Stanisław Bukowiecki

Stanisław Bukowiecki (ur. 27 kwietnia 1867, zm. 9 lutego 1944 w Warszawie) – adwokat, ekonomista, publicysta, działacz polityczny i społeczny, współzałożyciel Związku Młodzieży Polskiej "Zet", minister sprawiedliwości w latach 1917-1918, prezes Prokuratorii Generalnej RP w latach 1919-1939, współzałożyciel Związku "Wolność i Lud" (późniejszego Związku Syndykalistów Polskich) w okresie okupacji niemieckiej, wolnomularz.

Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie na Uniwersytecie w Heidelbergu, uzyskując tytuł doktora praw. W 1887 r. był jednym z założycieli Związku Młodzieży Polskiej "Zet". Powrócił do Warszawy, gdzie odbył aplikację sądową i adwokacką. Wkrótce z powodu choroby oczu stracił wzrok. Pomimo tego dostał pracę syndyka zakładów przemysłowych w Starachowicach. Był członkiem Ligi Narodowej. W 1916 r. został dyrektorem Departamentu Sprawiedliwości w Tymczasowej Radzie Stanu, a – po powołaniu w 1917 r. Rady Regencyjnej – ministrem sprawiedliwości w rządzie Jana Kucharzewskiego (w okresie od 7 grudnia 1917 r. do 27 lutego 1918 r.). Był to wyraz uznania dla jego zdolności i zaangażowania w sprawę odzyskania niepodległości Polski. Reprezentował pogląd, że konieczne jest wyszkolenie kadr polskich urzędników i sędziów. Stał się twórcą polskiego sądownictwa i prokuratury. Za jego rządów zbudowano podstawy i zasady humanitarnego więziennictwa, uporządkowano i zharmonizowano działanie potrójnego ustawodawstwa, obowiązującego w trzech różnych zaborach. Starał się wpoić sędziom i prokuratorom poczucie obowiązkowości oraz bezwzględnej bezstronności i sprawiedliwości w wydawaniu wyroków i zarządzeń. Zwalczał także panującą częściowo w Ministerstwie Sprawiedliwości tendencję niedopuszczania Żydów do stanowisk sędziowskich. Pod koniec 1918 r. otrzymał zadanie stworzenia Prokuratorii Generalnej RP, czyli urzędu, którego zadaniem była obrona interesów skarbu państwa. Był jej prezesem aż do wybuchu wojny obronnej 1939 r. Założył oddziały Prokuratorii we wszystkich siedzibach sądów apelacyjnych oraz w Gdańsku. Jednocześnie od 1923 r. sprawował funkcję wiceprezesa Komisji Kodyfikacyjnej, której zadaniem było stworzenie jednolitych dla całej Polski kodeksów: cywilnego, karnego, handlowego, wekslowego oraz postępowania cywilnego i karnego. W październiku 1939 r. w Warszawie był jednym ze współzałożycieli Związku "Wolność i Lud", czyli późniejszego Związku Syndykalistów Polskich, w którego działalność konspiracyjną angażował się aż do śmierci. Zmarł wiosną 1944 r. i został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.

Jego głównymi pracami były:

• O dzielnicowości w Polsce współczesnej (1921 r.),
• Polityka Polski Niepodległej (1922 r.).