Igor Moisiejew

Igor Aleksandrowicz Moisiejew, ros. Игорь Александрович Моисеев (ur. 8 stycznia/21 stycznia 1906 w Kijowie, zm. 2 listopada 2007 w Moskwie) – rosyjski tancerz i choreograf, uważany za czołowego choreografa tańców ludowych w XX wieku, Ludowy Artysta ZSRR (1953), Bohater Pracy Socjalistycznej (1976).

Życiorys

W 1924 ukończył szkołę baletową w Moskwie w klasie Aleksandra Gorskiego i został solistą moskiewskiego Teatru Wielkiego. Występował do 1939, a od 1930 zajmował się jednocześnie choreografią. Tańczył zarówno w baletach klasycznych, jak i awangardowych. Jako choreograf debiutował baletem Futbolist do muzyki W. Oranskiego.

W 1936 został szefem wydziału choreograficznego Teatru Twórczości Ludowej w Moskwie, rok później założył Państwowy Zespół Tańca Ludowego. Zespół ten występował w wielu krajach świata, m.in. w 1982 w Polsce, popularyzując folklor narodów radzieckich, a także tańce Kuby i Meksyku. Poza pracą nad tańcami ludowymi tworzył choreografię do oper, m.in. Carmen Georges'a Bizeta i Miłość do trzech pomarańczy Siergieja Prokofjewa. Współpracę z Teatrem Wielkim zakończył baletem Spartakus do muzyki Arama Chaczaturiana (1958).

W 1966 założył Choreograficzny Koncertowy Zespół ZSRR (tzw. Młody Balet) przy Balecie Klasycznym w Moskwie. W 1953 został wyróżniony tytułem Ludowy Artysta ZSRR, a w 1976 Złotym Medalem "Sierp i Młot" Bohatera Pracy Socjalistycznej. W 1967 został laureatem Nagrody Leninowskiej, a w 1996 Nagrody Państwowej Federacji Rosyjskiej. W 1955 został członkiem honorowym Akademii Tańca w Paryżu.

Opracował około 200 baletów. Były one utrzymane w nurcie socrealistycznym, przedstawiały sceny rodzajowe z życia codziennego, m.in. pracę w kołchozie i mecz piłkarski, a także walki partyzanckie. Moisiejew łączył w nich balet nowoczesny – własne opracowania tych scen – z baletem klasycznym, wykorzystywanym jako tło.

Jest autorem publikacji z teorii tańca klasycznego i ludowego, m.in. Folk Dances of the Peoples of the USSR (1947). W styczniu 2006, z okazji 100. urodzin został uhonorowany najwyższym odznaczeniem cywilnym Rosji – Orderem Zasług dla Ojczyzny I klasy.

Zmarł 2 listopada 2007 w Moskwie w wieku 101 lat. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym.

Odznaczenia i nagrody

• Złoty Medal "Sierp i Młot" Bohatera Pracy Socjalistycznej (20 stycznia 1976)
• Order Zasług dla Ojczyzny I klasy (2006, Rosja)
• Order Zasług dla Ojczyzny II klasy (1999, Rosja)
• Order Zasług dla Ojczyzny III klasy (1995, Rosja)
• Order Przyjaźni (1994, Rosja)
• Order Lenina – trzykrotnie (1958, 1976, 1985, ZSRR)
• Order Rewolucji Październikowej (1981, ZSRR)
• Order Czerwonego Sztandaru Pracy – dwukrotnie (1940, 1966, ZSRR)
• Order "Znak Honoru" (1937, ZSRR)
• Ludowy Artysta ZSRR (1953, ZSRR)
• Ludowy Artysta RFSRR (1944, ZSRR)
• Zasłużony Artysta RFSRR (1942, ZSRR)
• Narodowy Artysta Mołdawskiej SRR (1950, ZSRR)
• Narodowy Artysta Kirgiskiej SRR (1976, ZSRR)
• Narodowy Artysta Buriackiej Autonomicznej SRR (1940)
• Nagroda Państwowa Federacji Rosyjskiej (1996, Rosja)
• Nagroda Leninowska (1967, ZSRR)
• Nagroda Stalinowska – trzykrotnie (1942, 1947, 1952, ZSRR)
• Nagroda Państwowa ZSRR (1985, ZSRR)
• Order Świętego Aleksandra (1945, Bułgaria)
• Order Białego Lwa III klasy (1980, ČSSR)
• Komandor Orderu Zasługi Królestwa Hiszpanii (1996, Hiszpania)
• Złota Gwiazda Orderu Braterstwa i Jedności (1946, Jugosławia)
• Narodowy Order Cedru (1956, Liban)
• Order Suche Batora (1976, Mongolia)
• Order Gwiazdy Polarnej (1947, Mongolia)
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1946, Polska)
• Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (1996, Polska)
• Oficer Orderu Kultury (1945, Rumunia)
• Order Księcia Jarosława Mądrego V klasy (2006, Ukraina)
• Order "Za Zasługi" III klasy (1999, Ukraina)
• Komandor Orderu Zasługi Republiki Węgier (1996, Węgry)
• Medal Wolfganga Amadeusa Mozarta (UNESCO)
• I inne

***