Iwan Pyrjew

Iwan Aleksandrowicz Pyrjew, ros. Иван Александрович Пырьев (ur. 17 listopada 1901 w Kamieniu nad rz. Ob, zm. 7 lutego 1968 w Moskwie) - rosyjski reżyser filmowy.

W dzieciństwie wcześnie stracił ojca i pracował jako pastuch. Pod koniec 1915 został zmobilizowany do armii i wyjechał na front. Dwukrotnie ranny, został odznaczony Krzyżem Św. Jerzego. W maju 1918 zachorował na tyfus. Po wyjściu ze szpitala, przyłączył się do jednego z oddziałów Armii Czerwonej.

W 1923 ukończył studia z zakresu reżyserii i aktorstwa w szkole artystycznej GEKTEMAS (Государственные экспериментальные театральные мастерские). W 1921 występował w pierwszym teatrze Proletkultu. Od 1925 jego kariera jest związana z filmem. Pracował początkowo jako scenarzysta i reżyser w przedsiębiorstwie Goskino, skąd trafił do Proletkina, a następnie do Mosfilmu. W latach 30. zasłynął jako twórca politycznych filmów propagandowych ("Legitymacja partyjna"), a następnie popularnych komedii muzycznych tzw. "komedii kołchozowych" ("Świniarka i pastuch"), stając się w tej dziedzinie rywalem Gieorgija Aleksandrowa, a występująca w nich jego żona Marina Ładynina - konkurencją dla Lubow Orłowej. Po drugiej wojnie światowej zasłynął jako wnikliwy i subtelny ekranizator powieści Fiodora Dostojewskiego. W latach 1954-1957 był dyrektorem Mosfilmu, 1957-1965 stał na czele Związku Filmowców ZSRR.

Od 1956 członek KPZR. Był także deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR. Dwukrotnie odznaczony Orderem Lenina (1938, 1948) i czterokrotnie Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy.

Zmarł w 1968 na atak serca we śnie i został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie.

Filmografia

• 1929: Postronna kobieta
• 1930: Urzędnik państwowy
• 1936: Legitymacja partyjna
• 1938: Bogata narzeczona
• 1939: Górą dziewczęta (Traktorzyści)
• 1940: Ulubiona dziewczyna
• 1941: Świniarka i pastuch
• 1942: Sekretarz rajkomu
• 1944: O 6 wieczorem po wojnie
• 1948: Opowieść o ziemi syberyjskiej
• 1949: Wesoły jarmark
• 1958: Idiota
• 1959: Białe noce
• 1960: Ściśle poważnie
• 1962: Nasz wspólny przyjaciel
• 1968: Bracia Karamazow