Adolf Warski

Adolf Warski, właściwie Adolf Jerzy Warszawski, ps. Jan z Czerniakowskiej, Michałkowski, Jelski (ur. 20 kwietnia 1868 w Warszawie, zm. 21 sierpnia 1937 w Moskwie) – działacz robotniczy, socjalistyczny i komunistyczny pochodzenia żydowskiego, dziennikarz i publicysta, poseł na Sejm I kadencji w II RP.

Jako uczeń Adolf Warski uczestniczył w tajnych kółkach samokształceniowych. W 1886 został członkiem tzw. I Proletariatu, a w 1889 był jednym z założycieli Związku Robotników Polskich. W 1891 został aresztowany i osadzony w X Pawilonie Cytadeli. Po zwolnieniu za kaucją w 1892 udał się na emigrację do Paryża. W 1893 był jednym z założycieli SDKPiL (członek Zarządu Głównego). Na przełomie XIX i XX wieku działał w Niemczech, współpracując z Różą Luksemburg. Uczestnik rewolucji w latach 1905–1907, redaktor "Robotnika", "Czerwonego Sztandaru" i "Sprawy Robotniczej". Więziony przez władze carskie. 1918 współzałożyciel KPP, członek KC i Biura Politycznego w latach 1926–1929. Przywódca "większości" w KPP. Poseł na Sejm I kadencji (mandat objął w styczniu 1926 po rezygnacji Stefana Królikowskiego)[2]. W 1929 podczas VI Plenum KC KPP został oskarżony o "odchylenia prawicowe" i odsunięty od władzy. W 1930 uczestniczył w V Zjeździe KPP, podczas którego został przez Komintern odsunięty od funkcji partyjnych. Członek Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików). Przebywał w Moskwie, gdzie podjął pracę w Instytucie Marksa-Engelsa-Lenina, następnie otrzymał rentę specjalną.

Podczas "wielkiej czystki" 12 czerwca 1937 został aresztowany przez NKWD. 21 sierpnia 1937 Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR skazało go na karę śmierci za przynależność do organizacji szpiegowsko-terrorystycznej POW. Rozstrzelany tego samego dnia. Został skremowany w krematorium na Cmentarzu Dońskim, prochy pochowano anonimowo.

Zrehabilitowany 29 kwietnia 1955 postanowieniem Kolegium Wojskowego SN ZSRR.

W latach 1959–1990 Warski-Warszawski był patronem Stoczni Szczecińskiej. Jego imieniem został także nazwany statek - drobnicowiec typu B-54/III ze Stoczni Szczecińskiej im. A. Warskiego.