Herbert Hoover

Herbert Clark Hoover (ur. 10 sierpnia 1874, zm. 20 października 1964) – amerykański polityk, prezydent USA, działacz Partii Republikańskiej.

Biografia

Urodził się w miejscowości West Branch w stanie Iowa jako syn kowala Jessiego (pochodzenia szwajcarsko-niemieckiego) i Huldy Minthorn (Kanadyjki z Ontario o korzeniach angielskich i irlandzkich). Znany działacz humanitarny, przez wiele lat pomagał między innymi i Polsce po odzyskaniu przez nią niepodległości. W 1919 r. jednej z ulic Warszawy nadano nazwę alei Hoovera. W wigilię tego roku Józef Piłsudski wysłał depeszę do Hoovera, jako przewodniczącego Amerykańskiej Administracji Pomocy, dziękując za dary dla polskich dzieci. Za poprawę zdrowotności społeczeństwa polskiego Uniwersytet Jagielloński przyznał Hooverowi tytuł doktora medycyny. W 1921 r. doktoraty honoris causa nadały mu Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Lwowski. W 1922 w Warszawie odsłonięto (dziś nieistniejący) Pomnik Wdzięczności dla Stanów Zjednoczonych Ameryki dłuta Ksawerego Dunikowskiego, upamiętniający dokonania ARA, obok pomnika Mickiewicza na Krakowskim Przedmieściu. Hoover został Honorowym Obywatelem m. stołecznego Warszawy i Lwowa (1921), Honorowym Członkiem PCK oraz Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, oraz w 1922 r. Honorowym Obywatelem Rzeczypospolitej. W Warszawie istnieje skwer jego imienia, a w Grodnie do 1939 – ulica.

W latach 1921–1929 był sekretarzem handlu w gabinetach prezydentów Warrena Hardinga i Calvina Coolidge’a. W czasie wielkiego głodu na Powołżu w Rosji bolszewickiej, jako przewodniczący Amerykańskiej Administracji Pomocy (American Relief Administration) udzielił pomocy finansowej 11 milionom głodujących. Rząd bolszewicki zaoszczędzone w ten sposób fundusze przeznaczył na zakup broni za granicą.

W latach 1929–1933 był 31. prezydentem USA. Za jego kadencji wybuchł Wielki Kryzys, który trwał nieprzerwanie do jej końca. Hoover usiłował podjąć pewne kroki mające ograniczyć recesję (między innymi przez podniesienie ceł), jednak ustawa ta jeszcze bardziej sparaliżowała handel i pogłębiła kryzys. W listopadzie 1932 ubiegał się o drugą kadencję, jednak przegrał wybory z gubernatorem Franklinem Delano Rooseveltem, kandydatem Partii Demokratycznej. Uzyskał w wyborach 40,86% poparcia. Do 7 września 2012 roku był najdłużej żyjącym prezydentem USA na emeryturze (31 lat, 7 miesięcy i 16 dni), wtedy to jego rekord pobił były prezydent Jimmy Carter (ur. 1924).

W okresie II wojny światowej Hoover ponownie brał udział w niesieniu pomocy poszkodowanym. M.in. stworzył Commission for Polish Relief (Comporel) dostarczającą w latach 1939-1941 żywność i odzież dla okupowanej Polski.

Jego imieniem została nazwana zapora wodna na rzece Kolorado zwana Zaporą Hoovera.

W czasie swoich wizyt w Polsce otrzymał honorowe obywatelstwo Lwowa (1919) oraz Warszawy (1921). Hoover jest patronem dwóch szkół w Europie: Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Ponadgimnazjalnych w Rudzie Śląskiej oraz szkoły w Berlinie.

27 czerwca 2012 patronem jednej z nowych ulic w Markach został Herbert Hoover w uznaniu zasług jego i Amerykańskiej Organizacji Pomocy w dożywianiu dzieci, w czasach gdy rozgrabiona przez Niemców w 1916 fabryka nie była w stanie zapewnić pracy i utrzymania mieszkańcom.