Karol Lenczowski

Karol Lenczowski (ur. 8 sierpnia 1891 w Budapeszcie, zm. 22 lipca 1936 w Przemyślu) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, wykładowca, oficer sztabu, dowódca 2 Pułku Strzelców Podhalańskich (1935-1936), kawaler Orderu Virtuti Militari.

Jego rodzicami byli Józef i Maria, z domu Hajduk. Ukończył szkołę powszechną w Lanckoronie, a następnie uczył się w gimnazjum św. Anny w Krakowie, które ukończył w 1912 uzyskując maturę. Następnie rozpoczął studia na Akademia Eksportowej w Wiedniu, na których zaliczył dwa lata, a w ich trakcie jednocześnie przeszedł kurs kolonialny w Brukseli i praktykę handlową.

Jego edukacja została przerwana przez wybuch I wojny światowej, w trakcie której brał udział po stronie Armii Austro-Węgier w ramach formowanych Legionów Polskich. Wpierw wszedł w szeregi Legionu Wschodniego, a po jego likwidacji, został przydzielony do pułku piechoty nr 3 w 12 kompanii II batalionu, po czym we wrześniu 1914 jego pułk skierowano do walk z Rosjanami w rejonie przełęczy karpackich. 29 października 1914 uczestniczył w bitwie pod Mołotkowem; następnie jego pułk wcielono do powstałej II Brygady Legionów Polskich. Na początku 1915 pułk rozformowano, a w kwietniu 1914 Lenczowski awansowany do stopnia sierżanta, został dowódcą plutonu w 12 kompanii II batalionu 3 pułku piechoty został skierowany ponownie do walk w rejonie karpackim na front bukowińsko-besarabski. Tam brał udział m.in. w bitwie pod Rarańczą, a potem w działaniach wojennych na Wołyniu. Podczas bitwy pod Kostiuchnówką w lipcu 1916 Lenczowski wykazał się wybitnym bohaterstwem i odwagą, gdy 6 lipca, po otoczeniu jego oddziału, wraz z ok. 30 żołnierzami przerwał okrążenie rosyjskie. Za swój czyn otrzymał krzyż Virtuti Militari. Później od września do listopada 1916 jego pułk przebywał wraz z Legionami w Baranowiczach. II Brygada złożyła przysięgę, a jej żołnierze weszli w skład utworzonego Polskiego Korpusu Posiłkowego. Karol Lenczowski został awansowany do stopnia podporucznika i wraz z oddziałem został skierowany znów do Karpat Wschodnich. W nocy 15/16 lutego 1918, w proteście przeciwko podpisaniu pokoju brzeskiego część żołnierzy, głównie z II Brygady pod dowództwem Hallera przebiła się przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą i 6 marca połączyła się z II Korpusem Polskim w Rosji. W jego szeregach Lenczowski na stanowisku dowódcy kompanii w 15 pułku strzelców, 11 maja 1918 brał udział w bitwie pod Kaniowem przeciwko Niemcom, po czym został wzięty do niewoli i uwięziony na terenie Meklemburgii. Odzyskał wolność w styczniu 1919 i powrócił do niepodległej Polski. Rozkazem kierownika Ministerstwa Spraw Wojskowych płka Jana Wroczyńskiego z 27 lutego 1919 w stopniu porucznika otrzymał przydział do Tymczasowego Kursu Pedagogicznego przy Departamencie Szkolnictwa Wojskowego.

Rozpoczął służbę jako wykładowca w Centralnej Szkole Żandarmerii i Korpusie Kadetów Nr 2 (KK-2) w Modlinie. 1 kwietnia 1920 został awansowany do stopnia kapitana. Podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 jako oficer sztabowy pracował w Oddziale III Sztabu Ministerstwa Obrony Narodowej. Następnie był słuchaczem Wyższej Szkoły Wojennej, w której od 1 listopada 1921 do 1 października 1923 odbył II Kurs Normalny. Po tym skierowano go do służby w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego. Wówczas został awansowany do stopnia majora i mianowany do funkcji dowódcy batalionu w 7 Pułku Piechoty w Chełmie, którą pełnił od 15 listopada 1924 do 17 listopada 1925. Tuż po tym został zatrudniony jako oficer sztabu w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych, wpierw w sztabie gen. Jana Romera, następnie awansowany do stopnia podpułkownika i był w sztabie gen. Gustawa Orlicz-Dreszera. W tym czasie już chorował na nieuleczalną chorobę.

26 listopada 1935 został mianowany dowódcą 2 Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku, lecz funkcję tę pełnił tylko pół roku do 14 maja 1936. Następnie trafił do szpitala wojskowego w Przemyślu, gdzie zmarł.

Został pochowany w Sanoku. Spoczywa w kwaterze żołnierzy i oficerów Wojska Polskiego poległych w walkach o wyzwolenie w latach 1918–1948, na tamtejszym Cmentarzu Centralnym  (jako wojskowy o najwyższej randze, a ponadto jest jedynym dowódcą 2 Pułku strzelców Podhalańskich pochowanym w Sanoku). Inskrypcja na jego nagrobku głosi: Spoczywa wśród swych żołnierzy.

Odznaczenia

• Srebrny Krzyż Orderu Virtuti Militari V klasy (1928, nr 7372, za bohaterstwo podczas bitwy pod Kostiuchnówką 6 lipca 1916)
• Krzyż Niepodległości
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie, 1928)
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości