczona została Krzyżami Komandorskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Sztandaru Pracy I i II klasy, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, a także Warszawskim Krzyżem Powstańczym.