Alina Centkiewicz

Alina Centkiewicz (ur. 5 grudnia 1907 w Hłuszkach na Ukrainie, zm. 11 marca 1993 w Warszawie) – literat, autorka (wraz z mężem Czesławem Centkiewiczem) książek podróżniczych, głównie o tematyce polarnej.

Córka Bolesława Giliczyńskiego i Jadwigi z domu Rogowskiej. W 1918 roku jej rodzina przeniosła się do Warszawy. W 1925 Alina Centkiewicz ukończyła gimnazjum żeńskie Związku Nauczycielstwa Polskiego. Swoją pierwszą podróż (do Brazylii) odbyła w 1923 r. wraz z ojcem, który pełnił funkcję prezesa Stowarzyszenia Opieki nad Emigracją. Na studia prawnicze wyjechała do Grenoble. 4 grudnia 1926 r. w czasie jednej z wycieczek w Alpy poznała swego przyszłego męża. Dyplom magistra prawa uzyskała w 1929 roku i wróciła do Warszawy by opiekować się chorymi rodzicami (sparaliżowany ojciec).

Po ukończonym kursie bibliotekarskim przy Uniwersytecie Warszawskim, zaczęła, w 1932 roku, pracować jako Kierownik Biblioteki Państwowego Banku Rolnego w Warszawie. Ślub z Czesławem Centkiewiczem odbył się w czasie wojny, w listopadzie 1939 r.

Po powstaniu warszawskim trafiła do obozu w Ravensbrück a pod koniec wojny do Stuttgartu. W 1946 r. powróciła do kraju i odnalazła męża. Zamieszkali w Jeleniej Górze.

W latach 1946-1950 była wiceprzewodniczącą Ligi Kobiet w Jeleniej Górze i członkiem Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. W 1949 wyszła drukiem pierwsza napisana wspólnie z mężem książka Odarpi syn Egigwy.

W 1950 r. osiadła w Legionowie, gdzie została wybrana radną. W drugiej połowie 1955 r. przeprowadziła się wraz z mężem na Saską Kępę w Warszawie.

W 1958 roku była pierwszą Polką (szóstą kobietą na świecie), która stanęła na Antarktydzie.

Odznaczona m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1956), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1962), Orderem Tysiąclecia (1968), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1969), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1974).

W 1970 roku została Kawalerem Orderu Uśmiechu.

26 września 2012 otrzymała pośmiertnie tytuł Honorowego Obywatela Miasta Legionowo.

Z mężem wydała m.in.:

• Odarpi, syn Egigwy (1949)
• Zdobywcy bieguna północnego (1950)
• Na podbój Arktyki (1952)
• W lodach Eisfiordu (1953)
• Radiostacja zamilkła (1953)
• Znowu na Wyspie Niedźwiedziej (1954)
• Arktyka, kraj przyszłości (1954)
• Niezwykła podróż (1955)
• Bohaterski szturman (1956)
• Na białym szlaku (1956)
• Pułkownik Orvin mylił się (1959)
• Wyspy Mgieł Wichrów (1959)
• Tajemnice szóstego kontynentu (1960)
• Opowieści spod bieguna (1960)
• Kierunek - Antarktyda (1961)
• Fridtjof, co z ciebie wyrośnie? (1962)
• Zaczarowana zagroda (1963)
• Mufti – osiołek Laili (1964)
• Tumbo z Przylądka Dobrej Nadziei (1964)
• Czy foka jest biała (1965)
• Piotr w krainie białych niedźwiedzi (1965)
• Człowiek, o którego upomniało się morze (1966)
• Okrutny biegun (1969)
• Osaczeni wielkim chłodem (1970)
• Nie prowadziła ich Gwiazda Polarna (1974)
• Tumbo nigdy nie zazna spokoju (1977)