Janusz Sowiński

Janusz Sowiński (ur. 20 marca 1939 w Równem - zm. 27 marca 2015) – polski polonista, bibliotekoznawca, specjalizujący się w bibliografii, edytorstwie, historii książki i informacji naukowej, nauczyciel akademicki, związany z uczelniami we Wrocławiu, Krakowie i Wałbrzychu.

Urodził się w 1939 roku w Równem na Wołyniu. Po zakończeniu II wojny światowej wraz z rodziną przeniósł się na Dolny Śląsk, zamieszkując w Wałbrzychu, gdzie ukończył liceum ogólnokształcące. W latach 1957-1962 odbył studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim. Stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w dziedzinie filologii polskiej uzyskał w 1982 roku na podstawie rozprawy doktorskiej pt. Sztuka typograficzna Młodej Polski, napisanej pod kierunkiem prof. Jana Trzynadlowskiego.

Jeszcze w czasie studiów w 1962 roku podjął pracę zawodową we wrocławskim oddziale Państwowego Wydawnictwa Naukowego. Dwa lata później przeniósł się do Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, gdzie był zatrudniony początkowo jako młodszy bibliotekarz, a następnie starszy inspektor produkcji, kierownik Działu Produkcji, kierownik Redakcji Historii Sztuki i Bibliologii, zastępca redaktora naczelnego oraz redaktor naczelny. W Wydawnictwie Ossolineum pracował do sierpnia 1995 roku. W międzyczasie w 1989 roku podjął się pisania pracy habilitacyjnej. Stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dziedzinie bibliologii otrzymał w 1991 roku w oparciu o rozprawę Adam Półtawski, typograf - artysta.

W 1991 roku podjął pracę w Instytucie Bibliotekoznawstwa UWr. na stanowisku adiunkta, na pół etatu, a od 1994 roku na całym etacie. Od 1995 roku związał się wyłącznie zawodowo z działalnością naukowo-dydaktyczną. W 1996 roku został powołany na stanowisko profesora nadzwyczajnego. W 2000 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Profesor Sowiński zorganizował Podyplomowe Studium Wydawnicze na Uniwersytecie Wrocławskim. W okresie pełnienia funkcji zastępcy dyrektora Instytutu Bibliotekoznawstwa ds. dydaktycznych współtworzył nowy program nauczania, związany z wprowadzeniem Europejskiego Systemu Punktów Kredytowych oraz pełnił funkcję instytutowego koordynatora wprowadzania tych punktów..

Był członkiem rzeczywistym Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, gdzie pełni funkcję przewodniczącego Komisji Bibliologii i Bibliotekoznawstwa. W kadencji 1996-1998 był członkiem Komisji Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu. Przez wiele lat działał w Towarzystwie Miłośników Wrocławia, był członkiem Komisji Wydawniczej Towarzystwa Miłośników Wrocławia (TMW), redagował "Rocznik Wrocławski", współredagował "Kalendarz Wrocławski", a także zajmował się redagowaniem szeregu pozycji z serii Biblioteka Wrocławska, wydawanej przez TMW. Za swoją działalność naukowo-dydaktyczną był wielokrotnie nagradzany, w tym odznaczeniem Budowniczy Wrocławia (1969), Brązowym Krzyżem Zasługi (1970), Złotą Odznaką "Zasłużony dla województwa wrocławskiego i miasta Wrocławia" (1983) i Złotą Odznaką Zakładu Narodowego im. Ossolińskich (1992).

Poza Uniwersytetem Wrocławskim wykładał także w Instytucie Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytecie Pedagogicznym im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Ostatnio pracował w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Wyższej Szkoły Zarządzania "Edukacja" we Wrocławiu i Instytucie Humanistycznym Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu.

Dorobek naukowy

Początkowo jego zainteresowania naukowe skupiały się wokół polskich tradycji kulturalnych oraz literackich Wrocławia i Dolnego Śląska. Po rozpoczęciu pracy zawodowej w ruchu wydawniczym profesor zainteresował się problematyką związaną z historią drukarstwa i ruchu wydawniczego. Zagadnieniem dominującym stało się wytwarzanie i forma typograficzna książek. Jego dorobek naukowy zawiera m.in. 6 książek, 12 artykułów, 28 pozycji z zakresu eseistyki naukowej i publicystyki, 8 recenzji. Do ważniejszych publikacji należą:

• Sztuka typograficzna Młodej Polski, Wrocław 1982.
• Adam Półtawski - typograf artysta, Wrocław 1988.
• Polskie drukarstwo, Wrocław-Łódź 1988.
• Typografia wytworna w Polsce 1919-1939, Wrocław 1995.
• Polskie drukarstwo. Historia drukowania typograficznego i sztuki typograficznej w Polsce w latach 1473-1939, Wrocław 1996.
• Między oryginałem, kopią a falsyfikatem : polskie edycje faksymilowe, Kraków 2009.