Emil Młynarski

Emil Szymon Młynarski h. Belina (ur. 18 lipca 1870 w Kibartach, zm. 5 kwietnia 1935 w Warszawie) – polski skrzypek, dyrygent, kompozytor, współzałożyciel i dyrektor Filharmonii Warszawskiej w latach 1901-1905.

W wieku 10 lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach u Leopolda Auera w Konserwatorium Cesarskiego Towarzystwa Muzycznego w Petersburgu. Ponadto uczył się kompozycji pod kierunkiem Anatola Ladowa oraz instrumentacji u Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Od roku 1890 rozpoczął karierę solisty, występując m.in. w Petersburgu, Mińsku, Grodnie, Kownie, Wilnie, Kijowie, Odessie, Warszawie, a także w Berlinie, Lipsku, Magdeburgu, Hanowerze, Mannheimie, Augsburgu i Londynie.

W roku 1893 został pedagogiem w szkole Cesarskiego Towarzystwa Muzycznego w Odessie. Do jego uczniów należał Paweł Kochański. 1897 przeniósł się do Warszawy. 1898 otrzymał nagrodę na Konkursie Kompozytorskim im. Ignacego Jana Paderewskiego w Lipsku za Koncert skrzypcowy d-moll op. 11.

W zastępstwie Cesare Trombiniego dyrygował spektakl „Carmen” w warszawskim Teatrze Wielkim. Od tego czasu związał się z warszawską sceną operową. 1900 został powołany na stanowisko dyrektora Filharmonii Warszawskiej oraz jej pierwszego dyrygenta. 1904-1907 sprawował funkcję dyrektora Instytutu Muzycznego w Warszawie. Odbywał wiele podróży koncertowych, szczególnie do Wielkiej Brytanii. 1916 przeniósł się do Moskwy, gdzie prowadził orkiestrę Teatru Wielkiego.

1918 powrócił do Warszawy i wznowił współpracę z Filharmonią.

1919 został mianowany dyrektorem Konserwatorium Warszawskiego. W tym samym roku został dyrektorem Opery Warszawskiej, którą kierował do roku 1929.

1929 zamieszkał w Filadelfii, gdzie objął stanowisko dziekana Wydziału Orkiestrowego i Operowego Curtis Institute of Music i dyrekcję Opery Filadelfijskiej.

1931 powrócił do Warszawy. Mimo pogarszającego się stanu zdrowia, w sezonie 1932/1933 był dyrektorem Opery Warszawskiej.

1934 został wybrany prezesem Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich.

Życie prywatne

Był synem Kazimierza Młynarskiego i Fryderyki Birnbroth. Ożenił się z Anną Talko-Hryncewicz i miał z nią piątkę dzieci: Wandę, Bronisława, Feliksa, Annę i Anielę. Najmłodsza córka Emila Młynarskiego – Aniela (1908-2001) – poślubiła w 1932 roku Artura Rubinsteina. Wojciech Młynarski jest stryjecznym wnukiem Emila Młynarskiego.

Emil Młynarski spoczywa w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Pomnik na jego grobie jest autorstwa Karola Tchorka.

Upamiętnienie

Od 1972 roku Emil Młynarski jest patronem jednego z warszawskich placów, jednej z suwalskich ulic, a także został wybrany na patrona Państwowej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I stopnia w ZPSM nr 1 w Warszawie oraz Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Augustowie.

Kompozycje (wybór)

• Kartka z albumu op. 1 na fortepian
• Romans op. 3 na fortepian
• Polonaise, Berceuse slave i Humoresque op. 4 na skrzypce i fortepian
• Krakowiak, Nokturn i Moment fugitiv op. 5 na fortepian
• Reverie, Musette i Souvenir op. 6 na skrzypce i fortepian (1893)
• Mazur G-dur i Mazur A-dur op. 7 na skrzypce i fortepian
• Schlaf ein na głos i fortepian
• Ambrosische Nacht na głos i fortepian
• Sonata na fortepian (przed 1895)
• Koncert skrzypcowy d-moll op. 11 (ok. 1897)
• Ligia, opera według Quo vadis Henryka Sienkiewicza [nieukończona] (ok. 1898)
• In vino veritas, opera [nieukończona] (ok. 1900)
• Symfonia F-dur "Polonia" op. 14 (1910)
• Noc letnia, opera (1913)
• Orły do lotu na głos i orkiestrę (ok. 1915)
• Koncert skrzypcowy D-dur op. 16 (ok. 1916)
• Ej chłopie polski, kantata-ballada (ok. 1916)
• Melodie dawniejsze na orkiestrę
• Piosenka o Komendancie na głos i fortepian
• Pasterz do Zosi na głos i fortepian
• Fanfary uroczyste na orkiestrę (1925)