Fazil Iskander

Fazil Abdułowicz Iskander (ros. Фазиль Абдулович Искандер, ur. 6 marca 1929 w Suchumi; zm. 31 lipca 2016 w Moskwie) – pisarz abchaski, tworzący w języku rosyjskim. Mieszkał i tworzył w Moskwie.

W 1954 roku ukończył Instytut Literacki im. Gorkiego w Moskwie. Po studiach pracował jako dziennikarz, w 1959 został redaktorem w abchaskiej redakcji Goslitizdatu. Zadebiutował w 1957 roku tomem poezji lirycznej Ścieżki górskie. Opublikował kilka zbiorów poetyckich i tomów prozy, które dobrze zostały przyjęte przez krytyków literackich, zdobywając sobie także dużą popularność wśród czytelników. Dużą popularnością cieszyły się zwłaszcza jego utwory dla dzieci i młodzieży.

W jego twórczości przeplatają się ze sobą motywy zaczerpnięte z literatur europejskich z wątkami żywymi w folklorze Abchazji a także ze wspomnieniami z okresu dzieciństwa. Bohaterowie jego utworów to ludzie prości, bezpośredni, przede wszystkim chłopi, pasterze, rzemieślnicy – charakteryzujący się jednak własną mądrością, sprytni i potrafiący sobie poradzić w każdej sytuacji, a przy tym szlachetni, pracowici i weseli. Osobliwym dziełem w dorobku Iskandera jest wydane w 1979 opowiadanie Malutki gigant wielkiego seksu, będące zjadliwą satyrą na obyczajowość lat siedemdziesiątych XX wieku.

W przekładzie na język polski ukazał się szereg dzieł Iskandera, m.in. powieści:

• Zakazany owoc, przekład M. Dejanis, Warszawa 1969
• Sandro z Czengemu, przekład M. Dejanis, Warszawa 1969 (II wyd. 1976)
• Półkozic, przekład J. Pomianowski, Warszawa 1971
• Drzewo dzieciństwa, przekład H. Broniatowska, Warszawa 1975

Przyjaciel Bułata Okudżawy.

Nagrody i odznaczenia

• Order Zasług dla Ojczyzny (II klasy, 2004)
• Order Zasług dla Ojczyzny (III klasy, 1999)
• Order Zasług dla Ojczyzny (IV klasy, 2009)
• Nagroda Państwowa ZSRR (za Sandro z Czengemu, 1989)
• Nagroda Rządu Federacji Rosyjskiej (za Izbrannyje proizwiedienija, 2011)
• Nagroda Państwowa Federacji Rosyjskiej (1994)
• Nagroda Puszkina (1993)
• Nagroda Triumf (1999)
• Order Honoru i Chwały (I klasy, 2002)