Antoni Ponikowski

Antoni Ponikowski (ur. 29 maja 1878 w Siedlcach, zm. 27 grudnia 1949 w Warszawie) – polski specjalista w zakresie geodezji stosowanej, polityk, premier.

Był członkiem Ligi Narodowej w latach 1900-1911. Był członkiem władz Towarzystwa Oświaty Narodowej okręgu siedleckiego. Przed I wojną światową działacz Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. W rządach Rady Regencyjnej pełnił urząd ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego (od 7 grudnia 1917 do 4 listopada 1918) i tymczasowego premiera (od 27 lutego do 4 kwietnia 1918). Od 19 września 1921 do 6 czerwca 1922 był premierem w tzw. rządzie fachowców i ponownie ministrem wyznań religijnych i oświecenia publicznego, kierował też Ministerstwem Kultury i Sztuki. Jego rząd upadł wobec wotum nieufności ze strony Józefa Piłsudskiego.

Antoni Ponikowski pełnił też szereg funkcji pozarządowych i akademickich. Był współorganizatorem polskiego szkolnictwa w Królestwie Polskim, w 1916 został profesorem miernictwa na Politechnice Warszawskiej, był rektorem uczelni w latach 1921–1922 i 1923–1924. Był pracownikiem Rady Komisji Rolnictwa Tymczasowej Rady Stanu. Był członkiem Obywatelskiego Komitetu Wykonawczego Obrony Państwa w 1920 roku. Po 1925 był prezesem Komitetu Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie, w latach 1925–1927 prezesem Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej Kraju. Był też aktywnym politykiem, wchodząc w skład Rady Naczelnej Stronnictwa Chrześcijańskiej Demokracji. Od 1928 przez jedną kadencję był członkiem Kuratorium Fundacji Sułkowskich. W listopadzie 1930 został wybrany do Sejmu. W marcu 1935 zrzekł się mandatu poselskiego i wycofał się z życia politycznego. Po wojnie zajmował się działalnością naukową jako kierownik katedry miernictwa Politechniki Warszawskiej.

Był odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Żonaty z Karoliną z Opolskich, miał siedmioro dzieci.