Edward Csato

Edward Csató (ur. 19 grudnia 1915 w Olszanicy, zm. 27 kwietnia 1968 w Warszawie) – polski eseista, krytyk i historyk teatru.

W 1933 roku ukończył IV Państwowe Gimnazjum we Lwowie. Studiował na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, a po wybuchu wojny tajnym na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Debiutował na łamach tygodnika "Sygnały" we Lwowie jako krytyk literacki. Brał udział w kampanii wrześniowej. W latach 1942-1944 był żołnierzem AK. Pracował jako inspektor w Miejskim Wydziale Oświaty oraz kancelista w warsztatach kolejowych w Wilnie. W latach 1945-47 przebywał w Łodzi, gdzie był publicystą "Robotnika" i "Dziennika Łódzkiego".

Ukończył studia teatrologiczne na Uniwersytecie Warszawskim, pod kierownictwem Stefana Morawskiego oraz Szkołę Teatralną w Łodzi, gdzie jego wykładowcą był Leon Schiller. W latach 1947-48 był redaktorem tygodnika "Nowiny Literackie". Był twórcą i redaktorem naczelnym (w latach 1952-1968) dwutygodnika "Teatr". Namówił do publikowania w tym piśmie praktyków sceny, np. Erwina Axera, czy Jerzego Kreczmara. Był współtwórcą i redaktorem naczelnym Almanachu Sceny Polskiej.

W latach 1949-1952 oraz 1958-1962 był wykładowcą warszawskiej PWST W 1962 roku uzyskał na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu stopień doktora. Tematem rozprawy doktorskiej były Szkice o dramatach Słowackiego, a promotorem Bronisław Nadolski. W tym samym roku podjął pracę na tej uczelni. W 1966 roku opublikował pracę Leon Schiller, twórca monumentalnego teatru polskiego, która wraz z monografią Leon Schiller miały być podstawą habilitacji, która nie doszła do skutku ze względu na śmierć autora.

Pełnił funkcję sekretarza Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego. Był autorem wielu książek o teatrze.

Twórczość

• Jak patrzeć na teatr (1949),
• Dwie strony rampy (1956),
• O niektórych powojennych inscenizacjach schillerowskich (1957),
• Widz w teatrze (1958),
• O Prometeuszu i ciuchach. Felietony, dygresje, polemiki teatralne (1959),
• Szkice o dramatach Słowackiego (1960),
• Leon Schiller, twórca monumentalnego teatru polskiego (1966),
• Polski teatr współczesny pierwszej połowy XX wieku (1967),
• Leon Schiller (monografia, 1968),
• Paradoks o reżyserze (1970)
• Interpretacje. Recenzje teatralne 1945-1964 (1979),