Stanisław Alexandrowicz

Stanisław Jerzy Alexandrowicz (ur. 5 kwietnia 1931 w Wilnie, zm. 9 kwietnia 2015 w Toruniu) – polski historyk, specjalizujący się w historii Europy Wschodniej XIV-XIX w. oraz historii kartografii.

Jego ojciec Bohdan Alexandrowicz, był kierownikiem oddziału polityczno-narodowościowego w Urzędzie Wojewódzkim w Łucku, w urzędzie województwa wołyńskiego; po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez sowietów 24 września 1939 (wraz z nim wicewojewody województwa wołyńskiego Ignacy Strzemiński), a następnie skazany na śmierć został przez trybunał wojskowy i stracony w Łucku 28 grudnia 1939. W 1950 roku Stanisław Alexandrowicz ukończył I Liceum Ogólnokształcące w Toruniu i rozpoczął studia w zakresie historii i archiwistyki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika. Studia I° ukończył w 1953 roku, jego wykładowcami byli wówczas m.in. Bronisław Włodarski i Karol Górski. Studia II° odbył na Uniwersytecie Poznańskim gdzie wykładali m.in. Gerard Labuda, Henryk Łowmiański i Kazimierz Tymieniecki. Ukończył je w 1955 i podjął pracę w Wojskowym Archiwum Państwowym w Poznaniu. W latach 1955-1958 odbywał aspiranturę pod kierunkiem Henryka Łowmiańskiego w Katedrze Historii Narodów ZSRR Uniwersytetu Poznańskiego. W 1958 roku został tam zatrudniony jako starszy asystent. Stopień doktora uzyskał w 1960 roku. Tematem jego rozprawy były Funkcje gospodarcze miasteczek Białorusi i Litwy (XVI – I poł XVII w.). Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1972 roku na podstawie rozprawy Rozwój kartografii Wielkiego Księstwa Litewskiego od XV do połowy XVIII wieku.

W latach 1977-1987 pracował w Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, gdzie kierował Zakładem Historii Starożytnej i Średniowiecznej. Dwukrotnie (1978-1981 oraz 1982-1983) pełnił funkcję prodziekana Wydziału Historycznego.

W 1987 został zatrudniony na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, gdzie kierował (do 2001 roku) Zakładem Historii Narodów ZSRR (potem przekształconym w Zakład Historii Europy Wschodniej. W 1989 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1994 profesora zwyczajnego nauk humanistycznych.

W pierwszej połowie lat 90. prowadził wykłady na sesjach plenarnych Polskiego Uniwersytetu Ludowego w Mińsku.

W latach 1995-2001 ponownie współpracował z Uniwersytetem w Białymstoku, a później został wykładowcą w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu.

Jego zainteresowania zawodowe dotyczą historii Wielkiego Księstwa Litewskiego i Podlasia, historii gospodarczej, zwłaszcza miast i miasteczek, historii kartografii, zesłańców polskich w Kazachstanie w latach 1940-1946, a także dziejów lotnictwa.

Aktywnie działał w Aeroklubie Poznańskim, był pilotem szybowcowym I klasy, w 1968 roku uzyskał złotą Odznakę Szybowcową.