Jan Ciechanowski

Jan Mieczysław Ciechanowski pseud. Jastrząb (ur. 16 kwietnia 1930 w Warszawie, zm. 13 stycznia 2016 w Londynie) – polski historyk, powstaniec warszawski, od 1946 na emigracji w Wielkiej Brytanii.

Od 1943 był żołnierzem Armii Krajowej w zgrupowaniu "Siekiera", używał pseudonimu Jastrząb. Dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Walczył w powstaniu warszawskim, w trakcie którego został ranny. Po jego upadku znalazł się w niewoli niemieckiej. Po wojnie osiadł w Wielkiej Brytanii, gdzie w późniejszych latach zajął się pracą naukową jako historyk, dochodząc do stanowisk profesorskich na University College London. Publikował m.in. prace naukowe poświęcone powstaniu warszawskiemu. W wydanej po raz pierwszy w Londynie w 1971 i następnie wielokrotnie wznawianej książce sprzeciwiał się przekonaniu o konieczności wybuchu powstania, które ocenił jako błąd i klęskę. Krytykował również Normana Daviesa za jego podejście do powstania warszawskiego zaprezentowane w publikacji Powstanie '44. W latach 90. Jan Ciechanowski brał udział w pracach Polsko-Brytyjskiej Komisji Historycznej. Brał udział w założeniu Wyższej Szkoły Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku, został dyrektorem Centrum Studiów Europejskich i wykładowcą Wydziału Nauk Politycznych tej uczelni.

Zmarł 13 stycznia 2016 po długiej i ciężkiej chorobie w Londynie.

Odznaczenia

W 1944 odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych.

W 2005 prezydent Aleksander Kwaśniewski odznaczył go postanowieniem z 9 września, w uznaniu wybitnych zasług w propagowaniu polskiej historii i tradycji narodowych, za osiągnięcia w upamiętnianiu polsko-brytyjskiej współpracy wywiadowczej w czasie II wojny światowej, Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Wybrane publikacje

• General Władysław Anders. Soldier and Leader of the Free Poles in Exile (współautor), Polish University Abroad, Londyn 2008
• Na tropach tragedii – Powstanie Warszawskie 1944. Wybór dokumentów wraz z komentarzem, BGW, Warszawa 1992
• O genezie i upadku II Rzeczypospolitej, Odnowa, Londyn 1981
• Powstanie Warszawskie. Zarys podłoża politycznego i dyplomatycznego, Odnowa, Londyn 1971 (wielokrotnie wznawiane i uzupełniane)
• The Warsaw Rising of 1944, Cambridge University Press, Londyn 1974
• Wielka Brytania i Polska. Od Wersalu do Jałty: wybór artykułów, dokumentów i recenzji, Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, Pułtusk 2008