Alfred Lampe

Alfred Lampe ps. Marek i in. (ur. 14 maja 1900 w Warszawie, zm. 10 grudnia 1943 w Moskwie) - polski działacz robotniczy i komunistyczny oraz publicysta żydowskiego pochodzenia.

Syn robotnika Jakuba i Felicji z d. Sznajer. Uczył się w Szkole Kupieckiej Specjalnej Zgromadzenia Kupców miasta Warszawy. W czerwcu 1918 uzyskał maturę w Szkole Zgromadzenia Kupców. Został przyjęty na Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, ale zrezygnował ze studiów. Pod koniec 1918 był nauczycielem w wieczorowej szkole dla dorosłych, w której uczył ekonomii politycznej i historii kultury. W latach 1918-1921 członek Żydowskiej Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Poalej Syjon, od 1921 w KPP, 1926 członek KC KPP, 1929-1932 członek Biura Politycznego; w walkach frakcyjnych w tej partii należał do tzw. mniejszości. 1922-1929 sekretarz Związku Młodzieży Komunistycznej (ZMK) w Polsce (od 1930 KZMP); 1930-1933 przedstawiciel KPP w Czerwonej Międzynarodówce Związków Zawodowych. 1922-26 i 1933-1939 więziony w Polsce za działalność komunistyczną. W więzieniu w Rawiczu przewodniczył "komunie więziennej" grupującej ok. 500 więźniów. Wydostał się z więzienia 1 września 1939. Jako jedyny żyjący działacz komunistyczny (reszta została stracona w ZSRR) został wymieniony z nazwiska jako "zdrajca i prowokator" w uchwale Komitetu Wykonawczego Międzynarodówki Komunistycznej z 16 sierpnia 1938 r. o rozwiązaniu KPP.

W latach 1939-1943 przebywał na ziemiach II RP okupowanych przez ZSRR (m.in. w Białymstoku, gdzie był dyrektorem fabryki włókienniczej i pracownik Obwodowej Komisji Planowania przy Obwodowym Komitecie Wykonawczym Rad Delegatów), następnie w ZSRR. Uznawany za przywódcę środowiska komunistycznego w Białymstoku jako jednym z dwóch skupiających byłe kadry KPP (drugim był Lwów). Podczas pobytu w Białymstoku pozostawał w ścisłych kontaktach z byłymi działaczami KPP, m.in. Marcelim Nowotką i Pawłem Finderem. Nieufnie traktowany przez władze radzieckie, które nie zaakceptowały go w roli przywódcy środowiska komunistycznego. Nie został włączony do tzw. Grupy inicjatywnej mającej przygotować powstanie nowej partii komunistycznej w okupowanej Polsce (PPR). Od początku 1940 roku rozpoczął bliską współpracę z Wandą Wasilewską. W połowie 1940 r. wysyła razem z nią list do Stalina z apelem o przyjmowanie do WKP(b) byłych członków KPP. 22 czerwca 1941 ewakuował się do Mińska gdzie wystąpił razem z Pawłem Finderem o utworzenie polskiego batalionu w ramach Armii Czerwonej. Następnie udał się do Czapajewska na Powołżu, gdzie pracował w miejscowym sowchozie. We wrześniu 1941 wezwany przez Komitet Wykonawczy Międzynarodówki Komunistycznej do Moskwy. W grudniu 1942 roku pisze list do zastępcy Ludowego Komisarza Spraw Zagranicznych Salomona Łozowskiego skarżąc się na traktowanie Polaków w ZSRR jako obywateli drugiej kategorii. Redaktor (od 1942 kierownik redakcji) "Nowych Widnokręgów", członek redakcji pisma Wolna Polska. W 1943 współorganizator i ideolog ZPP i 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Nie wszedł w skład kierownictwa ZPP. Autor platformy programowej Polskiego Komitetu Narodowego - prekursora Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego ( PKWN ).

Napisał książkę pt. "O nową Polskę". W roku 1948 zostały wydane "Myśli o nowej Polsce" będącymi zbiorem zapisów audycji radiowych - udzielonych przez Lampego w czasie II wojny światowej - oraz zapisków z jego prywatnego notesu.

Zmarł na zawał serca. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Grunwaldu I klasy. W 1964 urna z jego prochami została pochowana na Powązkach Wojskowych. Był żonaty z działaczką KPP Judytą Kino, z którą miał syna Jerzego, a następnie z Rozalią Wagman, działaczką KZMP i KPP, z którą miał córkę Irenę.